DEVA Partisi İzmir Milletvekili Seda Kaya Ösen, domates üreticilerinin yaşadığı ciddi ekonomik sıkıntıları meclis gündemine taşıdı. Özellikle düşük alım fiyatları ve plansız tarım politikalarının çiftçileri zor durumda bıraktığını ifade eden Ösen, bu sorunun ülke ekonomisini de baltaladığını vurguladı.
Çiftçiler çözümü eylem yapmakta buluyor
Ösen, düşük alım fiyatları nedeniyle domates üreticilerinin yaşadığı sorunları Meclis’e taşıdı. Ösen, “Çiftçilerimiz haklı isyanlarını İzmir Kınık’ta traktörleriyle konvoy oluşturup kornolarına basarak, Manisa Turgutlu’da mahsulleriyle tarlalarını sürerek ve Bursa’da otoyolu trafiğe kapatarak gösterdiler. Tarım ve Orman Bakanının çiftçilerimizin taleplerine kayıtsız kalmayıp sorunu çözmek için adım atması gerekiyor.” dedi.
Düşük alım fiyatları çiftçileri zor durumda bırakıyor
Ösen, 2024 yılında kilogram maliyeti 3 ila 4 lira arasında değişen domatesin kilogram alım fiyatının 1.7 lira olarak belirlendiğini ve bu durumun üreticiler üzerinde büyük bir ekonomik yük oluşturduğunu belirtti. Geçtiğimiz yıl uygulanan ihracat yasağı ve plansız tarım politikalarının etkisiyle domatesin tarlada kalma tehlikesi ortaya çıktığını ifade eden Ösen, “2023 yılında 3 lira olan alım fiyatının bu yıl neredeyse %50’lik bir düşüş yaşadığı görülmektedir. Çiftçilerin belirttiğine göre, mevcut şartlar altında domates ve salçalık domateslerin tarlada çürütülmesi riski söz konusudur.” dedi.
Ülke ekonomisi de baltalanıyor
Ösen, tarım ve gıda sektöründeki bu krizinin yalnızca çiftçilerin emeklerini değil, aynı zamanda ülke ekonomisini de baltaladığını vurguladı. “Türkiye’nin domates üretiminde dünyanın önde gelen ülkelerinden biri olduğunu ve bu durumun binlerce aileyi ilgilendirdiğini” belirten Ösen, “Gerçeklikten uzak ulusal tarım politikaları yüzünden salçalık domateslerin tarlada çürütülmesi israftır. Tasarruf tedbirleriyle vatandaşın kemerlerini sıkan hükümetin domates israfına göz yumması ikiyüzlülüktür” şeklinde konuştu.
Tarım ve Orman Bakanlığı’na sordu
Ösen, Tarım ve Orman Bakanlığı’na yönelttiği soru önergesinde, domates üretimi ve üreticilerin yaşadığı sıkıntılara dair detaylı bilgi talep etti. Sorular arasında 2024 yılı Türkiye toplam domates üretiminin ne kadar olduğu, tarlada kalması beklenen domates miktarı, sözleşmeli üretimin toplam üretim içerisindeki oranı ve bu üretimde beklenen “fire” oranı yer aldı. Ayrıca, vergi borçları silinen şirketler varken domates üreticilerinin ekonomik zorluklarına karşı Bakanlığın almayı düşündüğü önlemler ve destek kampanyaları da soruldu.
Ösen, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’ya yönelik şu soruları meclis gündemine taşıdı:
1- 2024 yılında Türkiye’nin toplam domates üretimi ne kadar olacak?
2- Domates üretiminin ne kadarının bu yıl tarlada kalması beklenmektedir?
3- Domates ve salçalık domates üretimi içerisinde sözleşmeli üretim oranı nedir?
4- Sözleşmeli üretim içerisinde domates alımında beklenilen fire oranı kaçtır?
5- Türkiye’de vergi borçları silinen şirketlerin olduğu bilinirken, maliyetinin çok altında kalan alım fiyatları karşısında ekonomik olarak zor durumda kalan domates üreticileri için Tarım ve Orman Bakanlığı’nın almayı düşündüğü önlemler ve destek kampanyaları nelerdir?
Ösen, bu soruların, sorunların çözümüne yönelik net ve kapsamlı yanıtlar sağlayacağına inandığını belirtti ve çiftçilerin yaşadığı zorlukların çözülmesi için hükümeti acil ve etkili adımlar atmaya çağırdı.
