Pamukkale Üniversitesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Eyup Başkale, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü tarafından 2023 yılı içerisinde, Antalya Kaş ve Muğla Fethiye sınırlarında yer alan Patara Özel Çevre Koruma Bölgesinde 'Deniz Kaplumbağaları Koruma ve İzleme Projesi' kapsamında 15 Mayıs'tan bu yana kesintisiz yürütülen koruma çalışmaları kapsamında sezonun ilk yavru kaplumbağalarının 12 Temmuz akşamı yuvadan çıkıp denizle buluştuğunu belirtti.

Prof. Dr. Eyup Başkale, mayıs ayı başlarından bu yana yürüttükleri koruma ve izleme çalışmaları sonucunda yılın ilk yavrularının yuvadan çıktığını ve güvenli şekilde denize ulaştığını anlattı. Prof. Dr. Başkale, “Bu bizim için bir sürprizdi. Çünkü daha önceki yılların verileri incelendiğinde bu yıla kadar en erken yavru çıkış zamanının 22 Temmuz'a denk geldiğini görüyoruz. Bu yıl özellikle mayıs ve haziran aylarının serin geçmesi bizleri temmuz ayının sonuna doğru yavru çıkışı olacağına inandırmıştı. Ancak 12 Temmuz gecesi yavruların çıkması bizleri oldukça sevindirdi" dedi.

Henüz yuvalama döneminin bitmediğine dikkati çeken Eyup Başkale, “Dişi deniz kaplumbağaları hala yumurtalarını bırakmak için kumsala gelmeye devam ediyor. Mayıs ayı başından bu yana yürüttüğümüz koruma ve izleme çalışmaları sonucunda şu ana kadar sevindirici yuva sayısına ulaştık ve yuvalama dönemi hala devam ediyor. Yuvalama sezonu devam ettiği düşünüldüğünde 2023 yılı üreme döneminin yeni başarılara imza atacağını düşünmekteyim" diye konuştu.

Temmuz ayında, nesli tükenmekte olan caretta carettaların hem yuvalarını hem de yavru deniz kaplumbağalarının güvenli denize ulaşmaları için büyük emek harcadıklarını belirten Prof. Dr. Eyup Başkale, Patara kumsalında uyulması gereken kuralları açıkladı. Prof. Dr. Başkale, “Kumsaldaki uyarı tabelalarını lütfen dikkate alın ve hiçbir şekilde kumsala araç ile girmeyin. Araçlar hem yuvaların hem yavruların ezilmesine yol açıyor" dedi.

Kumsalın saat 20.00 ile 08.00 arasında kullanılmaması yönünde çağrı yapan Prof. Dr. Eyup Başkale, “Bu saatler ergin kaplumbağaların kumsalı yuvalamak için kullandığı saatler olduğu gibi yavru kaplumbağaların yuvadan çıkarak denize ulaşması için kumsalda yürüyüş yaptığı saatlerdir. Rahatsız edilen erginler yuva yapmadan denize geri dönebilir, yavru kaplumbağalar ise çok küçük olduğu için ayaklar altında ezilebilir. Gün boyunca kumsalda açılan çukurları akşam giderken kapatın. Çünkü geceleri yavru kaplumbağalar bu çukurun içine düşecek ve çıkamadıkları için kazara ölümlerine neden olacaktır" ifadelerini kullandı.

Kumsala çöp atılmaması konusunda uyarıda bulunan Prof. Dr. Eyup Başkale, “Özellikle kumsala atılan plastik poşetler ve plastik şişelerin içine yavrular yanlışlıkla girebilir. Yavrular bu atıkların içerisinden çıkamayacakları için ölme riskleri bulunmaktadır. Aynı zamanda kumsala atılan çöp poşetleri yavruların denize ulaşmalarında bir set görevi göreceğinden, denize ulaşma başarıları da düşecektir" dedi.

Prof. Dr. Eyup Başkale, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Kumsalın arkasından gelen ışıklar yavruların deniz yerine ışıklara yönelmesini sağlayacaktır. Bu da yavruların esas yaşam alanı olan denizlere değil de karaya doğru yönelmelerini sağlayacaktır. Dolayısıyla karaya yönelen kaplumbağalar gündüzleri aşırı sıcağa maruz kalıp ölecektir. Bu nedenle, geceleri mümkün olduğu kadar ışık kullanmamaya çalışalım ya da dalga boyu düşük kırmızı ışıklar kullanmaya gayret edelim. Her ne şekilde olursa olsun yavru kaplumbağa gördüğünüzde yetkililere haber verin, kesinlikle dokunmamaya dikkat edin. Mümkünse onlar denize doğru yolculuk ederken rahatsız etmeden onları takip edin ve güvenli şekilde denize ulaştığından emin olun. Özellikle fotoğraf çekerken kullanılan flaşlar onların yönünü kaybetmesine sebep olacaktır." 

Kaynak: dha