Ayçiçek yağına bir ay içinde ikinci kez zam yapıldı. En uygun fiyatlı 5 litrelik yağ, bir anda 20 lira daha pahalandı. Sektör temsilcileri, ayçiçek yağı fiyatlarının iç pazarda uluslararası piyasa fiyatlarının yüzde 25 üzerinde seyrettiğine vurgu yaptı. İç piyasada ton başına fiyat, 43 bin liraya (yaklaşık 1.250 dolara) yükseldi.
Son bir ay içinde en uygun 5 litrelik ayçiçek yağının fiyatı 20 lira birden arttı. Uluslararası piyasalarda ayçiçek yağının tonu 990 ile 1000 dolar arasında işlem görürken, iç pazarda bu fiyatın yüzde 25 üzerinde bir rakamla satılıyor.
Solventum Yönetim Kurulu Başkanı Onat Angı, iç pazardaki fiyat artışının sürdüğünü belirtti. Angı, geçen hafta ham ayçiçek yağının ton fiyatı için 43 ila 44 bin TL taleplerinin geldiğini açıkladı.
‘’Fiyatlar her geçen gün artıyor’’
Onat Angı, hükümetin gerekli önlemleri aldığını belirtti ancak piyasadaki ısınmanın sorun yarattığını vurguladı. Angı, "Piyasada fiyatlar yükselmeye başladığında, satıcılar 'yarın daha da artar' düşüncesiyle satış yapmamaya başlıyor. Bu durum her geçen gün fiyatların daha da artmasına yol açıyor," dedi.
Angı, bu durumun sanal bir artışa neden olduğunu ve piyasada bir köpük oluştuğunu ifade etti. Yüzde 10 ile 15 oranındaki fiyat artışının normal olduğunu, ancak mevcut artışın bu seviyenin üzerinde olduğunu belirtti.Uzun süre piyasada düşük fiyatlar ve baskılar olduğunu belirten Angı, satıcıların finansman maliyetlerini karşılamakta zorluk çektiğini, ancak bir anda yaşanan hızlı fiyat artışının piyasa dengesini bozduğunu sözlerine ekledi.
‘’Vergi indirimi gündeme gelebilir’’
Yükselen fiyatların hükümet tarafından yakından takip edildiğini belirten Onat Angı, Resmi Gazete’de 6 Ağustos'ta yayımlanan Yağlık Ayçiçeği Tohumu ve Ham Ayçiçek Yağı İthalatında Tarife Kontenjanı düzenlemesinde yerli yağlık ayçiçeği tohumu alımı yapan firmalara sunulan indirimli gümrük vergisinin daha da düşürülebileceğini ifade etti. Angı, fiyatlar bu şekilde devam ederse, vergi indirimlerinin gündeme gelebileceğinin altını çizdi.
Ayçiçeği ithalatının yüzde 36 gümrük vergisiyle korunduğunu belirten Angı, Türkiye'deki fiyatların örneklerini paylaştı. Son bir ayda zincir marketlerin kendi markalarına da zam yaptığını belirten Angı, markalı ürünlerin 5 litrelik pet şişe fiyatının 279,95 TL seviyelerine çıktığını, zincir market markalı ürünlerin ise en düşük 229,50 TL'den satıldığını aktardı.
İç piyasa fiyatı
Onat Angı, ayçiçeği ithalatında karşılaşılan yüzde 36 gümrük vergisinin, yurt dışından mal getirmenin şu anda kârlı olmadığını belirtti. Angı, şu an pazarda ham yağın fiyatının 43 bin lira, yani yaklaşık 1.250 dolar olduğunu ifade etti. Ancak yurtdışından ithalat yapıldığında, bu fiyatın üzerine yüzde 36 gümrük vergisi eklendiğinde toplam maliyetin 1.360 doları bulduğunu söyledi. Bu durumun, ithalatı zorlaştırdığını ve bu nedenle yalnızca reexport (yeniden ihracat) durumunda kârlı olabileceğini belirtti.
Angı, iç piyasadaki fiyat artışının %20 yükseldiğini ve bir ay içinde 1.050 dolardan 1.250 dolara çıktığını aktardı. Ayrıca, yılbaşından sonra 1 milyon ton çekirdek veya 400 bin ton yağ ithalat kotasının devreye gireceğini de sözlerine ekledi.