Harvard Ünversitesi'nden Cemal Kafadar, Osmanlı tarihi üzerine çalışan dünyaca tanınmış bir akademisyen olarak bilinir. Ancak son zamanlarda, özellikle sosyal medyada, görevden alındığına dair çok sayıda haber dolaşmakta. Bu durum, akıllara ABD’de Türk doktora öğrencisi Rümeysa Öztürk’ün yaşadığı tartışmalı gözaltı olayını getiriyor. Peki, Kafadar kimdir ve neden böyle bir iddia ortaya atılmış olabilir?
Cemal Kafadar, Osmanlı tarihçiliğinde dünya çapında tanınan bir isim. Ancak son günlerde, Harvard Üniversitesi’ndeki görevinden antisemitizm suçlamalarıyla alındığına dair sosyal medya paylaşımları dikkat çekiyor. Bu durum, akıllara ABD’de Türk akademisyen Rümeysa Öztürk’ün yaşadığı tartışmalı süreci getiriyor. Peki, Kafadar kimdir ve bu iddialar ne anlama geliyor? İşte detaylar.
Cemal Kafadar Kimdir?
Cemal Kafadar, 15 Ağustos 1954’te İstanbul’da doğmuş, Türk-Amerikan bir tarih profesörüdür. Harvard Üniversitesi’nde Vehbi Koç Tarih Profesörü olarak görev yapan Kafadar, Osmanlı İmparatorluğu’nun kuruluşu ve toplumsal dinamikleri üzerine çığır açan çalışmalar yapmıştır. İstanbul Erkek Lisesi ve Robert Kolej’den sonra Hamilton College’da lisans (1977), McGill Üniversitesi’nde ise yüksek lisans ve doktora (1981, 1986) eğitimini tamamlamıştır. 1990’dan beri Harvard’da çalışan Kafadar, Between Two Worlds: The Construction of the Ottoman State adlı kitabıyla ün kazanmış, 2010’da Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü’ne layık görülmüştür. Türkiye Bilimler Akademisi ve Türk Tarih Kurumu’nun şeref üyesidir.
Harvard’dan Görevden Alınma İddiaları
28 Mart 2025’te X platformunda yayılan paylaşımlara göre, Cemal Kafadar, Harvard Üniversitesi Orta Doğu Araştırmaları Merkezi direktörlüğünden antisemitizm suçlamaları nedeniyle görevden alındı. Bazı kullanıcılar, bu kararın İsrail yanlısı grupların, Kafadar ve merkezin Filistin’e destek verdiği yönündeki baskıları sonucu alındığını öne sürüyor. Örneğin, X’te “Siyonizm!” ve “Faşizmin karanlığı Harvard’a çöktü” gibi yorumlar yapıldı. Ancak, 29 Mart 2025 itibarıyla bu iddia, Harvard Üniversitesi veya resmi bir haber kaynağı tarafından doğrulanmadı. The New York Times’ın 28 Mart 2025 tarihli haberine göre, Kafadar’ın akademik yılın sonunda görevinden ayrılacağı belirtilmiş, ancak antisemitizm suçlamalarına dair net bir ifade yer almamıştı. Bu, iddiaların spekülasyon mu yoksa gerçek mi olduğu sorusunu açık bırakıyor.
Rümeysa Öztürk Olayı ve Akademik Baskılar
Bu gelişme, ABD’de Türk akademisyenlere yönelik baskı iddialarını akla getiriyor. Rümeysa Öztürk, Tufts Üniversitesi’nde doktora öğrencisiyken, 25 Mart 2025’te Filistin’e destek verdiği gerekçesiyle ABD İç Güvenlik Bakanlığı tarafından gözaltına alınmıştı. Öztürk’ün okul gazetesinde İsrail politikalarını eleştiren bir yazısı ve protestolara katılımı, vizesinin iptal edilmesine ve gözaltına alınmasına yol açmıştı. Görüntülerde, maskeli ajanların Öztürk’ü kelepçelediği görülmüş, olay ifade özgürlüğü tartışmalarını ateşlemişti. Kafadar’ın durumu gözaltıyla sonuçlanmasa da, Harvard’daki görevden alma iddiaları, Öztürk olayındaki gibi akademisyenlerin siyasi duruşları nedeniyle hedef alındığına dair benzer endişeleri çağrıştırıyor.
