Dünya, insanları hayrete düşüren ve büyüleyen sayısız sıra dışı doğa olayına ev sahipliği yapmaktadır. Bu olaylar, doğanın gücünü ve güzelliğini gözler önüne sererken, bilim insanları için de araştırma konusu olmaktadır. İşte, görenlerin gözlerine inanamayacağı, dünyanın en sıradışı 10 doğa olayı:
Kuzey Işıkları, ya da bilimsel adıyla Aurora Borealis, Dünya’nın manyetik alanı ile Güneş’ten gelen yüklü parçacıkların etkileşimi sonucu ortaya çıkan büyüleyici bir doğa olayıdır. Genellikle kutup bölgelerinde görülen bu ışıklar, yeşil, mavi, kırmızı ve mor renklerde gökyüzünü aydınlatır.
Nasıl Oluşur?: Güneş’ten gelen yüklü parçacıklar, Dünya’nın manyetik alanına çarparak atmosferdeki oksijen ve nitrojen atomlarıyla etkileşime girer. Bu etkileşim sonucu enerji açığa çıkar ve gökyüzünde renkli ışıklar belirir.
Nerede Görülür?: Norveç, İzlanda, Finlandiya, Kanada ve Alaska gibi kutup bölgelerinde görülme olasılığı yüksektir.
İlginç Bilgi: Aurora olayı sadece Dünya’da değil, Jüpiter ve Satürn gibi diğer gezegenlerde de gözlemlenmiştir.
Biyolüminesans plankton, özellikle Maldivler ve Puerto Rico’nun bazı kıyılarında görülen, gece karanlığında mavi-yeşil renkte parlayan bir doğa olayıdır. Bu planktonlar, suya dokunulduğunda veya dalgalar hareket ettiğinde parlak bir ışık yayar.
Nasıl Oluşur?: Planktonlar, kimyasal bir reaksiyon sonucu ışık üretir. Bu olay, avcılardan korunmak veya üreme amacıyla gerçekleşir.
Nerede Görülür?: Maldivler, Puerto Rico’nun Vieques Adası ve Avustralya’nın bazı kıyıları.
İlginç Bilgi: Bu planktonlar, “denizin yıldızları” olarak da adlandırılır.
Büyük Mavi Çukur Belize açıklarında bulunan devasa bir denizaltı obruğudur. Bu doğa harikası, yaklaşık 300 metre çapında ve 125 metre derinliğinde dairesel bir yapıya sahiptir. UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alan bu oluşum, dalgıçlar ve doğa severler için eşsiz bir keşif alanıdır.
Nasıl Oluşur?: Great Blue Hole, aslında bir mağara sisteminin çökmesiyle oluşmuştur. Son Buzul Çağı’nda deniz seviyesi düşükken, kireçtaşı tabakaları erozyona uğramış ve mağara çatısı çökmüştür. Deniz seviyesi yükseldikçe bu çöküntü suyla dolmuş ve bugünkü halini almıştır.
Nerede Görülür?: Belize’nin yaklaşık 70 km açıklarında, Lighthouse Resifi’nin merkezinde yer alır.
İlginç Bilgi: Ünlü Fransız kaşif Jacques Cousteau, 1971 yılında burayı keşfetti ve dünyanın en iyi dalış noktalarından biri olarak tanıttı. Ayrıca, Great Blue Hole’ün derinliklerinde devasa dikit ve sarkıtlar bulunur, bu da onun bir zamanlar kuru bir mağara olduğunu kanıtlar.
Volkanik patlamalar sırasında gökyüzünde oluşan şimşekler, volkanik şimşek olarak adlandırılır. Bu olay, volkanik kül bulutları içindeki statik elektrik nedeniyle gerçekleşir.
Nasıl Oluşur?: Volkanik patlamalar sırasında açığa çıkan enerji, elektrik yüklerini harekete geçirir ve şimşekler oluşur.
Nerede Görülür?: Japonya’daki Sakurajima Yanardağı ve Endonezya’daki Krakatoa Yanardağı.
İlginç Bilgi: Bu olay, “kirli fırtına” olarak da bilinir.
Kanada’daki Abraham Gölü’nde, suyun altında donmuş metan baloncukları görülür. Bu baloncuklar, su yüzeyine çıkmaya çalışırken donarak büyüleyici bir manzara oluşturur.
Nasıl Oluşur?: Göl tabanındaki çürüyen bitkiler metan gazı üretir. Bu gaz, su yüzeyine çıkarken donar.
Nerede Görülür?: Kanada’daki Abraham Gölü.
İlginç Bilgi: Bu baloncuklar, yakıldığında patlayabilir.
Gökkuşağı Dağları, Çin’in Gansu eyaletinde bulunan Zhangye Danxia Jeolojik Parkı’nda yer alan renkli kaya oluşumlarıdır. Bu dağlar, adeta bir ressamın paletinden fırlamış gibi görünen turuncu, kırmızı, sarı, yeşil ve mavi tonlarıyla büyüleyici bir manzara sunar.
Nasıl Oluşur?: Gökkuşağı Dağları, milyonlarca yıl boyunca biriken kumtaşı ve diğer mineral tabakalarının tektonik hareketlerle yer değiştirmesi ve erozyon sonucu aşınmasıyla oluşmuştur. Bu süreçte, farklı mineraller farklı renklerde katmanlar oluşturmuştur.
Nerede Görülür?: Çin’in Gansu eyaletindeki Zhangye Danxia Jeolojik Parkı.
İlginç Bilgi: Bu renkli katmanlar, günün farklı saatlerinde ve farklı ışık koşullarında değişik tonlarda görülebilir. Özellikle gün batımında dağlar, adeta ateş rengine bürünür.
Amerika’daki Ölüm Vadisi’nde, taşların kendi kendine hareket ettiği gözlemlenmiştir. Bu olay, “yürüyen taşlar” olarak bilinir.
Nasıl Oluşur?: Rüzgar ve buzun etkisiyle taşlar hareket eder.
Nerede Görülür?: Kaliforniya’daki Ölüm Vadisi.
İlginç Bilgi: Taşların hareketi, yıllar sonra izlerinden anlaşılır.
Kızıl Gelgit, deniz suyunda bazı mikroskobik alg türlerinin aşırı çoğalması sonucu oluşan bir doğa olayıdır. Bu olay, suyun renginin kırmızı, kahverengi veya yeşile dönmesine neden olur ve genellikle toksik etkilere sahiptir.
Nasıl Oluşur?: Kızıl Gelgit, fitoplankton adı verilen mikroskobik deniz bitkilerinin aşırı çoğalmasıyla meydana gelir. Bu çoğalma, genellikle su sıcaklığının artması, besin maddelerinin fazlalığı ve okyanus akıntıları gibi faktörlerle tetiklenir.
Nerede Görülür?: Florida, Kaliforniya, Japonya ve Avustralya gibi birçok kıyı bölgesinde görülebilir.
İlginç Bilgi: Kızıl Gelgit, deniz canlıları için ölümcül olabilir ve insan sağlığı üzerinde de olumsuz etkiler yaratabilir.
Catatumbo Şimşekleri, Venezuela’nın Maracaibo Gölü üzerinde gerçekleşen ve dünyanın en uzun süreli şimşek fırtınalarından biridir. Bu olay, yılın yaklaşık 160 gecesinde, saatlerce süren yoğun şimşeklerle gökyüzünü aydınlatır.
Nasıl Oluşur?: Catatumbo Şimşekleri, Maracaibo Gölü’nün üzerindeki sıcak ve nemli hava ile And Dağları’ndan gelen soğuk havanın çarpışması sonucu oluşur. Bu çarpışma, elektrik yüklerinin birikmesine ve şimşeklerin oluşmasına neden olur.
Nerede Görülür?: Venezuela’nın batısında, Maracaibo Gölü ve Catatumbo Nehri’nin birleştiği bölgede.
İlginç Bilgi: Bu şimşekler, yılda ortalama 1,2 milyon kez görülür ve 400 km uzaktan bile izlenebilir. Ayrıca, Catatumbo Şimşekleri, ozon tabakasının yenilenmesine katkıda bulunur.
Avustralya’nın Queensland bölgesinde görülen ve uzun, silindirik şekilli bulutlardır.
Nasıl Oluşur?: Sabah saatlerinde, nemli hava ve rüzgarın etkisiyle oluşur.
Nerede Görülür?: Avustralya’nın Queensland bölgesi.
İlginç Bilgi: Bu bulutlar, bazen 1000 km uzunluğa ulaşabilir.
