Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği (TELKODER), elektronik haberleşme sektöründe dünya genelinde giderek daha popüler hale gelen WhatsApp, Skype, YouTube ve Netflix gibi internet tabanlı hizmetler (Şebekeler Üstü Hizmetler – ŞÜH) konusunda BTK tarafından yürütülen düzenleme çalışmalarına dair önemli değerlendirmelerde bulundu.
5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu'na eklenen düzenlemelerle birlikte, şebekeler üstü hizmetler (ŞÜH), elektronik iletişim hizmeti olarak kabul edilerek Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından düzenlenmeye başlandı.
Bu düzenlemeler yapılırken, yerel şirketlerin dev global şirketlerle rekabet edebilmesi için operasyon süreçlerinin yanı sıra altyapı ve vergisel desteğinin de sağlanması gerektiği belirtildi. TELKODER tarafından yapılan açıklamada, şebekeler üstü hizmet sağlayıcılarının yetkilendirilmesine ilişkin usul ve esasların belirlenirken dikkat edilmesi gereken hususlar da paylaşıldı.
Rekabet odaklı düzenlemeler yapılacak
Bu hususların başında yerli şebekeler üstü hizmet sağlayıcılarının (Yerli ŞÜH sağlayıcıları), yurt dışı şebekeler üstü hizmet sağlayıcıları (Yabancı ŞÜH sağlayıcıları) ile eşit şartlar altında yarışabilmeleri için uygun rekabet koşullarının sağlanması geliyor.
Yapılan açıklamada “Yerli girişimciliği teşvik etmeli, yabancı ŞÜH sağlayıcılarına göre daha küçük hacimli olan yerli ŞÜH sağlayıcıları destekleyici bir bakış içermeli ve yerli ŞÜH sağlayıcılarının dezavantajlı durumu ortadan kaldırılmalıdır. Örnek olarak, yerli ŞÜH sağlayıcıların vergilerden ve 5651 sayılı Kanun’da yer alan bazı yükümlülüklerden muaf tutulması değerli olacaktır. Yerli işletmecileri koruyan ve belirlenecek eşikler ile daha büyük olan ŞÜH sağlayıcıları ile küçük ölçekli ŞÜH sağlayıcılarının ayrıştırıldığı bir yetkilendirme rejimi belirlenmelidir.” ifadelerine yer verildi.
Ayrıca haberleşme hizmeti veren şebekeler üstü hizmet sağlayıcıları yetkilendirilmesi için iki farklı yöntemin ele alınabileceği belirtildi. Bunlar yerli/yabancı şebekeler üstü hizmet sağlayıcılara farklı alanlar tanınması ve yerli/yabancı şebekeler üstü hizmet sağlayıcıları arasındaki olumsuz rekabet koşullarının kaldırılması.
Trafik büyürken abone artışı gerçekleşmeyecek
Telekomünikasyon işletmecilerinin abone artışı olmadan yılda yaklaşık %30 civarında trafik büyümesi ile karşı karşıya kalacağı belirtildi.
Bu durum ile ilgili düşünülen adımlar yapılan açıklamada ifade edildi:
"ŞÜH’lerin yaygınlaşması ile birlikte Telekomünikasyon İşletmecilerinin abone artışı olmadan yılda yaklaşık %30 civarında trafik büyümesi ile karşı karşıya kalacağı görülmekte ve bu durum da telekomünikasyon işletmecilerinin yeni yatırım maliyetlerine katlanacağı anlamına gelmektedir. Bu nedenle yapılacak düzenlemeler, büyük oranda trafik artışına neden olan dijital hizmet sağlayıcıların da maliyete katılacakları bir model içermelidir. ŞÜH sağlayıcıları için veri merkezlerinin fiber altyapısı ve internet değişim noktaları varlığı çok önemlidir. Bu nedenle hem veri merkezlerinin hem de internet değişim noktalarının gelişimi düşünülerek düzenlemeler yapılmalıdır."
Dev markaların etkisi mercek altında
Whatsapp, Zoom, Skype vb. işletmecilerin ses pazarında ciddi kayıplara neden olduğu, Telekom işletmecilerinin rekabet edemeyecekleri bir iş planıyla büyüdükleri vurgulanarak bu durumların unutulmaması gerektiği belirtildi.
Açıklamada "Bazı uydu işletmecilerin (SpaceX, SES, Amazon, vb.), ŞÜH sağlayıcıları ile anlaşmaları olduğu ve birkaç yıl içinde vermeyi planladıkları hizmetlerle yerel işletmecilere ihtiyaç duymayabileceklerine de dikkat edilmelidir." ifadelerine yer verildi.