12 Mart, Türkiye açısından önemli bir tarih çünkü bu gün İstiklal Marşı’nın Kabulü ve Mehmet Akif Ersoy’u Anma Günü olarak kutlanıyor. Şimdi hem bu olayı hem de 12 Mart’ta tarihte başka neler olduğunu detaylı bir şekilde inceleyelim:
İstiklal Marşı’nın Kabulü: 12 Mart 1921
Türkiye’nin milli marşı olan İstiklal Marşı, 12 Mart 1921’de Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) tarafından resmi olarak kabul edildi. Mehmet Akif Ersoy tarafından yazılan bu eser, Kurtuluş Savaşı’nın ruhunu ve Türk milletinin bağımsızlık tutkusunu yansıtan güçlü bir şiir.
- Nasıl Kabul Edildi? 1920’de Milli Eğitim Bakanlığı, halkı ve orduyu motive etmek için bir marş yarışması düzenledi. Yarışmaya 724 şiir katılmış, ancak hiçbiri yeterli bulunmamıştı. Mehmet Akif, başlangıçta 500 liralık ödül nedeniyle katılmak istememiş, fakat Bakan Hamdullah Suphi’nin ricası ve ödülün bağışlanacağı sözü üzerine şiiri yazmıştı. 1 Mart 1921’de TBMM’de ilk kez okunan şiir, 12 Mart’ta büyük bir coşkuyla milli marş olarak kabul edildi.
- Öne Çıkan Detay: Akif, kazandığı ödülü “Bu şiir milletindir” diyerek Türk ordusuna ve yoksullara yardım için bağışladı. Ayrıca İstiklal Marşı’nı kitabı Safahat’a eklemeyerek, onun millete ait olduğunu vurguladı.
- Bugünkü Anlamı: Her yıl 12 Mart’ta okullarda, resmi törenlerde ve etkinliklerde bu gün kutlanır, Mehmet Akif Ersoy anılır.
12 Mart’ta Tarihte Başka Neler Oldu?
12 Mart, sadece İstiklal Marşı’nın kabulüyle değil, dünya ve Türkiye tarihinde başka önemli olaylarla da dikkat çekiyor. İşte bazıları:
Türkiye’de
- 1995 - Gazi Mahallesi Olayları: İstanbul’da Alevi vatandaşlara ait kahvehanelerin taranmasıyla başlayan olaylar, 12 Mart’ta ciddi bir çatışmaya dönüştü. Bir kişinin ölümü ve 20 kişinin yaralanmasıyla sonuçlanan bu olay, sonraki günlerde büyüyerek toplumsal gerilime yol açtı.
- 1971 - 12 Mart Muhtırası: Türkiye’de siyasi tarihin dönüm noktalarından biri olan bu askeri müdahale, hükümetin istifasına neden oldu. Silahlı Kuvvetler, “demokrasiye dönülmesi” gerekçesiyle bir bildiri yayımladı, ancak bu olay darbeler zincirinde önemli bir halka olarak görüldü.
Dünyada
- 1930 - Gandhi’nin Tuz Yürüyüşü: Hindistan’da Mahatma Gandhi, İngiliz sömürge yönetimine karşı tuz üretimindeki tekeli protesto etmek için 12 Mart’ta ünlü yürüyüşüne başladı. Bu eylem, bağımsızlık hareketinin sembollerinden biri oldu ve ilginç bir tesadüfle İstiklal Marşı’nın bağımsızlık ruhuyla örtüşüyor.
- 1938 - Anschluss: Nazi Almanyası, Avusturya’yı işgal ederek ilhak etti. 12 Mart’ta Alman askerleri Avusturya’ya girdi ve ertesi gün resmi birleşme ilan edildi. Bu, İkinci Dünya Savaşı öncesi önemli bir gelişmeydi.
- 1947 - Truman Doktrini: ABD Başkanı Harry Truman, 12 Mart’ta Kongre’den Türkiye ve Yunanistan’a Sovyet tehdidine karşı 400 milyon dolarlık yardım talep etti. Bu, Soğuk Savaş’ın başlangıç noktalarından biri kabul edilir ve Türkiye’nin NATO’ya yönelişinde etkili oldu.
İlginç Bir Bilgi: Neden 12 Mart Önemli?
12 Mart, hem Türkiye’de hem dünyada “bağımsızlık” ve “mücadele” temalarının öne çıktığı bir gün gibi görünüyor. İstiklal Marşı’nın kabulü ve Gandhi’nin Tuz Yürüyüşü’nün başlaması, aynı gün farklı coğrafyalarda halkların özgürlük arayışını simgeliyor. Ayrıca Truman Doktrini ile Türkiye’nin uluslararası alandaki yerinin pekişmesi de bu tarihin stratejik önemini artırıyor.
12 Mart 2025 itibarıyla İstiklal Marşı’nın kabulünün 104. yıldönümü kutlanacak. Bu gün, Türkiye’de resmi törenlerle anılırken, tarihin diğer olayları da farklı bağlamlarda hatırlanmaya devam ediyor.
