SON MÜHÜR - OSMAN GÜNDEN / İzmir Büyükşehir Belediyesi, İzmir Körfezi’ne atık deşarjı yapan işletmelerin ve deniz kirliliğine yol açan gemilerin denetlenmesi için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na yetki devri talebinde bulundu. Ancak, Bakanlık tarafından yapılan değerlendirme sonucunda, bu talep olumsuz yanıt aldı.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, 27 Aralık 2024 tarihinde İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne gönderdiği yazıda, İzmir Körfezi’ne atık deşarjı yapan işletmelerin denetimi ve gemilerden kaynaklanan deniz kirliliğiyle ilgili taleplerin olumsuz sonuçlandığını açıkladı. Bakanlık, söz konusu işletmelerin denetlenmesine yönelik yetki devri talebiyle ilgili olarak, alıcı ortamlara doğrudan atık su deşarjı yapan işletmeler için denetim yetkisinin devredilmesinin mümkün olabilmesi için ikincil mevzuat düzenlemesinin gerektiğini belirtti. Ayrıca, gemilerden kaynaklanan deniz kirliliğiyle ilgili olarak yapılan değerlendirmeye dayalı olarak, 2023/3 sayılı Genelge kapsamında yetki devri yapılmasının uygun olmadığı ifade edildi.
Tugay: "Bakanlık'tan beklentimiz büyük"
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın olumsuz yanıtına dair değerlendirmelerde bulundu. Başkan Tugay, belediyenin İzmir Körfezi'nin temizliği konusunda büyük bir sorumluluk taşıdığını vurgularken, özellikle denetim yetkilerinin kendilerine verilmesi talebine karşı çıkan Bakanlık’a tepki gösterdi. Tugay, “Körfez’in dip temizlik sorumluluğu, sanayi tesislerinin, limanların, yük gemilerinin, tersanelerin denetimi Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nda. İzmir’in bugününü ve yarınını etkileyecek Körfez temizliği konusunda ciddi adımlar atarak dip temizliği çalışmasını başlattık. Körfez temizliği konusunda üzerimize düşenden fazlasını yapıyoruz. Bakanlık’tan da üzerine düşeni yapmasını bekliyoruz. Ancak yetkilerimizde bazı kısıtlamalar mevcut. Körfezin derinlemesine temizliği sadece dip taraması yaparak olmaz. Kirlilik kaynaklarının da önüne geçmemiz gerek. Bu konuda bize yetki vermeyen Bakanlık’ın Körfez için harekete geçmesini bekliyoruz.” diyerek konuya tepkisini dile getirdi.
AK Parti'den Tugay’a yanıt: 4 bin 836 denetim yapıldı!
AK Parti İzmir Milletvekili Ceyda Bölünmez Çankırı, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay’ın Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan gelen olumsuz yanıta ilişkin eleştirilerine yanıt verdi. AK Partili vekil, yaptığı açıklamada “Biz dolu ağızla yerinde ve zamanında konuşacak olgunluktayken boş kafayla konuşmakta sakınca görmeyenlere hatırlatalım, 2024 yılında 4 bin 836 denetim yapılmış ve gerekli cezalar kesilmiştir.” dedi.
İzmir’deki Körfez kirliliğiyle ilgili olarak, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü tarafından kara kaynaklı atık su deşarjı olup olmadığına yönelik düzenli denetimler yapıldığına dikkat çeken Çankırı, açıklamasında şunları belirtti: “Körfezde meydana gelen toplu balık ölümleri ve kötü koku sorununun ortaya çıkması sonrası kirlilik kaynağının tespiti amacıyla Bakanlığımız tarafından da ayrıca İzmir Körfezi Bilim Kurulu oluşturulmuştur. Bilim Kurulu tarafından bilimsel veriler doğrultusunda hazırlanan İzmir Körfezi Acil ve Kısa Vadeli Eylem Planı’nı da kamuoyu ile paylaşılmıştır. Ancak muhalefet yine her zaman ki tavır ve üslup içerisindedir. Sorumluluk sahaları içinde geçmişten bugüne kadar yapılması gerekenleri yapmayanlar bugün gelinen noktada bakanlığı hedef gösterip algı operasyonu yürütmektedir. İçi boş yersiz açıklamalarına her defasında ilgili verilerle yanıtlar vermemize rağmen tatmin edilemeyen, iflah olmayan bir CHP ile karşı karşıyayız.”
Tugay’a İl Müdürlüğüne davet
Çankırı, Başkan Tugay’ın katıldığı bir yayında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na yönelik yaptığı eleştirilere de yanıt verdi. Tugay’ın, “Bakanlık belediye dışında hiçbir şeyle uğraşmıyor. Sanayi kökenli kirliliği kanıtlarıyla gösteriyoruz kafalarını çeviriyorlar. Bugüne kadar bir sanayi tesisine ceza yazıldığını duydunuz mu?” şeklindeki ifadelerine karşılık, Çankırı; “Biz dolu ağızla yerinde ve zamanında konuşacak olgunluktayken boş kafayla konuşmakta sakınca görmeyenlere hatırlatalım: 2024 yılı içerisinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İzmir İl Müdürlüğü tarafından toplamda 4 bin 836 denetim düzenlenmiş ve bu denetimlerin bin 182’si Gediz Havzasında gerçekleştirilmiştir. Yürütülen iş ve işlemler sonucunda ise 28 milyon 800 bin 450 TL 81 kuruş olmak üzere 60 adet idari yaptırım uygulanmıştır.” diye konuştu.
Çankırı, İzmir’de körfeze deşarjı bulunan tesislerle ilgili de bilgiler vererek, bu tesislerde yapılan denetimlerle ilgili ise “Ayrıca Körfeze deşarjı bulunan Çiğli Kentsel Atıksu Arıtma Tesisi, Güneybatı Kentsel Atıksu Arıtma Tesisi, İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi A.A.T, İzmir Kemalpaşa Organize Sanayi Bölgesi A.A.T, Menemen Plastik İhtisas Organize Sanayi A.T.T, Kemalpaşa A.A.T ve Menemen A.A.T ‘lerinde Sürekli Atıksu İzleme Sistemi (SAİS) bulunmakla beraber denetim amacıyla adı geçen tesislerden ani denetimlerle atık su numuneleri alınmış olup analiz sonuçları doğrultusunda gerekli işlemler yapılmıştır. Körfeze deşarjı bulunan Çiğli Kentsel Atıksu Arıtma Tesisine Sürekli Atıksu Arıtma Tesisini aktif olarak çalıştırılmadığından ve alınan atıksu numunelerinin olumsuz çıkmasından dolayı 2024 yılında 4 milyon 181 bin 265 TL tutarında 3 adet, Güneybatı Kentsel Atıksu Arıtma Tesisine 464 bin 585 TL tutarında 1 adet ve Menemen A.A.T’ ye 1 milyon 393 bin 755 TL tutarında 2 adet idari yaptırım uygulanmıştır.” ifadelerini kullandı.
Çankırı ayrıca, İzmir’de kirliliğe sebep olabilecek dereler ve Gediz Nehri’nin kent sınırları içinde kalan kısımlarına atık su deşarjı yapan işletmelerle ilgili denetimler yapıldığını belirtti ve “İl Müdürlüğümüz denetim ekiplerimizce Körfezde kirliliğe sebep olabilecek dereler ve dolaylı etkisi olduğu düşünülen Gediz Nehri’nin kent sınırları içerisinde kalan kısımlarına atık su deşarjı yapan tüm işletmelere ani ve planlı olmak üzere mesai saatleri içinde ve dışında (7/24) denetimler düzenlenmiş, uygunsuzluk tespiti halinde idari yaptırımlar uygulanmıştır. Hem denetimlerden hem de idari yaptırımlardan bihaber olan Sayın Tugay’a isterlerse 2025 yılının ilk davetinde bulunabilir İl Müdürlüğümüzde kendisine detaylı bilgi paylaşımında bulunabiliriz.” dedi.
Çankırı, açıklamasında ayrıca muhalefetin eleştirilerine karşı sürekli olarak verilerle cevap verdiklerini ancak bu açıklamaların tatmin edici olmadığını ve CHP’nin tavırlarının değişmediğini belirterek içinde bulundukları durumu bir kez daha gözden geçirmeleri, halkı yanıltmaktan vazgeçmeleri gerektiğini vurguladı. Çankırı, "İflah olmayan bir CHP ile karşı karşıyayız" diyerek, İzmir Körfezi’ndeki kirlilikle mücadele konusunda hükümetin üzerine düşen sorumluluğu yerine getirdiğini ifade etti.
