DSİ Genel Müdürü Mehmet Akif Balta, su kaynaklarının verimli kullanımı ve tasarruf önlemleri konusunda halkı uyararak, DSİ'nin faaliyetlerini dört ana sektörde sürdürdüğünü belirtti. DSİ'nin en önemli faaliyetlerinin baraj, gölet ve bent gibi depolama tesisleri olduğunu vurgulayan Balta, bu tesislerde biriktirilen suların en ufak bir israf olmadan son kullanıcıya iletilmesi için çalıştıklarını ifade etti. DSİ'nin modern sulama sistemlerinin yaygınlaştırılması, sulamada otomasyon çalışmaları ve atık suların geri kazanımı gibi alanlarda çalışmalar yürüttüğünü sözlerine ekledi.
Modern sulama sistemleri
Balta, Türkiye'nin suyun büyük bir kısmını tarım sektöründe kullandığını belirterek, ülkenin mevcut su potansiyelinin yıllık 112 milyar metreküp olduğunu, ancak bunun sadece 57 milyar metreküplük kısmının kullanıldığını dile getirdi. Bu kullanımın %77'sinin tarım sektöründe gerçekleştiğini vurgulayan Balta, 2000'li yılların başından itibaren modern sulama sistemlerine geçişi hızlandırdıklarını ve bu sayede sulamada büyük oranda tasarruf sağladıklarını belirtti. Basınçlı-borulu sulama sistemlerinin kullanım oranının %35'e yükseltildiğini ve devam eden projelerde ise %95'e ulaştığını açıkladı. Ayrıca, geleneksel sulama sistemlerine göre yağmurlama ve damlama sulamada saniyede 8 hektar için ortalama 10 litre su kullanıldığını ve bu sayede %66 oranında su tasarrufu sağlandığını da ifade etti.
DSİ'nin su kaynaklarının verimli kullanımı ve israfın önlenmesi konusundaki çabalarını sürdürdüğüne dikkat çeken Balta, bu çerçevede yapılan yenileme ve rehabilitasyon projeleriyle mevcut sulama sistemlerini modernize ettiklerini ve gelecekte de benzeri adımlar atmaya devam edeceklerini söyledi.
Sulamada otomasyon çalışmaları
Tarlalarda su tüketimini düşürerek israfı önleyen, bitkilerin sağlıklı büyümesini sağlayan ve tarımsal üretim verimliliğini artıran sulama otomasyonu çalışmalarına DSİ tarafından 2016 yılından itibaren başlandığının altını çizen Genel Müdür Mehmet Akif Balta, "Yapay zekâ destekli otomasyon çalışmaları kapsamında; toprak nem sensörleri, hava durumu istasyonları ve bitki ölçüm cihazları gibi sensörler sayesinde tarım arazilerindeki nem düzeyi, hava koşulları ve bitkilerin durumu gibi önemli veriler toplanmakta, elde edilen veriler bulut tabanlı platformlarda işlenerek çiftçilere gerçek zamanlı sulama imkânı sunmaktadır. Böylece çiftçiler bitkilerin sulama gereksinimlerine ilişkin daha hassas bilgileri elde etmekte ve su kaynaklarını israf etmeden verimli bir şekilde kullanabilmektedir.
Sulama otomasyonu çalışmaları kapsamında Afyonkarahisar- Çay- Selevir (410 ha) ve Çobanlar- Seyitler (250 ha) sulamaları otomasyon sistemleri ile birlikte işletmeye alınmıştır. Tarımsal suyun verimli kullanımı ile ilgili olarak; Türkiye’de su tasarrufu için yapısal tedbir çalışmaları kapsamında kapalı sistem sulama alanlarında ön yüklemeli sayaç kurulumu, hacim esaslı ücretlendirmenin yaygınlaştırılması, sulama otomasyonu uygulamaları vb. çalışmalar yürütülmektedir. Bu kapsamda DSİ tarafından inşa edilerek işletmeye alınan; 3 bin 333 hektarlık İmamoğlu Sulaması, 250 hektarlık Seyitler Sulaması, 319 hektarlık Bayırköy Sulaması ve 191 hektarlık Hasanbeyler Sulamalarında sulama otomasyonu projeleri uygulamaya alınmıştır. Ayrıca 58 bin 832 adet sayaç, sulama otomasyonunu desteklemek için fiilen kullanılmaktadır." dedi.
Vatandaşlar için su tasarrufunun farklı yolları
DSİ Genel Müdürü Mehmet Akif Balta, su tasarrufu konusunda yaptığı açıklamanın sonunda vatandaşlara şu uyarılarda bulunarak sözlerini sonlandırdı;
"Tarım ve Orman Bakanlığı, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü ve diğer kurum ve kuruluşlar tarafından hayata geçirilen su tasarrufuna yönelik tedbirler, vatandaşlarımızın katılımı olmadan bir yönüyle eksik kalmaktadır. Vatandaşlarımız herkes tarafından bilinen; damlatan muslukların onarılması ya da duşta geçirilen sürenin kısaltılması gibi basit ve etkili yöntemlerin dışında aşağıdaki yöntemlerle de önemli miktarda suyun israf edilmesini engelleyebilir.
Gıda tasarrufu
Küresel olarak tarımsal ürünler 1/3 oranında israf edilmekte ve çöpe atılmaktadır. Gıda israfını azaltmak, küresel olarak suyun en çok tüketildiği tarım sektöründe talebi azaltarak su kaynaklarımızın korunmasına yardımcı olacaktır.
Elektrik tasarrufu
Tarım sektörü gibi enerji sektörü de suya bağımlıdır. Elektrik üretimi %90 oranında su yoğundur. Kullanılmayan elektrikli cihazların ve ışıkların kapatılması elektrik tasarrufunun yanında su israfının da önüne geçecektir.
Su kaynaklarımızı kirletmeyelim
Suyu ölçülü ve israf etmeden kullanarak tasarruf sağlayabileceğimiz gibi kaynaklarımızın kirlenmesine mani olarak da aynı sonuca ulaşabiliriz.
Evsel atık yağları, son tüketim tarihi geçmiş ilaçları ve kimyasal maddeleri lavabo/tuvaletlere dökmeyerek su kaynaklarımızın korunmasına destek olabiliriz. Sanal Su Yaşam kaynağımız olan su aynı zamanda her türlü mal ve hizmet üretim sürecinin değişmez girdisi konumunda bulunmaktadır. Bu çerçevede tükettiğimiz her ürün değişen miktarlarda su içermektedir. Örneğin bir kot pantolon üretmek için 10 bin litre su harcanmaktadır. Dolayısıyla hayatın her alanında yapacağımız tasarrufla su kaynaklarımızı korumuş oluruz.
Ağaç dikelim
Diktiğimiz ağaçlar sayesinde; küresel ısınma ve iklim değişikliğinin etkileri azalacak, daha fazla ve daha temiz suyumuz olacak, taşkın ve sel felaketlerine maruz kalma olasılığımız düşecektir."
