SON MÜHÜR - AYŞEGÜL KOÇ / Psikolog Ahmet Konya, Son Mühür TV’de yayınlanan Sıcak Bakış programında Ayşegül Koç’un sorularını yanıtladı. Konya, ebeveynlerin başarıya odaklanmasının olumsuz etkilerini vurguladı. Konya; “Ebeveynler hep başarıya odaklı. Bu çok yanlış. Bana gelen insanların birçoğu gerçekten böyle ailelerden gelmiş insanlar” dedi.
"Duygusal ihmalin etkileri derin oluyor”
Çocuğun aile içerisindeki önemine dair konuşan Konya; “Gerçekten çocuk aile içerisinde çok değerli bir varlık. Yani aile ne tarafa gidiyorsa aslında çocuk o tarafa gidiyor. Ailede sağlık olduğunda, yani çocukluk döneminde ailede sağlıklı bir gelişim olduğunda, bakıyorsunuz çocukta sağlıklı bir şekilde bir kişilik gelişimi oluyor” dedi. Konya, ebeveynlerin çocuklarıyla olan ilişkilerinin çocukların gelecekteki ilişkilerine olan etkisini de vurguladı. Konya; “Babanın kız çocuğu ile olan iletişimi, erkeklerle olan iletişimini etkilemekte; erkek çocuğunun anneyle olan iletişimi ise daha sonraki sevgilisiyle, eşiyle olan iletişimini etkilemekte. Yani aile içerisinde ne olursa olsun travmalar, problemler çocuğu derinden etkiliyor. Biz şuna çok rastlıyoruz: Duygusal ihmal, yani duygu anlamında, sevgi anlamında ihmal edilmiş çocuklarda ileride iletişim problemleri, psikiyatrik problemler ve depresyon oluşuyor” diye konuştu.
“Anne babalar önce kendini tanımalı”
“Ebeveyn olarak ilk önce kendini tanıman lazım” diyen Konya, anne ve babaların çocuklarını tanımadan önce kendi özelliklerini ve iletişim stillerini fark etmeleri gerektiğini belirtti. Konya; “İlk önce ailede annenin, babanın kendi özelliklerini, kendi iletişim stillerini algılamaları, bilmeleri lazım ki sonra çocuklarına inmeleri lazım. Çocuğun ilgileri nedir? Çocuk neyle çalışıyor, nasıl motive oluyor? Bazı çocuklar daha çok sevgiyle çalışır. Bazı çocukların biraz disiplin edilmesi gerekir. Çocukların bir takım özelliklerini bilirsek; çocuk müzikte mi, sporda mı ya da analitik alanlarda mı daha başarılı ve keyif alıyor? Bu tarafa çocuğu yönlendirebilirsek, başarısında pay sahibi olabiliriz” dedi. Empatinin aile içindeki önemine dikkat çeken Konya; “Empati çok önemli. Siz aile içinde bu empatiyi kurabilirseniz zaten her şeyin düzeldiğini göreceksiniz. Çocuğu büyüten, onu sağlıklı yapan şey sevgidir” dedi.
"Başarıya odaklı yaklaşım yanlış!”
Konya, ebeveynlerin çocuklarla olan iletişimlerinde olumlu yaklaşımların önemine dair açıklamalarda bulundu. Konya; “Siz çocuğa hep olumsuz olarak yaklaşırsanız çocuk buna inanmaya başlar. Çocuğa sürekli tembelliğini, başarısızlığını söylerseniz çocuk bu davranış şekline inanır. Olumlu olanları da söylememiz lazım. ‘Oğlum sen ders çalışıyorsun, ben ders çalıştığını görüyorum. Sen kendi geleceğin için sorumluluğunu alıyorsun. Aferin oğlum, sen bunu yapabilirsin.’ Sürekli çocuğunuza olumsuz şeyleri söylediğinizde şu ana kadar bir değişim gördünüz mü? Ben sanmıyorum” diye konuştu. Konya, ebeveynlerin başarıya odaklanmasının olumsuz etkilerini de vurguladı. Konya; “Bir de ebeveynler hep başarıya odaklı, ‘Oğlum karnen iyi gelsin, sen mutlu olursun. Sen şu okulu kazan, zaten mutlu olursun. Sen akademisyen ol, mutlu olursun. Sen para kazan, mutlu olursun.’ Bakın bana gelen insanların birçoğu gerçekten böyle ailelerden gelmiş insanlar,” diyerek ailelerin çocuklarıyla olan iletişimlerini yeniden gözden geçirmeleri gerektiğini ifade etti.
"Çocuklara felaketleri anlatırken soyut kavramlar kullanılmamalı”
Felaketleri çocuklara anlatırken nasıl davranmamız gerektiğine dair de konuşan Konya; "Gerçekleri çocuğa bir şekilde anlatmamız lazım. Fakat bir yetişkine anlattığımız gibi değil! Somut bir takım şeyleri ön plana getirmek gerekiyor. Ölümün ne olduğunu çocuk belli bir yaşa kadar anlayamıyor. Şunu söylediğimizde: Artık onun saçı uzamayacak, artık onun tırnakları uzamayacak, artık onu göremeyeceğiz gibi somut birtakım şeyleri zemine koyarsak çocuk bunu daha da anlamlandıracaktır" dedi. Konya, ölümü anlatırken soyut kavramlardan uzak durulması gerektiğini de vurguladı. Konya; "Ben şunu çok görüyorum; işte bir yakını ölüyor, o melek oldu deniyor. Hayır, melek oldu şeklinde anlatmamamız lazım. Çocuğa somut öğeleri vermeliyiz" ifadelerini kullandı.
