Beyaz Saray, ABD'nin yeni Başkanı Donald Trump'ın 20 Ocak'taki yemin töreni öncesinde Joe Biden'a İran'ın nükleer tesislerine olası bir saldırıya dair planları sundu. Bu planların, İran ile nükleer anlaşma görüşmelerinin hemen öncesinde gündeme gelmesi dikkat çekici bir durumken, Biden'ın aciliyet konusunda kararsız olduğu belirtildi.
Karar almamayı tercih etti
CNN Türk'te yer alan habere göre, sunumla ilgili olarak birkaç hafta önce gizli bir brifing gerçekleştirildi. Yetkililerden biri, toplantının yeni bir istihbarata dayanmadığını ve Biden'ın henüz nihai bir karar almadığını belirtti. Diğer bir kaynak ise Biden'ın, yeni bir başkan göreve başlamadan önce böyle dramatik bir askeri saldırıyı haklı çıkarıp çıkaramayacağına odaklandığını ifade etti. Ayrıca, kaynaklar arasında Sullivan dahil olmak üzere Biden'ın danışmanlarından bazıları, İran'ın hava savunma ve füze yeteneklerinin zayıflatılmasıyla birlikte, İran'ın bölgedeki vekillerinin önemli ölçüde zayıflatılmasının, başarılı bir saldırı olasılığını artıracağına ve İran'ın misilleme yapma riskini ile bölgesel gerilimi azaltacağına inandığını öne sürdü.
Beyaz Saray'dan yorum geldi mi?
Bir ABD yetkilisi, Sullivan'ın Biden'a bu konuda herhangi bir tavsiyede bulunmadığını, sadece senaryo planlaması yaptığını ifade etti. Beyaz Saray ise konuyla ilgili yorum yapmaktan kaçındı. Axios, "Bir kaynağa göre dikkat çekici olan, Biden'ın aciliyet sorusuna odaklanması ve İran'ın birkaç hafta içinde dramatik bir askeri saldırıyı haklı çıkaracak adımlar atıp atmadığını sorgulaması" ifadesini kullandı.
Manidar zamanlama...
Plan, tam da İran'ın Ocak ayında Avrupa ülkeleriyle nükleer program görüşmelerinin öncesinde ortaya çıktı. İran'ın yarı resmi haber ajansı ISNA, Çarşamba günü İran ile üç Avrupa ülkesi arasındaki bir sonraki görüşmenin 13 Ocak'ta Cenevre'de gerçekleştirileceğini duyurdu. İran, Kasım 2024'te İngiltere, Fransa ve Almanya ile tartışmalı nükleer programına dair bir dizi görüşme yapmıştı. ABD seçimlerinden sonra gerçekleşen bu görüşmeler, Tahran'ın BM nükleer gözlemcisini kötü işbirliği yapmakla suçlayan Avrupa destekli karara yanıt olarak düzenlendi. Tahran, bu karara karşılık olarak, IAEA gözlemcisine zenginleştirme tesislerinde daha fazla uranyum zenginleştirme santrifüjü kurmayı planladığını açıkladı.
