B12 vitamini, özellikle beyin ve sinir sistemi üzerinde kritik rol oynayan karmaşık bir biyomoleküldür. Kobalamin olarak da bilinen bu vitamin, DNA sentezinden sinir sisteminin işleyişine, kırmızı kan hücresi gelişimi ve olgunlaşmasına kadar birçok biyokimyasal reaksiyonda yer alır. Ayrıca antioksidan etkisi sayesinde vücudu zararlı serbest radikallerden korur.
Hayvansal gıdaların önemi
Uzm. Dr. Yetener, B12 vitamininin esas olarak hayvansal kaynaklı besinlerden alındığını belirtiyor. Yumurta, süt ürünleri, kırmızı et, tavuk, somon, sardalya ve ton balığı gibi deniz ürünleri, karaciğer, böbrek ve dalak gibi sakatatlar, bu vitaminin zengin kaynakları arasında yer alır. Dr. Yetener, “Günlük beslenmede hayvansal ürünlere yer verilmesi, B12 vitamini eksikliğini önlemede kritik bir rol oynar” diyor.
B12 eksikliği kimlerde görülür?
B12 vitamini eksikliği, çeşitli bireylerde ve durumlarda ortaya çıkabilir. Dr. Yetener, şu grupların bu eksiklikten etkilenebileceğini ifade ediyor:
Sürekli Diyet Yapanlar: Uzun süreli yetersiz beslenme, B12 vitamini eksikliğine neden olabilir.
Vejetaryenler: Hayvansal gıdaları tüketmeyen bireylerde bu vitaminin eksikliği yaygın görülebilir.
Antibiyotik Kullanıcıları: Bağırsaklarda aşırı bakteri çoğalması yaşayan kişilerde eksiklik riski artar.
Mide İlacı Kullananlar: Sık ve uzun süreli mide ilacı kullanımı, B12 emilimini bozabilir.
Yetersiz Beslenen Küçük Çocuklar ve Hamileler: Bu gruplarda da eksiklik görülebilir.
Aşırı Alkol Tüketenler: Alkol, B12 vitamini emilimini olumsuz etkiler.
B12 eksikliğinin belirtileri
B12 vitamini eksikliği, vücutta çeşitli sağlık sorunlarına yol açar.
İşte en sık karşılaşılan belirtiler:
Beyin Fonksiyonları: Hafıza sorunları, bilişsel bozukluk, beyin bulanıklığı, uykusuzluk, baş ağrıları (özellikle migren), davranış değişiklikleri ve öğrenme sorunları gibi belirtiler yaşanabilir.
Ruh Halinde Değişiklikler: Sinirlilik, depresyon, kaygı, halüsinasyon görme ve sanrı gibi ruh hali değişiklikleri görülebilir.
Duyusal Sorunlar: İğne batması, karıncalanma hissi, uyuşukluk, nöropatik ağrılar, kulak çınlaması ve tat alma bozukluğu gibi sorunlar yaşanabilir.
Yapısal Sorunlar: Yorgunluk, anemi, kan hücrelerinde azalma, karın şikayetleri, emilim bozukluğu, gelişme geriliği, kilo kaybı, ishal, dil iltihabı, ağız içi iltihaplanma, kısırlık ve idrar yolu enfeksiyonları görülebilir.
Kas Güçsüzlüğü: Adalelerde kasılma, sertleşme, istem dışı spazmlar ve kalp kası hastalıkları gibi kas güçsüzlüğü belirtileri ortaya çıkabilir.
Otonom Sistem Sorunları: İdrar ve/veya dışkı kaçırma, aniden ayağa kalkınca tansiyon düşmesi veya baş dönmesi, erektil disfonksiyon gibi problemler yaşanabilir.
