Açık bankacılık, genellikle "açık banka verileri" olarak adlandırılır ve bankalar ile banka dışı finansal kuruluşların tüketici bankacılığı, işlem ve diğer finansal verilerine üçüncü taraf finansal hizmet sağlayıcılarına API'ler aracılığıyla açık erişim sağlar. Bu uygulama, hesaplar ve verilerin, tüketiciler, finansal kuruluşlar ve üçüncü taraf hizmet sağlayıcıları arasında ağ oluşturmasına olanak tanır. Açık bankacılık, finans sektöründe büyük bir yenilik kaynağı olarak, sektörü yeniden şekillendirmeye yönelik önemli bir potansiyele sahiptir.
Türkiye'de de yaygınlaşıyor
Açık bankacılıkta, bankalar müşterilerin kişisel ve finansal verilerine erişim ve kontrol yetkisini genellikle teknoloji girişimleri ve çevrimiçi finansal hizmet sağlayıcıları olan üçüncü taraf hizmet sağlayıcılarına devreder. Müşterilerin, bankaların bu tür bir erişimi onaylaması için genellikle bir tür onay vermesi gerekir; bu genellikle çevrimiçi bir uygulamada hizmet şartlarını kabul eden bir kutuyu işaretlemek şeklindedir. Üçüncü taraf sağlayıcılar, API'ler aracılığıyla müşterinin verilerine (ve müşterinin finansal muhataplarına ilişkin verilere) erişebilir. Bu veriler, müşterinin hesaplarını ve işlem geçmişini incelemek, pazarlama profilleri oluşturmak veya finansal kurumlar ve müşteriler arasında veri toplamak gibi amaçlarla kullanılabilir. Ayrıca, müşteri adına yeni işlemler gerçekleştirebilir veya hesap değişiklikleri yapabilirler.
Birçok ülkede açık bankacılık düzenlemeleri uygulanmaya başlamış durumda. Avrupa Birliği’nin PSD2 (Payment Services Directive 2) yönetmeliği, bu alandaki önemli düzenlemelerden biri. Türkiye’de de açık bankacılık uygulamaları hızla yaygınlaşıyor. Örneğin, bazı Türk bankaları, kullanıcıların finansal verilerini üçüncü taraf uygulamalarla paylaşmalarına olanak tanıyor, bu da kişisel finans yönetimini kolaylaştırıyor.
Şeffaf ve rekabetçi bankacılık
Sonuç olarak, açık bankacılık, finansal hizmetlerde devrim yaratma potansiyeline sahip bir sistem olarak karşımuza çıkıyor. Kullanıcılar için daha fazla seçenek ve daha iyi hizmetler sunarken, bankacılık sektörünü de daha şeffaf ve rekabetçi bir hale getiriyor. Bu yeni sistemin nasıl evrileceğini ve gelecekte hangi yenilikleri beraberinde getireceğini zaman gösterecek.
Açık bankacılık şu faydaları sunuyor:
Rekabetin Artması: Daha fazla hizmet sağlayıcının pazara girmesiyle, kullanıcılar daha iyi fiyatlar ve daha yenilikçi hizmetler elde edebilir.
Şeffaflık: Kullanıcılar, finansal durumlarını daha iyi takip edebilir ve yönetebilir.
Kişiselleştirilmiş Hizmetler: Kullanıcıların ihtiyaçlarına yönelik özelleştirilmiş hizmetler sunulabilir.