ALPER TEMİZ - 2018 yılında Malta'da Uluslararası Sokak Ekonomisi Kongresi'nde ilki düzenlenen Sokak Ekonomisi Etkinliği, bir önceki İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer döneminde İzmir'de de vücut bulmuş ve etkinlikten sonra İzmir’de geri dönüşümcüler ve atık toplayıcılar dernekleriyle temaslar kurulmuştu. Temaslar, 30 Ocak 2020 tarihinde İzmir Büyükşehir Belediyesi bünyesinde kurulan Sokak Ekonomisi Şube Müdürlüğü ile hız kazanmış ve Şube Müdürlüğü’nün altı aylık faaliyeti sırasında, sokak emekçilerinin onlarca kooperatif ve dernek kurmasına öncülük edilmişti. Farklı kesimlerden sokak emekçileri bir araya getirilmiş, İzmir’in yerli Romanları ile Van, Kars, Osmaniye ve Niğde gibi illerden göç eden seyyar satıcılar ve atık toplayıcılar arasında iletişim kurulmuş ve bu buluşmalar, emekçilerin birbirlerini tanımalarını ve dayanışma bilinci geliştirmelerini sağlamıştı. 2023 yılında İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından 191 seyyar satıcıya 1 hafta verilen eğitimlerin ardından sabit noktalarda seyyar satıcılar, İzmir Büyükşehir Belediyesi logolu tezgahlarıyla satışlarını örnek bir proje çerçevesinde gerçekleştirmeye başlamıştı. Belediyelerin geri dönüşüm faaliyetleri çerçevesinde büyük bir ekonomik kazanım gerçekleştiren proje, geleceğe dair önemli veriler sunuyordu. Ancak 2025'te faaliyete geçirilecek olan Emine Erdoğan'ın Sıfır Atık Projesi'yle, ilk önce belediyelerin geri dönüşüm faaliyetinin lağvedilerek özelleştirileceği, daha sonra İzmir'den bir çok kente yayılan ve belediye bünyesinde faaliyete başlayan katı atık toplayıcıları projesinin ya yok edileceği ya da özelleştirilerek Emine Erdoğan'ın projesi kapsamında dönüştürüleceğini dile getirdi.
"Ya yok olacak ya da özelleşerek dönüştürülecek"
Bir önceki İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer döneminde, Dr. Osman Sirkeci, Prof. Dr. Kamuran Elbeyoğlu ve İzmir Seyyar Satıcılar Derneği Bakanı Evren Laçin ile birlikte sokak ekonomisi kapsamında İzmir'de uygulanmaya başlayan seyyar satıcılar ve atık toplayıcıları projesinin kurucularından olan Hüseyin Heptepe, Son Mühür'e konuyu şöyle anlattı,
"2025'in Ocak ayında depozitolu geri dönüşüm geliyor ve bu süreç sonucunda geri dönüşüm faaliyetleri belediyelerin elinden alınacak. Geri dönüşüm faaliyetleri artık, Emine Erdoğan'ın projesi ve firması üzerinden özelleştirilecek. Bunu biliyoruz iddia değil. Artık sokakta geri dönüşümden kazanç elde eden insanlar göremeyeceğiz. İnsanlar artık yoksullaştırılmıyor, bu defa yok ediliyor. Atık makineleri insanların elinden alınacak. Belediyelerin de şimdiden ön almasını talep ediyorum. Bu mevzuat bakanlık tarafından resmi olarak yayınlanmadan önce tüm STK'lar harekete geçmeli. Belediyeler normal şartlarda lisanslı firmalarla iş birliği protokolü imzalayıp bir iki senelik ihale veriyorlardı. Ancak bazı belediyeler bunu artık yapmıyor; İzmir'de birçok ilçe belediyesi geri dönüşüm ihalesi yapmamakta. Belediyeler aslında 2025'te yaşanacakları ön görüp, hızla yer almalı ancak yapmıyorlar. Bu da belediyenin sokaktaki işlevselliğini yok eden bir davranış oluyor.
Tam bu noktada Başkanımız Soyer ile birlikte İzmir'den başlatarak tüm yurda yayılmasını sağladığımız bizim projemiz devreye giriyordu. Ancak bu da geçici bir mesel haline indirildi. 2025'te faaliyete geçirilecek olan depozitolu geri dönüşüm mevzuatına mutlaka sokak emekçilerini de dahil etmek gerekiyor. Bu insanlar azımsanacak sayıda değiller. Önümüzdeki günlerde İzmir'de bir çalıştayı yapılacak ve Özgür Özel de katılım gösterecek. Cemil Başkan bize desteği sürdürecek, biz bunun sinyalini aldık. Aslında ilk 8 aylık süreçte Başkan Tugay sokakların sesi olan emekçilerle herhangi bir toplantı gerçekleştirmedi. Bire bir temsilcilerle bir araya gelmedi. Ancak Özel ile gerçekleştirilecek çalıştayda bu konu da masaya yatırılacak. Gündeme de derhal getirilmeli ve önlem alınmalı; çünkü Soyer'in projesi diğer bir çok farklı kentteki belediyelerce benimsenmiş ve müthiş bir ekonomi, yani adını verdiğimiz 'sokak ekonomisi' yaratmıştı. Ancak 2025'te bu başarılı proje yok olacak ya da bu hazır ve oturmuş olan proje, Emine Erdoğan'ın projesi kapsamında özelleşerek dönüştürülecek ve teslim edilecek."
