Açıklanan verilere göre, dış ticaret haddi yatay bir seyir izleyerek 88,3 seviyesine yükseldi. İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan dış ticaret haddi, bir önceki aya göre 0,2 puan artış gösterdi.
TÜİK’in verilerine göre, Ağustos ayında ihracat birim değer endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3,6 oranında arttı. Bu artışın arkasında, gıda, içecek ve tütün sektörlerinde yüzde 11,8'lik, ham maddelerde (yakıt hariç) ise yüzde 7,4'lük artışlar bulunuyor. Ancak, yakıtlar kategorisinde yüzde 10,2'lik bir düşüş gözlemlendi. İmalat sanayisinde (gıda, içecek, tütün hariç) de yüzde 2,7’lik bir artış kaydedildi.
İhracat miktar endeksi ise Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1,2 azaldı. Bu bağlamda, gıda, içecek ve tütün sektörlerinde yüzde 6,6'lık bir düşüş yaşandı. Ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 3,6’lık bir artış gözlemlenirken, yakıtlarda ise yüzde 7,8’lik bir azalma yaşandı. İmalat sanayisinde (gıda, içecek, tütün hariç) de yüzde 0,8’lik bir azalma kaydedildi.
İthalatta artış gözlemlendi
İthalat tarafında ise durum biraz daha farklı. İthalat birim değer endeksi, Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2,9 arttı. Gıda, içecek ve tütün sektörlerinde yüzde 8,8, yakıtlarda ise yüzde 5,4'lük artışlar yaşanırken, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 1,1’lik bir artış kaydedildi. Ancak, ithalat miktar endeksi Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 13,2 azaldı. Burada da gıda, içecek ve tütün sektörlerinde yüzde 7,7’lik bir düşüş yaşanırken, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 6,1’lik bir artış kaydedildi.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilere göre, ihracat miktar endeksi 2024 Temmuz ayında 150,9 iken, 2024 Ağustos ayında yüzde 3,2 oranında artarak 155,8 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise, 2023 yılı Ağustos ayında 144,9 olan ihracat miktar endeksi, 2024 yılı Ağustos ayında yüzde 2,9 oranında artarak 149,0 seviyesine ulaştı.
İthalat miktar endeksi de benzer bir artış göstererek 2024 Temmuz ayında 117,1 iken, 2024 Ağustos ayında yüzde 0,7 oranında artarak 118,0 oldu. Ancak, takvim etkilerinden arındırılmış seride, 2023 yılı Ağustos ayında 128,9 olan ithalat miktar endeksi, 2024 yılı Ağustos ayında yüzde 10,4 oranında azalarak 115,5 seviyesine geriledi.
Sonuç olarak, dış ticaret haddi 2023 yılı Ağustos ayında 87,7 olarak belirlenirken, bu yıl 0,6 puan artarak 88,3 seviyesine yükseldi. Bu veriler, Türkiye'nin dış ticaret dengesi ve ekonomik durumu hakkında önemli ipuçları sunuyor.
