SON MÜHÜR- GAMZE ESKİKÖY TMMOB Gıda Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu, sahte içki nedeniyle yaşanan can kayıplarına karşı kamuoyunu ve yetkilileri uyardı. Sıkı denetim ve etkin tedbirlerle önlenebilecek bu tür vakaların, vatandaşların kaderi olmaması gerektiğini vurgulayan Oda, Tarım ve Orman Bakanlığı başta olmak üzere tüm kamu kurumlarını acil göreve çağırdı.
Sahte içki can alıyor
Yönetim kurulunun yapmış olduğu açıklamada, "Bilindiği üzere, alkollü içki tüketimine bağlı zehirlenmelerin temel sebebi tarımsal kökenli etil alkol yerine ağırlıklı olarak daha ucuz olan metil alkol kullanılmasıdır. Oysa alkollü içecek yapımında sadece tarımsal kökenli etil alkol kullanılabilir.Metil alkol yaklaşık 1/5 oranında etanole göre daha ucuzdur. Bu fiyat farkı bilinçsiz veya sahtekârüreticileri etanol yerine daha ucuz olan metil alkol kullanmaya yöneltmektedir. Aynı zamanda var olan ürün üzerinden çeşitli katkılar veya değişiklikler yapılarak ya da asıl kullanılması gereken madde yerine daha ucuz ve standart dışı maddeler kullanılarak elde edilen ürünler sahte olup; etil alkol bazlı sıvılara içki aromaları karıştırmak suretiyle satılması veya metil alkole çeşitli içki aromaları ve renklendiriciler karıştırılarak viski, votka, rakı gibi içkilerin tadına ve rengine benzetilerek satılması bunlara örnektir" denildi.
Metil alkol neden tehlikeli?
Açıklamada, "Etil alkol, üretim hammaddesi insanın da normal şartlarda tüketebileceği fruktoz, sakkaroz gibi şeker içeren ve insanın tüketimine ve sindirimine uygun tarımsal bir üründür
Metil alkol ise üretim hammaddesi odun talaşı, kömür veya doğalgaz gibi petrol kaynaklı ve insanın tüketimine ve sindirimine uygun olmayan ürünlerin distile edilmesiyle elde edilen kimyasal bir maddedir.Yine metil alkol Sadece endüstriyel amaçlı kullanılabilir. Metil alkol vücutta metabolize olmaz ve karaciğer tarafından işlenemez, vücuda giren metil alkol formaldehit ve formik aside dönüşür. Zehirlenmede etkili olan formik asittir, formaldehit ise retinada birikir, ödem ve körlüğe yol açar" denildi.
Vergi politikaları kaçak üretimi besliyor
TMMOB Gıda Mühendisleri Odası, yüksek vergi oranlarının, alkollü içki fiyatlarını artırarak vatandaşları merdiven altı, kaçak üretimlere yönlendirdiğini belirtti. “Alkol bağımlılığına karşı vergileri artırmak yerine bilinçlendirme çalışmalarına odaklanılmalıdır” diyen Oda, denetim ve halk sağlığı politikalarının daha etkin şekilde yürütülmesi gerektiğine dikkat çekti.
Çok boyutlu çalışma başlatılmalı
Ayrıca, Sahte alkol üretiminin teknik olarak engellenmesi için ilave tedbirlerin alınması, alkol üretim süreçlerinin daha sıkı denetlenmesi ve takip edilmesinin şart olduğunun altını çizen yönetim kurulu, "Alkollü içkiler üzerindeki vergi yüklerinin artmasıyla karaborsa faaliyetleri de aynı oranda artış gösteriyor. Alkolün üretim maliyetlerinin neredeyse 2 katı vergi eklenmesi ile birçok kişinin ulaşamayacağı bir fiyata gelmesi insanların kaçak yolla gelen içkilere yönelmesine neden olmaktadır.
Vergilerde ki yüksek artış, içilebilir alkollü içeceklerin yerine piyasa da ev yapımı, merdiven altı ürün üretimini arttırmakta, tüketicilerin ise bu tür ürünleri talep etmelerinin artmasına neden olmaktadır. Yüksek vergi halk sağlığını korumak yerine halk sağlığını tehlikeye atmaktadır. Vergi artırımı ile alkol tüketiminin azaltılması birçok ülkede denenmesine rağmen sonuç alınamamıştır. Alkol bağımlığına karşı vergi artırma yerine tüketici bilincini geliştirmeye dönük çabalar arttırılmalıdır.
Devlet tarafından, denetlemeden sorumlu kamu kurum ve kuruluşları ile merdiven altı kayıt dışı üretimlere yönelik çok boyutlu bir çalışma başlatılmalı, halk sağlığının ve gıda güvenliğinin sağlanabilmesi için yerel yönetimler dahil olmak üzere konuyla ilgili bizler gibi Anayasa’da tanımlanmış kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve demokratik kitle örgütleriyle birlikte çalışmalar yapmalıdır" ifadelerine yer verildi.
“Kaçak içki kader olmamalı”
Gıda Mühendisleri Odası, sahte içki ve gıda zehirlenmesiyle insanların hayatını kaybettiği bir tabloyu çağdaş bir hukuk devletine yakıştıramadıklarını belirtti. Sahte içki ölümlerinin engellenmesinin, etkin denetim ve vergi politikalarında iyileştirme ile mümkün olacağı vurgulandı. Ayrıca vatandaşların, bandrollü ve güvenilir yerlerden alkollü içki almaya özen göstermesi gerektiği hatırlatıldı.
