İZ-AFED (İzmir Afet Bilinci, Çevre ve İklim Farkındalığı Derneği) Başkanı Servet Ertaş, Son Mühür TV’de yayınlanan Sıcak Bakış programında Ayşegül Koç’un sorularını yanıtladı. Ertaş, özellikle Konak Meydanı'nda İzmir Büyükşehir Belediyesi binasının yıkılmasının ardından Kemeraltı Çarşısı ve çevre bölgelerin tozlarla kaplandığını belirterek, halk sağlığını tehdit eden bu bilinçsiz yıkım süreci ile ilgili konuştu.
"Afetlere dirençli bir kent için iş birliği"
Derneğin kuruluş sürecini ve faaliyetlerini anlatan Ertaş, 30 Ekim 2020 İzmir depremi sırasında aktif görev alan afet yönetimi emekçilerinin bir araya gelerek 17 Kasım 2020 tarihinde bu derneği kurduklarını belirtti. Ertaş, afet yönetiminin multidisipliner bir alan olduğuna dikkat çekerek, farklı meslek gruplarından profesyonellerin bilgi, deneyim ve yeteneklerini İZ-AFED bünyesinde bir araya getirdiklerini söyledi. Ertaş, Dernek bünyesinde AFAD arama-kurtarma çalışanları, itfaiye görevlileri, çevre mühendisleri, inşaat ve jeoloji mühendisleri, endüstri ve elektrik mühendisleri, iş güvenliği uzmanları, afet yönetimi ve sivil savunma uzmanları, afet hukukçuları, sağlıkçılar, sosyal çalışmacılar, psikolojik danışmanlar, öğretmenler ve afet bilinci eğitmenleri gibi çeşitli mesleklerden profesyonellerle bugüne kadar birçok farkındalık etkinliği gerçekleştirdiklerini ifade etti. İzmir Kent Konseyi bünyesinde 2021 yılında Bütünleşik Afet Yönetimi Çalışma Grubu'nu kurduklarını da belirten Ertaş, yerel meslek odaları, bilim insanları ve sivil toplum kuruluşları ile ortaklaşa panel, sempozyum, seminer ve eğitim gibi çeşitli farkındalık etkinlikleri düzenlediklerini dile getirdi. Ertaş, depremin doğal bir olay olduğunu ancak afetlere dönüşmesinin insan yapımı binalar ve alınmayan önlemlerle bağlantılı olduğunu vurguladı. Ertaş, “Deprem afetini sadece yer bilimi ile açıklamak yeterli değildir, diğer bilim ve meslek alanlarının da çok önemli olduğunu gösteriyor" diyerek, farklı disiplinlerin önemine dikkat çekti. Ertaş, dernek olarak İzmir genelinde il, ilçe, mahalle ve bina ölçeğinde Afet ve Acil Durum Yönetim Planları yaptıklarını söyledi ve "afetlere hazırlıklı, dirençli bir kent için, biz varız" diyerek yerel yönetimlerle iş birliği çağrısında bulundu. Türkiye'de afet, çevre ve iş güvenliği bilincinin zayıf olduğunu dile getiren Ertaş, bu üç alanda toplumsal farkındalığı artırmak için çabaladıklarını ve sadece depremlerden sonra geçici duyarlılıkla hareket etmenin yeterli olmadığını belirtti.
Afetlere dirençli İzmir için iş birliği çağrısı
Ertaş, İzmir'deki yerel yönetimlere önemli bir çağrıda bulunarak, afetlere dirençli bir şehir oluşturmak için birlikte hareket edilmesi gerektiğini vurguladı. İZ-AFED’in yerel yönetimlerle iş birliği içinde olduğu projelerden birine değinen Ertaş, İzmir Kent Konseyi Genel Kurulu’nda oy birliğiyle kabul edilen ve İzmir Büyükşehir Belediyesi Meclisi'ne sunulacak olan "Yerel Yönetim Çalışanlarına Yönelik Asbest Farkındalık Eğitimi" projesinden bahsetti. Proje kapsamında asbest, bina yıkım ve enkâz kaldırma süreçlerine dair eğitimler verileceğini belirten Ertaş, "Projemiz, bina yıkımından itibaren mevcut yönetmeliklere uygun olarak nasıl bir süreç izlenmesi gerektiğini öğretmeyi amaçlıyor" dedi. Yönetmeliğin net kurallar koyduğuna dikkat çeken Ertaş, yıkımların planlı bir şekilde ve inşaat mühendislerinin gözetiminde kat eksiltme yöntemiyle yapılması gerektiğini, ayrıca çevreye zararlı toz bulutlarının yayılmaması için gerekli önlemlerin alınmasının zorunlu olduğunu belirtti. "Bir bina nasıl inşa ediliyorsa, aynı titizlikle yıkımının da yapılması gerekiyor" diye ekleyen Ertaş, bu süreçte yerel yönetimlerin sorumluluğuna vurgu yaptı. Ancak, yerel yönetim çalışanlarından bu konuda yeterli duyarlılığı göremediklerini ifade eden Ertaş, bazı belediye çalışanlarının enkaz kaldırma işlemlerindeki hatalara veya enkazın uygunsuz yerlere atılmasına dikkat çekildiğinde, "Bu bizim görevimiz değil" gibi yanıtlar verdiklerini dile getirdi. Oysa yönetmelikte bu sürecin tamamen belediyelerin sorumluluğunda olduğunu söyleyen Ertaş, “Suçlamak yerine eğitim verelim dedik" şeklinde konuştu.
"Belediye binası, yönetmeliğe aykırı yıkılmadı"
Ertaş, "Konak Meydanı'nda İzmir Büyükşehir Belediyesi binası yıkıldı. Kemeraltı Çarşısı ve çevre bölgeler, toksik madde içeren tozdan geçilmedi" diyerek, halk sağlığını tehdit eden bu bilinçsiz yıkım sürecine dikkat çekti. Bu yıkımlarla ilgili çeşitli haberlerin yer aldığını, ancak hiçbir somut adımın atılmadığını belirten Ertaş, "Bunları artık birisinin sorgulaması gerekiyor" diyerek, yetkilileri göreve çağırdı. "Bu yıkımların yönetmeliklere uygun yapılması gerekiyor. Sadece asbest değil, birçok toksik madde içeren tozlar, kontrolsüz yıkımlar sırasında çevreye yayılıyor" diyen Ertaş, bu durumun İzmir halkı için ciddi bir sağlık riski oluşturduğunu ifade etti.
