GÜNDEM HABERLERİ

Binalarda yangın sistemi nasıl olmalı? Yangınlara nasıl müdahale edilmeli?

İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Dr. Rüştü Uçan, yangına karşı alınması gereken önlemleri ve yangın anında yapılması gereken müdahaleleri detaylı bir şekilde anlattı.

SON MÜHÜR - AYŞEGÜL KOÇ / Rüştü Uçan, binalarda yangın güvenliğinin sağlanabilmesi için dikkat edilmesi gereken birçok önemli unsura dikkat çekti. Bu unsurlar arasında yangın tüplerinin düzenli olarak yerleştirilmesi, yangın merdivenlerinin ve kaçış yollarının doğru bir şekilde planlanması, acil durum butonlarının ve ışık sistemlerinin düzgün çalışması gibi temel tedbirler bulunuyor.

Yangın tüpleri her 25 metrede bir yerleştirilmeli

Yangın güvenliği konusunda ilk dikkat edilmesi gereken noktalardan biri yangın tüplerinin binalarda doğru bir şekilde yerleştirilmesidir. 4 katlı ve daha yüksek binalarda, yangın tüplerinin her 25 metrede bir yerleştirilmesi gerektiğine dikkat çeken Dr. Rüştü Uçan, “Yangın tüpleri, yerden 30-40 cm yukarıda, duvara asılı bir şekilde bulunmalıdır ve düzenli aralıklarla kontrol edilmelidir. Eğer koridor uzunluğu 25 metreyi geçiyorsa, 2 veya 3 tüp yerleştirilebilir. Bu durum, binanın büyüklüğüne ve yapısına bağlı olarak değişiklik gösterebilir” dedi.

Yangın merdivenlerinin önemi

Yangın merdivenlerinin binalarda bulunmasının zorunlu olduğunu vurgulayan Uçan, her binada en az iki yangın merdiveninin bulunması gerektiğini söyledi. Ayrıca binanın büyüklüğüne bağlı olarak bu sayının artabileceğini belirterek, bazı binalarda üç yangın merdiveni bulunabileceğini ifade etti. “Katlarda kat planı yer almalı. Bu plan, her kattaki kişilerin nasıl tahliye olacağını ve hangi yollardan kurtulacaklarını göstermeli. Bir binaya, otele ya da hastaneye gittiğimizde bu tür bilgilendirmeleri mutlaka incelemeliyiz. Bu bilgiler, yangın anında nasıl hareket edeceğimizi bilmemiz açısından oldukça önemlidir” diyen Uçan, kat planlarının doğru bir şekilde hazırlanmasının hayati öneme sahip olduğunun altını çizdi.

Acil yardım butonu ve yangın dolabı şart

Acil durum butonlarının önemli olduğuna dikkat çeken Dr. Uçan, “Bu buton kırılarak yangın başladığına dair uyarı verilmeli. Bu uyarı, yüksek sesle duyulabilir ve böylece hızlı bir şekilde harekete geçilmiş olur” ifadelerini kullandı. Yangın dolaplarının binalarda bulunması gerektiğini de belirten Uçan, yangın dolaplarında genellikle 25 metre uzunluğunda bir alana erişim sağlayan hortumların yer alması gerektiğini söyledi.

Yangın merdivenleri boş olmalı

Yangın merdivenlerinin bulunduğu alanlara eşya konulmaması gerektiğini vurgulayan Dr. Uçan, “Yangın merdivenleri binanın dışında çelikten yapılmış olabilir ya da içeride konumlandırılmış olabilir. Bu merdivenler, acil durumlarda insanların tahliye edilmesi için çok önemlidir. Ancak ne yazık ki apartmanlarda yangın merdivenlerinin bulunduğu alanlara eşya koyuluyor. Bu kesinlikle yapılmamalıdır. Yangın planının uygulandığı bu alanlar tamamen boş bırakılmalıdır, çünkü kaçış anında bu eşyalar ciddi engeller oluşturabilir” dedi. Ayrıca, her katta, o katın kaçıncı kat olduğunu belirten bir işaret bulunmasının gerektiğine dikkat çekti.

Fıskiye sistemleri ve duman dedektörlerinin önemi

Yangın güvenliğini artıran bir diğer önemli unsur da fıskiye (sprink) sistemleri ve duman dedektörleridir. Dr. Uçan, normal apartmanlarda sprink sistemlerinin gerekmeyebileceğini ancak birçok kişinin bulunduğu binalarda bu sistemlerin mutlaka bulunması gerektiğini belirtti. “Yangın anında alarm devreye girdiğinde ya da duman algılandığında bu sistemler otomatik olarak çalışır. İçlerindeki cam bir güvenlik mekanizmasıyla kırılır ve su püskürterek yangını bastırır. Bu sayede yangının yayılması önlenmiş olur. Bu sistemler, yangın güvenliği açısından oldukça önemlidir” diyen Uçan, duman dedektörlerinin de yangın anında erken müdahale için kritik bir role sahip olduğunu vurguladı.

Düzenli kontrol ve bakım zorunludur

Yangın güvenliği sistemlerinin düzenli olarak kontrol edilmesi gerektiğine de değinen Dr. Uçan, “Yangın pompasının aylık olarak test edilmesi ve yılda bir kez kapsamlı bakımdan geçirilmesi, yangın algılama sistemlerinde duman ve ısı sensörlerinin 6 ayda bir kontrol edilmesi ve gerektiğinde kalibrasyon yapılması, yangın alarm panosunun da aylık olarak kontrol edilerek sistemin çalışır durumda olduğunun raporlanması gerektiğini” söyledi. Ayrıca, sprink sistemlerinin yılda bir kez uzman ekiplerce kontrol edilerek test edilmesi gerektiğini de belirtti. Kaçış yolları ile merdivenlerin de haftalık olarak denetlenmesi, kapıların açık ve engellerden arındırılmış olduğundan emin olunmasının önemini vurguladı.

Jeneratör sistemi ve yangın pompaları çalışmalı

Yangına müdahalede yangın pompalarının çok önemli olduğunu belirten Dr. Uçan, “Yangın söndürme ve elektrik kesintisi durumunda hızlıca jeneratör devreye giriyor. Pompa fıskiyelerden yangın alanına su püskürtüyor. Elektriğin kesilmesiyle sistemin çalışmaması söz konusu olmamalı. Elektrikli jeneratörü yedekleyen dizel yakıtlı sistemler olmalı. Zaten yangın anında güvenlik protokolleri gereği elektrikler otomatik olarak kesiliyor. Elektrik kesildiği anda jeneratör devreye giriyor ve yangın pompaları hemen çalışmaya başlıyor” diye konuştu. Ayrıca büyük binalarda çok büyük su depolarının bulunduğunu ve bu depolarda yangın durumunda kullanılmak üzere özel bir alanın yer aldığını belirterek, depolardaki su bitse bile, yangına özel ayrılan su miktarının bu durumu telafi edeceğini söyledi. Bu sistemlerin, suyun kesintisiz bir şekilde kullanılmasını sağladığını ve yangın başladığında itfaiye ekiplerine de destek sağladığını ifade etti.

Tatbikatlar unutulmamalı

Yangın güvenliği için tatbikatların önemine de değinen Dr. Uçan, “Tatbikatlar, yangın anında panik yapmadan doğru müdahaleyi yapabilmemiz için büyük önem taşıyor. Belirli periyotlarla bu tatbikatların yapılması, herkesin doğru bir şekilde eğitilmesi gerekir” dedi. Tatbikatların düzenli olarak yapılmasının hayati olduğunu vurgulayan Uçan, yangın güvenliği sistemlerinin belirli aralıklarla denetlenmesi gerektiğini söyledi.

Yangın güvenliği denetim periyotları

Sprink sistemlerinin yılda bir kez uzman ekiplerce kontrol edilmesi ve test edilmesi gerektiğini belirten Dr. Uçan, yangın pompalarının aylık olarak test edilmesi gerektiğini, yangın algılama sistemindeki duman ve ısı sensörlerinin 6 ayda bir kontrol edilmesi gerektiğini de ekledi. Yangın alarm panosunun ise her ay kontrol edilmesi ve çalışır durumda olduğunun raporlanması gerektiğine dikkat çekti. Ayrıca kaçış yolları ve merdivenlerin haftalık olarak denetlenmesi gerektiğini belirten Uçan, kapıların açık ve engellerden arındırılmış olduğundan emin olunması gerektiğini söyledi.