SON MÜHÜR - BALAMİR YILDIZ Anadolu'ya uzun yıllardır ev sahipliği yapan Türk toplumunun eski kültür ve inanışları doğrultusunda 12 Hayvanlı Türk Takvimi'nde geçtiğimiz yıl, Ejderha (Ulu) yılıydı. 12 Hayvanlı Eski Türk Takvimine göre yeni yıl, Yılan (Çılan) yılı olacak.
12 Hayvanlı Takvim, Asya'da asırlar boyunca özellikle Türkler ve Çinliler tarafından yaygın olarak kullanılmış bir takvimdi. Ayrıca Japonlar, Koreliler, Vietnamlılar, Moğollar ve Mançular da bu takvimin değişik hâllerini kullanmışlardır. 12 Hayvanlı Türk Takvimi'nde her hayvan bir yılı temsil eder. Buna göre 2022 yılı Pars Yılı iken 2023 yılı Tavşan Yılı'na denk gelir. Her yeni yılın o yılki hayvanın özelliklerine göre şekillendiğine inanılır. Örneğin Maymun Yılı'nda eğlence ve hilenin artacağı inanışı varken Pars Yılı'nda depremlerin, savaşların, anlaşmazlıkların var olacağına inanılır. Ayrıca her doğan bebeğin doğduğu yıla bağlı olarak 12 Hayvanlı Türk Takvimi'nde bir burcu, yani bir hayvanı vardır. Bu hayvanın doğan bebek üzerinde etkili olduğuna inanılırdı.
"12 Hayvanlı Takvim M.Ö 209'da kullanılmaya başlandı"
Çağ adı verilen (ÇAĞ: 12x5=60 yıl) şeklindeki dönemler bir düzen hâlinde ilerler ve bu rakam ortalama insan ömrüdür. 12 Hayvanlı Türk Takvimi Mete Han’ın tahta çıkış tarihi olan MÖ 209’da başlar. On iki Hayvanlı Türk Takvimi, Eski Türklerin zamanı ölçmek için kullandıkları bir takvimdi. Başlangıçta ay yılına dayanan 12 hayvanlı Türk takvim sisteminde bir ay bazen 30, bazen de 29 gün çekmekteydi. 12 ayın, yani 354 günün, bir yılı oluşturduğu bu takvimde her bir yıl, bir hayvan adıyla anılmaktaydı. Müçe adı verilen, 12 yıllık devreden oluşan takvimdeki hayvanlar sırasıyla; Sıçan, Sığır, Pars, Tavşan, Ejder, Yılan, At, Koyun, Maymun, Tavuk, Köpek ve Domuz’du.
"Dîvânu Lugâti’t-Türk eserinde de bahsi geçiyor"
Kâşgarlı Mahmut’un Dîvânu Lugâti’t-Türk eserindeki bars maddesinde anlattığına göre, bir Türk hakanı kendisinden birkaç yıl önce yapılan bir savaş hakkında bilgi almak ister ancak savaşın hangi yıl gerçekleştiği hakkında kesin bir kanaate varamaz ve yanılır. Bu durum üzerine toplantı hâlinde olan Hakan, “Biz bunda nasıl şaşırdıysak, bizden sonrakiler de tarihi şaşırırlar. Biz şimdi 12 ay ve 12 burcu dikkate alarak 12 yılı adlandıralım ki onların dönmesiyle tarih hesaplansın ve ebedî bir hatıra olsun.” sözlerini kullandı. Bu şekilde 12 Hayvanlı Türk Takvimi kullanılmaya başlandı.
Miladi takvime göre 22 Mart'a isabet ediyor
Bu olay sonrasında Hakan yıllara bir isim vermek için, Ilısu nehri civarında ava çıkar ve yabani hayvanların serbest bırakılmasını ister. Hakan ve yanındakiler bazı hayvanları avlarlar ve kalanları da nehre doğru sürerler. Hayvanlar suya sıkışınca, bunlardan ancak 12’si nehri geçebilir. Hakan suyu geçen her bir hayvanın adını bir yıla verir. Birincisi sıçgan’dı ki bu “fare” demekti. Yılların başı adını ondan almıştı. Onu sığır, pars, tavşan ve ejder takip etti. Sonra yılan, at, koyun ve maymun geçti nehrin karşı tarafına. Onların ardından ise horoz ve köpek geçti. Suyu son geçebilen hayvan ise domuz olmuştu. Türk toplulukları, bu yılların her birinde ayrı bir hikmet olduğunu düşünerek fal tutmuş, uğurlu ve uğursuz bazı olayların yaşanacağına hükmetmişlerdi. 12 Hayvanlı Türk Takvimi'nin yeni günü, yani yılbaşı günü bir kesime göre, güneş koç burcuna girdiği gündü; Miladi takvimde 22 Mart’a isabet eden gün. Diğer düşünceye göre ise takvimin yılbaşı günü, kışın gündüzün uzamaya başladığı ilk gün olan 22 Aralık’tır.
2025 Yılı Yılan Yılı'nın şifası
Yılan yılı 12 Hayvanlı Türk Takvimine göre 12 yıllık tekrarlanan hayvan döngüsünün altıncısıdır. Yılan yılında doğanlar büyüleyici, çok zeki, bilge, güzel ve sahiplenici kişiler olarak kabul edilir. 12 Hayvanlı Türk Takvimi'nin bir parçasını oluşturan Yılan yılının özellikleri, görüntüsüyle büyüleyici ve göz alıcı bir burçtur. Şifacı bir kimliği vardır. Sezgi gücü yüksektir. Güvende olmak ister.
Ağaç olutu olgunluğu getirecek
Bu yılın hayvan sembolü Yılan burcudur. Bununla beraber her hayvanın üzerinde egemen olan bir olutu vardır. 2025 yeni yılının hayvanı yılan olutu ise ağaçtır. Ağaç olutu da enerjiyi o hayvanın üzerinde şekillendirir. Ağaç olutu olgun, güçlü, sert, bilge ve verimlidir. Gençliği, dinamikliği ve büyümeyi temsil eden ağaç, özellikle yaratıcı projelerde başarıyı getirecek. Önceki yıllarda hedeflerine ulaşamayanlar için yeni fırsatlar sunacak. Olgunluğa ulaşmak için güçlü bir yapıyı şekillendirecek.
Kara mengisi korkuyu beraberinde getiriyor
Türk toplumunun eski kültür ve inanışlarına göre bir de mengi hesaplama sistemi vardır. Bu sistemde mengi, kişinin bedensel ve karakteristik zayıflıklarını bulur. Eski Türk toplumunda bu sistem aleyhe olan bir durumu lehe çevirmek için kullanılırdı. İnsanlar güçsüz yönlerini bilmek ve bu dejavantajları avantaja çevirip o yanlarını güçlendirmeye çalışırlardı. Mengi hesaplama sistemine göre 2025 yılının mengisi Karadır. Kara mengisi korku, takatsizlik, cesaretsizlik gibi durumları ve bu durumların bedende oluşturduğu hormonal hastalıkları işaret eder. 12 Hayvanlı Türk Takvimi'ne göre yeni yılın mengisi karadır. Kara mengisinin zayıflıklarını bilip bu yönü güçlendirmek gerekir. 2025 yılı Kara Ağaç Yılına saatler kala bu yılın en büyük değişimi de şifa konuları olacak.
