Son Mühür - Osman Günden / İzmir Büyükşehir Belediyesi, son dört ayda Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yapılan kesintilerle tarihi bir bütçe kriziyle karşı karşıya kaldı. Belediyenin İller Bankası’ndan aldığı paydan Aralık, Ocak, Şubat ve Mart aylarında toplam 5 milyar 977 milyon TL kesinti yapıldı.
Son olarak Ramazan Bayramı öncesi Mart ayı ödeneğinden 1 milyar 365 milyon TL kesildi. Bu kesintiler, belediyenin bütçesini ciddi oranda zora sokarken, hizmetlerin sürdürülebilirliğini de tehdit eder hale geldi.
“Silkeleyin” talimatıyla başlayan süreç
Kesinti süreci, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın belediyelere yönelik Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve vergi borçlarının tahsil edilmesine ilişkin “silkeleyin” talimatının ardından başladı. Talimat doğrultusunda, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı harekete geçerek borçlu belediyelerin İller Bankası paylarından kesinti yapılması uygulamasını başlattı.
İzmir Büyükşehir Belediyesi de bu uygulamanın hedefindeki kurumlardan biri oldu. Aralık ayında 1 milyar 523 milyon TL, Ocak’ta 1 milyar 520 milyon TL, Şubat’ta ise 1 milyar 569 milyon TL kesinti yapıldı. Mart ayında gelen son kesintiyle birlikte toplam tutar 5 milyar 977 milyon TL’ye ulaştı.
Bütçeye darbe, yatırımlarda kısıtlama
Ağır kesintiler, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin mali yapısını doğrudan etkiledi. Belediye yönetimi, zorunlu ihtiyaçlar dışında alımları durdurdu, tasarruf tedbirlerini artırdı. Aynı zamanda 2025 yılına ilişkin planlanan yatırım bütçesinde de ciddi bir kısıntıya gidildi.
Maaşlar eksik yatınca işçiler ayaklandı
Mali kriz, belediye çalışanlarına da doğrudan yansıdı. Belediyeye bağlı şirketler olan İZELMAN, İZENERJİ ve Grand Plaza çalışanlarının maaşları önceki aylarda olduğu gibi bu ay da eksik yatırıldı. Durum, işçiler ve yetkili sendika DİSK Genel-İş arasında yeniden bir eylem sürecini gündeme getirdi.
Sendika tarafından yapılan açıklamada, belediyenin Mart ayı maaşlarının yalnızca 30 bin TL’lik kısmını Salı günü gece saatlerinde yatıracağı, kalan tutar ve fazla mesai ödemelerinin ise Perşembe günü (dün gece) hesaplara geçeceği duyurulmuştu.
İşçiler dün geceyi bekliyordu
Söz verilen tarihte, 30 bin TL’lik ödeme işçilerin hesaplarına geçmişti. Ancak çalışanlar, kalan maaşları ve fazla mesai ücretlerinin yatırılması için Perşembe gününü (dün geceyi) beklemeye başladı. Ödemelerin tamamlanıp tamamlanmayacağı merak konusuydu.
İzmir Büyükşehir Belediyesi bünyesinde örgütlü bulunan DİSK Genel-İş İzmir 1, 2, 3 ve 9 No’lu Şubeler, süreçle ilgili olarak ortak bir açıklama yaptı. Açıklamada, Başkan Cemil Tugay’ın gelecek aylarda maaşların zamanında yatırılacağı yönünde güvence verdiği belirtildi.
DİSK'in işçilere yaptığı açıklaması:
“Geçen hafta biz belediye bürokratlarıyla görüşme yaptığımızda maaşın ayın 7’sinde yatırılacağı bilgisi verilmişti. Ancak belediyenin beklemiş olduğu kredi geciktiği için ayın 10’unda maaşımızın tamamı ve mesai alacağımız için ödeme yapılacaktı. Maaşımızın kalanı akşam hesaba geçiyor, mesai alacağımız haftaya ödenecek."
Başkan Tugay ile görüşme halinde olduklarını bildiren yetkili sendika temsilcileri yapılan görüşmeden alınan sonuç hakkında da şu bilgileri verdi: "Biz 4 şube başkanı bugün tekrardan Cemil Tugay’la görüşme yaptık. Başkan bize SGK borcunun bittiğini, devlete olan vergi borcumuzun bittiğini, önümüzdeki aylarda bununla ilgili bir sıkıntı olmayacağını, maaşlarımızın zamanında ödeneceğini, en yakın zamanda sosyal haklarımızın da gecikmeli değil zamanında ödenmesi sözünü verdi. Bu söze istinaden bizler 4 şube işverene bu süreyi verdik."
Alınan sözlerden dolayı eylem düşüncelerine gerek olmadığını belirten yetkili sendika Başkan Tugay'ın verdiği söz doğrultusunda bir daha aynı sorunun yaşanmayacağını ileterek işçilerin içine şu sözlerle su serpti: "Herhangi bir eylem gibi çalışmamız yok. Ama aynı şeyin önümüzdeki aylarda tekrarlanmamasını kendisine ilettik. Bu zor koşullarda insanlar almış oldukları maaşlarla ekonomik koşullarda geçinmeye çalışırken parasını bir dahaki aylarda parçalı alması kabul edilebilecek bir durum değil. Başkan Cemil Tugay da sözünü verdiği için bu ay eylemsizlikle devam edecek.”
İşçilerin alacakları tamamlandı
Öte yandan İzmir Büyükşehir Belediyesi, verdiği ödeme sözünü Perşembe gecesi (dün gece) yerine getirdi. Kalan maaş ödemeleri işçilerin hesaplarına geçti. Sürecin şimdilik çözülmesiyle birlikte, sendikalar eylem sürecini askıya aldı. Başkan Tugay’ın verdiği “maaşlar zamanında ödenecek” sözü ise önümüzdeki aylar için kritik bir taahhüt olarak kayda geçti.
