CHP Eğitimden Sorumlu Genel Başkan Yardımcılığı, 2024-2025 eğitim-öğretim yılı başlangıcı dolayısıyla basın açıklaması düzenledi. Milli Eğitim Gölge Bakan Yardımcıları; Isparta Milletvekili Hikmet Yalım Halıcı, Muğla Milletvekili Gizem Özcan ve Parti Meclisi Üyesi Armağan Erdoğan CHP Genel Merkezi’nde yaptıkları açıklamada eğitimde yaşanan sorunlara dikkat çekti.
CHP, 2024-2025 eğitim-öğretim döneminde uygulanmaya başlanan Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli'ne de tepki gösterdi. Modelin bilimsel bir dayanağının olmadığını savunan parti yetkilileri, modelin çağdaş eğitim anlayışından uzak olduğunu belirtti. CHP, Danıştay'a yürütmenin durdurulması ve modelin iptali için dava açtıklarını duyurdu.
Eğitimde bütçe sorunları
MEB bütçesinin giderek eridiğini ve eğitim yatırımlarına ayrılan payın azaldığının vurgulandığı açıklamada "MEB bütçesi yıllar içinde giderek erimiş, yalnızca personel bütçesine dönmüştür. 2016 yılından bu yana MEB bütçesinin merkezi yönetim bütçesi içerisindeki payı giderek azalmıştır. 2016 yılında MEB’in payı %13,38 iken 2024 yılında bu oran %9,84’e gerilemiştir. Aynı şekilde 2016 yılında MEB bütçesinin GSYH’ye oranı %2,93’iken 2023 yılında bu oran %2,65’e gerilemiştir. MEB bütçesinin %81’i personel giderleri için harcanmaktadır. AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılında MEB bütçesinden eğitim yatırımlarına ayrılan pay % 17,18 iken, 2024 yılı itibariyle bu oran %9,15’e gerilemiştir. MEB’in bütçesinin artırılması gerekmektedir." denildi.
Ücretsiz yemek ve su talebi
MEB bütçesinin giderek eridiğini ve eğitim yatırımlarına ayrılan payın azaldığının vurgulandığı açıklamada nin sadece küçük bir kısmının okulda öğle yemeği alabildiği, geri kalan öğrencilerin ise bu hizmetten mahrum olduğu ifade edildi. "Her kademede çocuklarımıza en az bir öğün yemek verilmesinin önemi ortadayken, Bakanlık sadece okul öncesiyle sınırlı olan programı bile iptal etti. Çocuklarımıza bir öğün yemek verilemediği gibi, çocukların saatlerini geçirdiği okullarda bir bardak temiz içme suyuna dahi erişimi yoktur. Çocuklarımız sularını evden getirmekte, suyu bittiğinde ise kantinden parayla su almak durumunda kalmaktadır. Parası olmayan çocuklarımız ise ya susuz kalmakta ya da hijyenik olmayan koşullarda musluktan akan suları içmek durumunda kalmaktadır." ifadeleri kullanıldı.
Fahiş özel okul ücretleri
Özel okul ücretlerindeki artışa da dikkat çeken vekiller "Okula Başlama Maliyetleri Araştırmasına göre; 2023 yılına kıyasla, 2024 yılında okula başlama maliyetleri okul öncesi düzeyde %98,9; ilkokul düzeyinde %84,25; ortaokul düzeyinde %91,91; lise düzeyinde ise %80,46 oranında artmıştır. Tüm kademelerde ortalama artış %88,8 olmuştur. Asgari ücretle hayatını devam ettiren bir aile, ilkokula başlayan çocuğu için, bir aylık maaşından fazlasını, en düşük maaş alan memur ise maaşının yarısını okul masrafı olarak harcamak zorunda kalmaktadır." diyerek eğitimdeki tabloyu işaret etti.
Çözüm önerilerini sıralayan başkan yardımcıları şu ifadeleri kullandı:
Eğitim Sisteminde acilen yapılması gerekenler şunlardır:
1. Milli Eğitim Bakanlığı ideolojik çatışma alanı olmaktan çıkarılmalıdır.
2. Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli adı verilen program geri çekilmelidir.
3. Milli Eğitim Bakanlığı bütçesi okullarımızın, öğretmenlerimizin ve çocuklarımızın ihtiyacını karşılayacak oranda artırılmalı ve okul bütçeleri oluşturulmalıdır.
4. Okul öncesi eğitim en az 1 yıl zorunlu ve tamamen ücretsiz olmalıdır.
5. Tüm kademelerde tam gün eğitime geçilmelidir.
6. Taşımalı eğitim uygulamasına son verilmeli, yatılı okulların şartları iyileştirilerek okula erişimi olmayan çocuklarımız bu okullara yönlendirilmelidir. Köy okulları ihtiyaç doğrultusunda tekrar açılmalıdır.
7. Her okulun ihtiyacını karşılayacak ayıda kadrolu güvenlik, temizlik görevlisi ve teknik personel ataması yapılmalıdır.
8. Her okulda en az bir sağlık personeli olmalıdır.
9. Devlet okullarındaki öğrencilere ücretsiz süt, su ve öğle yemeği verilmelidir.
10. Gerçek öğretmen ihtiyacı sayısı kadar öğretmen ataması yapılmalıdır. Atamalarda mülakat uygulamasına son verilmelidir.
11. Ücretli ve sözleşmeli öğretmenlik adı altında yapılan emek sömürü derhal sonlandırılmalıdır.
12. Özel okul öğretmenleri için taban maaş düzenlemesi yapılmalıdır.
13. Öğretmen maaşları yoksulluk sınırının üzerine çıkarılmalıdır.
14. Eğitim yöneticilerinin liyakat esasına göre atanması sağlanmalıdır.
15. ÇEDES protokolüne derhal son verilmelidir. Eğitim sistemimiz tarikat ve cemaatlerin uzantılarından kurtarılmalıdır.
16. Talim ve Terbiye Kurulu bağımsız ve bilimsel esaslarda hareket eden bir kurul olmalıdır.
17. Deprem bölgesindeki yeni okulların yapımı bir an önce tamamlanmalı, birleştirilmiş okul uygulamasına son verilmelidir. Bölgede çalışan öğretmenlerin mağduriyetleri giderilmelidir.
18. Kademeler arası geçişte uygulanan sınavlar, öğrenciler arasındaki eşitsizlikleri artıracak değil azaltacak şekilde düzenlenmelidir.
19. Öğretmenlik Mesleği Kanunun adı altında sunulan, öğretmenlerin itibarını artırmak ve haklarını tanımlamak yerine, öğretmenlerin diplomasını çalmaya niyetlenen kanundan vazgeçilmelidir.
20. Yükseköğretim sistemi içinde yer alan üst kuruluşların görev rultusunda yeniden düzenlenmelidir.
