Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) milletvekili Doğuş Derya, toplumsal cinsiyet eşitliği çalışmaları ve siyasi çıkışlarıyla tanınan bir isim. Lefkoşa doğumlu olan Derya, hem akademik geçmişi hem de aktivist kimliğiyle dikkat çekiyor. Son dönemde meclis konuşmalarıyla yeniden gündeme gelen Derya’nın hayatı, özel yaşamı ve siyasi faaliyetleri merak konusu oldu.
Kıbrıs Türkü bir siyasetçi olan Doğuş Derya, 1978 yılında Lefkoşa’da dünyaya geldi. Eğitim hayatı Türkiye ve Güney Kıbrıs’ta geçen Derya, kadın hakları ve toplumsal cinsiyet eşitliği alanında önemli reformlara imza attı. Ancak, özellikle Türkiye’yi hedef alan açıklamaları, onu sık sık tartışmaların odağı haline getirdi.
Doğuş Derya Kimdir? Hayatı ve Eğitimi
Doğuş Derya, 1978 yılında KKTC’nin başkenti Lefkoşa’da doğdu. İstanbul Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler bölümünden 1999 yılında mezun oldu. Üniversite yıllarında Kıbrıslı yükseköğrenim gençliğinin bir araya geldiği Üniversite Temsilciler Konseyi’nin ilk ve tek kadın başkanı olarak görev yaptı. Ardından Boğaziçi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nde yüksek lisansını tamamladı ve tezinde Kıbrıslı Türklerin kimlik meselelerini inceledi. Eğitimini Güney Kıbrıs’taki Kıbrıs Üniversitesi’nde doktora yaparak noktaladı.
Derya, eğitim hayatı boyunca kadın hakları ve toplumsal cinsiyet eşitliği üzerine yoğunlaştı. Türkiye’de çeşitli kadın örgütlerinde aktif rol aldı ve Kıbrıslı Gençlik Platformu’nun kurucu üyelerinden biri oldu. 2007 yılında KKTC’ye dönerek Yakın Doğu Üniversitesi’nde siyasi sosyoloji dersleri verdi.
Siyasi Kariyeri ve Reform Çalışmaları
Doğuş Derya, 2013 yılında CTP-Birleşik Güçler listesinden Lefkoşa milletvekili seçildi ve o tarihten beri milletvekilliği görevini sürdürüyor. Toplumsal cinsiyet eşitliği konusundaki çalışmalarıyla öne çıktı. 2014 yılında KKTC Ceza Yasası’nda “Ahlaka Aykırı Suçlar” bölümünün “Cinsel Nitelikli Suçlar” olarak değiştirilmesini sağladı. Aynı yıl Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Dairesi (TOCED) Teşkilat Yasası’nı meclisten geçirdi. 2015 yılında ise Aile (Evlenme ve Boşanma) Yasası’nın kadın ve çocuk hakları lehine düzenlenmesi için kapsamlı bir reform paketi hazırladı. Bu reform, kadınların soyadlarını çocuklarına verebilmesi, nafaka ödemeleri ve mal paylaşımı gibi konularda önemli değişiklikler getirdi.
Derya, Feminist Atölye gibi platformlarda aktivist olarak da görev aldı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nda Cinsiyet Eşitliği Mekanizması (TOCEM)’nın kuruluşunda yer aldı. “Bir şey olmak için değil, bir şey yapmak için adayım,” diyerek siyasete giren Derya, özellikle kadın ve azınlık hakları savunuculuğuyla biliniyor.
Özel Hayatı ve Güncel Durumu
Doğuş Derya’nın medeni hali ve çocuk sahibi olup olmadığı hakkında kamuoyuna yansıyan kesin bir bilgi bulunmuyor. Evli mi, bekar mı veya eşi kim gibi sorulara dair açık kaynaklarda veri yok. Derya, özel hayatını genelde kamuoyuyla paylaşmamayı tercih ediyor. Şu anda KKTC’nin başkenti Lefkoşa’da yaşadığı biliniyor, zira milletvekilliği görevini burada sürdürüyor.
Derya’nın gündeme gelmesinin son nedeni, KKTC Meclisi’nde yaptığı tartışmalı konuşmalar. Özellikle Ekim 2022’de yaptığı bir konuşmada, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı ve Türk Silahlı Kuvvetleri’ni hedef alarak, “KKTC’yi önce Erdoğan tanısın,” dedi. Bu sözler, Türkiye’de ve KKTC’de geniş yankı uyandırdı. AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik, Derya’nın konuşmasını “hadsiz ve provokatif” olarak nitelendirerek kınadı ve sözlerin Yunan-Rum tezleriyle örtüştüğünü belirtti. Daha yakın bir tarihte, Nisan 2025’te, Derya’nın KKTC’deki gece kulüplerinde çalışanların durumuna dair yaptığı konuşma da tartışma yarattı. Seks işçiliği ve fuhuş konularında kullandığı ifadeler, bazı çevrelerce tepkiyle karşılandı.
Doğuş Derya, hem toplumsal cinsiyet eşitliği alanındaki reformlarıyla hem de siyasi çıkışlarıyla KKTC’nin en çok konuşulan isimlerinden biri olmaya devam ediyor. Milletvekilliği süresince savunduğu federal çözüm, siyasi eşitlik ve militarist hareketlere karşıtlık gibi görüşler, onu hem destekleyenlerin hem de eleştirenlerin odağında tutuyor.
