Suriye'deki 61 yıllık Baas rejimi, 8 Aralık'ta muhalif grupların başkent Şam'a girmesiyle sona ererken, bu durum hem halkı hem de Suriye ekonomisini o günden bu yana rahatlatmaya başladı. Ülkede normalleşme süreciyle birlikte atılan en önemli adımlardan biri, döviz alım satımına yönelik yasağın kaldırılması oldu.
Sokakta döviz satışı
Suriye'de Esad rejimi döneminde döviz alım satımı, 7 yıla kadar hapis cezası ve para cezasıyla cezalandırılıyordu. Ancak yeni yönetim, döviz alım satımına yönelik yasak ve cezaları kaldırdı. Bu gelişmenin ardından vatandaşlar, döviz yasağının kalkmasıyla birlikte sokaklarda kurdukları tezgahlarda döviz satmaya başladı.
Mafya gibi hareket ediyorlardı
Ayrıca, temel ihtiyaç maddelerinin fiyatlarında 8 Aralık itibarıyla bir düşüş yaşanıyor. Daha önce Esad rejimi askerlerinin 35 dolarlık maaşlarıyla geçinememesi nedeniyle mafya benzeri yöntemler geliştirdiği ve esnaf ile halktan haraç toplayarak hayatlarını sürdürdükleri bildiriliyor. Rejimin üst düzey yetkililerinin ise kısıtlı ithalat ve temel ihtiyaç maddelerinde tekelleşme yoluyla tüccarları ve halkı sömürdüğü belirtiliyor. Geçmişte, yaptırımlar ve devrilmiş rejimin ithalat kısıtlamaları nedeniyle temel ihtiyaç maddeleri karaborsadan temin ediliyordu; Esad rejimi unsurlarının aldığı rüşvet ve haraçlar da fiyatların sürekli artmasına sebep oluyordu. Suriye'deki yeni yönetimin döviz rejimini ve ithalatı serbest bırakmasıyla birlikte, rüşvet ve haraçların ortadan kalktığı, piyasanın canlandığı ve fiyatların düştüğü gözlemleniyor.
Para desteleriyle alışveriş
Şam'daki serbest piyasada 1 Türk lirası yaklaşık 400 Suriye lirasına karşılık geliyor. Piyasada en yüksek değerli Suriye banknotu 5000 Suriye lirası olmasına rağmen, bu miktarla yalnızca marketten yarım litrelik su alınabiliyor. Ülkede bankalar ve banka kartları faaliyet gösteriyor; ancak Suriyeliler, bankada para bulundurmanın kesilen ücretler nedeniyle dezavantajlı olduğunu düşündükleri için bu durumdan kaçınıyor. Bu nedenle, alışveriş yaparken sürekli olarak yanlarında büyük miktarlarda nakit taşımak zorunda kalıyorlar. Küçük ve büyük esnaf ile işportacılarda para sayma makineleri sıkça görülüyor. Dört kişilik bir ailenin dondurma ya da restoran yemekleri için hesap ödediğinde, çok sayıda banknot kullanması gerekiyor. Türkiye’de yaygın olarak kullanılan kredi ve banka kartlarına karşılık, Suriye’de işletmelerde hesap ödenirken masaya para sayma makineleri getiriliyor. Suriyeliler, Esad rejiminin devrilmesiyle birlikte yeni dönemde ekonomide bir özgürlük hissettiklerini ve gelecekten umutlu olduklarını dile getiriyorlar.