Balıkesir’in Ayvalık ilçesinde geçtiğimiz aylarda açılışı yapılan Rahmi M. Koç Müzesi'ne özel olarak planlanan iskele projesi, çevre örgütlerinin tepkisini çekiyor. Türkiye Tabiatını Koruma Derneği (TTKD) Ayvalık Temsilcisi Bülent Özgen, iskeleye dair proje dosyasını incelediklerini belirterek, çevresel, sosyal ve hukuki yönden ciddi itirazlarda bulunduklarını açıkladı. Özgen, itiraz dilekçelerinin Balıkesir İl Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü’ne gönderildiğini ifade etti.
Proje bilimsel temele dayanmıyor
Özgen, iskeleye dair proje dosyasının eksikliklerle dolu olduğunu vurguladı. Projeye ilişkin yapılan çevresel değerlendirmelerin, bağımsız uzmanlar tarafından yapılması gereken su altı gürültü ve titreşim analizlerinin bulunmadığına dikkat çekti. Ayrıca, projede yer alan ekolojik analiz raporlarının eksik olduğu ifade edildi. Özgen, "Proje dosyasında bilimsel bir rapor bulunmamaktadır. Bu durum, projenin bilimsel temele dayandırılmadığını gösteriyor. Proje, sadece şirketin kendi yorumlarına dayanıyor" dedi.
Ekosisteme zararlı kazık çakma yöntemi
İskelenin deniz tabanına kazık çakma yöntemiyle inşa edilmesinin, deniz ekosistemine ve su altı canlılarına ciddi zararlar verebileceği endişesini dile getiren Özgen, alternatif bir çözüm önerdi. "Kazık çakma yöntemi, çevreye kalıcı zararlar verebilir. Bunun yerine, deniz tabanına herhangi bir müdahale gerektirmeyen yüzer iskele sistemleri kullanılabilir. Bu sistem, çevreye uyumlu bir yapı sağlar" diye konuştu.
Kıyı Kanunu’na aykırılık iddiası
Bülent Özgen, projenin sadece özel bir gruba, örneğin müze müşterilerine hizmet verecek şekilde tasarlandığını belirterek, bunun Kıyı Kanunu'na aykırı olduğunu ifade etti. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 43. maddesi ve Kıyı Kanunu'nun 6. maddesi, kıyıların kamu yararına kullanımını zorunlu kılmaktadır. Özgen, "Bu proje, kıyıların kamu yararına kullanımını ihlal etmektedir. Projeler, kamu yararına uygunluk açısından yerel halkın ve sivil toplum kuruluşlarının görüşlerinin dikkate alınarak yeniden gözden geçirilmelidir" dedi.
Ayvalık'ta yeni bir iskeleyi gereksiz buluyorlar
Ayvalık özelinde karbon salınımının mevcut durumu ve projenin çevresel etkileri hakkında yapılan analizlerin yetersiz olduğunu belirten Özgen, projeye izin verilmeden önce detaylı bir karbon ayak izi analizinin yapılması gerektiğini söyledi. "Ayvalık'ta zaten Koç Grubu’na ait bir marina bulunuyor. Bu kadar büyük bir iskelenin yapımına ihtiyaç yok. Ayrıca, proje kapsamında deniz araçlarının yanaşma faaliyeti sırasında yakıt sızıntısı ve sintine suyu boşaltımı gibi çevresel kirlenme risklerinin olduğu göz önünde bulundurulmalıdır" diye ekledi.
Son olarak, Özgen, iskelenin mutlaka inşa edilecekse, çevreye zarar vermeyen bir çözüm önerisi sundu. "Yüzer iskeleler, çevre dostu bir alternatif sunar. Deniz tabanına zarar vermez ve ekosistemi korur. Bu tür yapılar, projenin çevresel etkilerini minimize etmek için daha uygun bir seçenek olabilir" dedi.
Türkiye Tabiatını Koruma Derneği'nin yaptığı itiraz, Ayvalık’taki iskele projesinin çevreye olan etkileri ve kıyı kullanımı açısından önemli bir tartışma başlatmış oldu. Projenin geleceği, ilgili makamların yapacağı değerlendirmelere ve kamuoyunun tepkilerine göre şekillenecek.