Pandemi döneminin en sıkı tedbirlerinden biri olan nargile yasağı, İçişleri Bakanlığı’nın yayımladığı yeni genelge ile sona erdi. 2020 yılında yürürlüğe giren yasaklar, Türkiye genelinde nargile kafe ve kıraathanelerin faaliyetlerini durdurmuştu. Ancak, artık bu mekanlar, gerekli şartları yerine getirdikleri takdirde nargile ruhsatı alarak hizmet vermeye başlayabilecekler. Bu gelişme, kahve ve kıraathane sahipleri için büyük bir sevinç kaynağı oldu.
Yeni düzenleme ve denetim mekanizması
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya imzasıyla yayımlanan genelgede, tütün ürünlerinin zararlarının önlenmesi ve kontrolü amacıyla önemli adımlar atıldığı vurgulandı. 4207 sayılı Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun’a yapılan değişikliklerle, Türkiye, tütün ürünlerinin zararlarından korunma konusunda kapsamlı bir mevzuat düzenlemesi gerçekleştiren az sayılı ülkelerden biri haline geldi.
Yeni düzenlemeyle birlikte, nargile salonu ve kafelerin haftalık olarak denetleneceği belirtildi. Denetimlerin, mülki amirlerce yetkilendirilmiş sağlık ve tarım orman müdürlüğü personeli ile birlikte gerçekleştirileceği ifade edildi. Ayrıca, mevzuata aykırı olarak ruhsatlandırılmış veya ruhsat şartlarını yitirmiş işletmelere, tespit edildiğinde faaliyetlerine son verileceği bildirildi.
Nargile ruhsatı için yeni şartlar
Nargile ve tütün mamulünün sunumu için “Nargilelik Tütün Mamülü Sunum Uygunluk Belgesi” alma zorunluluğu getirildi. Bu belgeyi almak isteyen nargile salonu ve kafelerin, Tarım ve Orman Bakanlığı’na başvuruda bulunmaları gerekecek. Bu süreç, nargile salonlarının faaliyetlerini sürdürebilmeleri için önemli bir adım olacak.
"Bu karar esnafımızı rahatlatmıştır"
İzmir Kahveciler Esnaf Odası Başkanı İsmail Hakkı Kırdı ise yasaklı süreci değerlendirerek, "Pandemi zamanı nargilenin yasaklanması, bulaş hastalık olmaması için tütün ve tütün mamullerinden vatandaşların korunması ile ilgili çıkan bir genelgeydi. Bu genelge zaman içinde tabi ki kahvehanelerin açılması ve oyunların serbest bırakılmasından dolayı nergilenin de serbest bırakılması gerektiğine inanıyorduk. Zaman içerisinde bu görüşümüzü de hem federasyon olarak hem İzmir Kahveciler Esnaf Odası olarak sayın İç İşleri Bakanımıza ilettik. Bakanımız da ancak bu güne kadar daha yeni yasaklamanın kalktığını tebliğ etti ve önerimizi olumlu gördü. Bunun bir takım şartları ve kuralları var. Malum ki nargile içilecek yerler kahvehanelerdir. Türün ve tütün mamüllerinin içildiği yerler 18 yaşından küçüklerin olmadığı, girmediği yerlerde satışı yapışmalıdır. Nargile sunumlarının okullara eğitim kurumlarına uzaklığı şart koşulmuştur. Kahvehane açarken de aynı şekilde şartları taşıması gerekmektedir. Bu anlamda bununla ilgili belediyeden müsadeler alınarak Tarım İlçe Müdürlüklerinden de ruhsatlandırmaları yapılmaktadır. Nargile sunumunun artık serbest kalması esnafımızı rahatlatmıştır. Cezaya maruz kalmadan satmak artık mümkün olacak. Bundan dolayı tüm esnaf adına mutluyuz." yorumunda bulundu.
İç İşleri Bakanı Ali Yerlikaya imzalı "Nargilelik tütün Mamülü Sunum Uygunluk Belgesi" başlıklı genelgede şu ifadelere yer verildi:
"Kişileri ve gelecek nesilleri tütün ürünlerinin zararlarından korumak ve herkesin en temel haklarından biri olan temiz hava soluyabilmesini sağlamak amacıyla 4207 sayılı tütün mamullerinin zararlarının önlenmesi ve kontrolü hakkında kanun yürürlüğe konulmuş, 57/27 sayılı kanunda da önemli değişiklikler yapılmıştır. Bunun sonucunda ülkemiz tütün ürünlerinin zararlarından korunmak yolunda önemli adımlar atarak bu konuda mevzuat düzenlemesi gerçekleştirilen az sayılı ülkeden biri olmuştur.
Tütün ürünlerinin zararlarının önlenmesi ve kontrolüne ilişkin uygulama rehberi ile bağımlılıkla mücadele yüksek kurulunun 10.09.2024 tarihi kararı doğrultusunda, tüm il ve ilçelerde nargile salonu ve kafelerin haftalık olarak denetlenmesi, denetimlerin mülki amirlerce yetkilendirilmiş, kolluk personeli ile birlikte sağlık uygulaması, sağlık ve tarım orman müdürlüğü personeli tarafından müştereken yapılması, ihlallere yönelik cezai müeyyidelerin derhal uygulanması hassasiyetle takip edilecek, mevzuata aykırı olarak ruhsatlandırılmış veya ruhsat şartlarını yitirmiş yerlerin tespit edilmesi halinde söz konusu işletmelerin faaliyetlerine son verilecektir.
07/01/2011 tarihli ve 27808 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan tütün mamulleri ve alkollü içkilerin satışına ve sunumuna ilişkin usul ve esaslar hakkında yönetmeliğin 5. maddesinin birinci fıkrasının (1) bendi ile nargile ve tütün mamulünün sunumu sureti ile satış yapabilmek için nargilelik tütün mamülü sunum uygunluk belgesi alma zorunluluğu getirilmiştir.
Pandemi sürecinde halk sağlığı açısından alınan önlemler kapsamında, ilgi (a) yazınıza istinaden il ilçe umumi hıfzıssıhha kurullarımızca kafe ve nargile salonlarında nargilelik tütün mamulünün sunumu yasaklanmıştır. İlgili (b) yazımız ile de pandemi sürecinde alınan önlemlerin kademeli normalleşme aşamasına geçilmesi, düzenlenmiş ancak faaliyet konusu nargile salonu kafe olan işyerlerinin yeni bir karar alıncaya kadar faaliyetlerine ara vermesi kararlaştırılmıştır.
Tarım ve Orman Bakanlığı ile Kahveciler Kıraataneciler ve Büfeciler Federasyonu talebi doğrultusunda, Tarım ve Orman Bakanlığı'ndan nargilelik tütün mamülü sunum uygunluk belgesi alan nargile salonu kafeler nargilelik tütün mamülü sunumu yapabilecektir.
Valiliklerce ilgili (a ve ilgili b) yazılarımıza dayandırılarak alınan il ilçe umumü hıfzıssıhha kural kararlarının bu doğrultuda revize edilmesi ve uygulamada herhangi bir aksaklığa meydan verilmemesi hususlarında bilgi ve gereğini önemle arz ve rica ederim."