Filipinler bir Çin gemisinin kendi gemisine “doğrudan ve kasıtlı olarak çarptığını” iddia ederken, Pekin Filipinler'i bir Çin gemisine “kasıtlı olarak” çarpmakla suçladı.
Cumartesi günü Sabina Sığlığı yakınlarında meydana gelen çarpışma, Güney Çin Denizi'ndeki çeşitli adalar ve bölgeler konusunda iki ülke arasında uzun süredir devam eden ve giderek tırmanan tartışmaların sonuncusu oldu.
Geçtiğimiz iki hafta içinde aynı bölgede iki ülkeye ait gemilerin karıştığı en az üç olay daha yaşandı.
Çin'in Xianbin Jiao, Filipinler'in ise Escoda Sığlığı olarak adlandırdığı Sabina Sığlığı, Filipinler'in batı kıyısından yaklaşık 75 deniz mili, Çin'den ise 630 deniz mili uzaklıkta yer alıyor.
Güney Çin Denizi, yılda 3 trilyon dolar değerinde ticaretin geçtiği önemli bir nakliye rotası.
Çin Halk Cumhuriyeti, Filipinler, Brunei, Malezya, Tayvan ve Vietnam'ın hak iddia ettiği kısımlar da dâhil olmak üzere Güney Çin Denizi'nin neredeyse tamamında hak iddia etmektedir.
Son çatışmanın ardından Çin sahil güvenliği Filipinler'e Sabina Sığlığı'ndan çekilme çağrısında bulunurken “her türlü provokasyon, sıkıntı ve ihlal eylemini kararlılıkla engelleme” sözü verdi.
Filipinler Sahil Güvenliği, “Çin sahil güvenliğinin tacizlerine, zorbalık faaliyetlerine ve tırmandırıcı eylemlerine rağmen” Teresa Magbanua adlı gemisini hareket ettirmeyeceğini söyledi.
Kazanın ardından can kaybı yaşanmadı ancak Filipinler Sahil Güvenlik Komodoru Jay Tarriela, 97 metrelik Teresa Magbanua gemisinin Çin gemisi tarafından “birkaç kez” vurulduktan sonra bir miktar hasar aldığını söyledi.
ABD'nin Filipinler Büyükelçisi MaryKay L Carlson, Çin'in bölgedeki tehlikeli eylemlerini eleştirdi.
Carlson, Resmi X hesabından paylaştığı mesajda “ABD, [Çin Halk Cumhuriyeti'nin] bugün [Filipinler] MEB'inde yasal operasyonlar yürütürken BRP Teresa Magbanua'ya kasıtlı olarak çarpması da dâhil olmak üzere, uluslararası hukukun çok sayıda tehlikeli ihlalini kınamaktadır.” dedi.
“Uluslararası hukukun korunması konusunda Filipinler'in yanındayız”
Çin tırmanan gerilimden defalarca Filipinler'i ve müttefiki ABD'yi sorumlu tuttu.
Geçtiğimiz hafta bir savunma bakanlığı sözcüsü Washington'un Manila'yı “pervasız provokasyonlar” yapması için “cesaretlendirdiğini” söyledi.
Gözlemciler bu anlaşmazlığın sonunda Güney Çin Denizi'nde daha büyük bir çatışmaya yol açabileceğinden endişe ediyor.
