Uzay, insanoğlunun hayal gücünü ve keşif arzusunu körüklerken, aynı zamanda beklenmedik tehlikelerle dolu bir ortamı da barındırıyor. Son günlerde yaşanan olay, bu gerçeği bir kez daha gözler önüne serdi. Amerikan TIMED uydusu ile Rus Cosmos 2221 uydusu, yörüngede birbirlerine çok yakın bir mesafeden geçti ve neredeyse çarpışıyordu. Ancak, uzay ajanslarının titiz çalışması ve hızlı müdahalesi sayesinde, çarpışma son anda önlendi. Bu olay, uzaydaki karmaşık ilişkilerin ve uzay araçlarının hassasiyetinin altını bir kez daha çizdi. Şimdi, bu nefes kesen anı ve uzaydaki riskleri daha yakından inceleyelim.
SON DAKİKADA KURTULDULAR
29 Şubat 2024 tarihinde NASA ve Rusya'dan gelen haberler, Amerikan TIMED uydusu ile Rus Cosmos 2221 uydusunun yörüngede son dakika kurtuluşuyla tehlikeli bir yakınlaşma yaşadığını doğruladı. NASA'nın açıklamasına göre, TIMED (Thermosphere Ionosphere Mesosphere Energetics and Dynamics Mission) ve Cosmos 2221 uyduları, yörüngede birbirlerine oldukça yakın bir mesafeden geçti, ancak çarpışmayı önleyerek kurtuldular. “Savunma Bakanlığı, NASA’nın TIMED uydusu ile Rus Cosmos 2221 uydusunun 28 Şubat Çarşamba günü Doğu Yakası saatiyle yaklaşık 01.34’te (TSİ 08.34) yörüngede birbirlerinden güvenli bir mesafeden geçtiklerini doğruladı” denilen açıklamada, Amerikan uydusunun güneşin dünya atmosferi üzerindeki etkisini incelemek üzere tasarlanmış olduğu belirtildi. Uzay ajansı, uyduların azami yaklaşma anında birbirlerine ne kadar yakın olduğuna dair bilgi paylaşmadı.
Uydular arasındaki yakınlaşma, uzmanların hesaplamalarına göre yaklaşık 600 kilometrelik bir irtifada gerçekleşti. Manevra yapamayan bu iki uydu, yörüngede tekrar buluşacak olsa da, irtifaları kademeli olarak farklılaştıkça yörüngedeki konumlarına ilişkin mevcut tahmine göre, bugünkü randevu uyduların birbirlerinden geçtikleri en yakın mesafe olacak. Öncesinde NASA, Pentagon’un yörüngedeki Rus ve Amerikan uzay araçları arasında ‘olası bir çarpışmayı’ izlediğini bildirmişti. Ancak, NASA'nın açıklamasına göre, TIMED ile Cosmos 2221 arasındaki çarpışma olasılığı çok düşük görünüyor olsa da, potansiyel olarak 'büyük miktarda enkaz' oluşturabileceği kaydedilmişti. Bu durum, uzaydaki karmaşık ilişkilerin ve uyduların yörüngede kritik konumlarının ne kadar hassas olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi.
