Akasya balı, tüm dünyada en ünlü monofloral bal çeşitlerinden biri olarak bilinir. Güney bölgelerde yetişen sahte akasya ağacı, bilimsel adıyla Robinia pseudoacacia, bu özel balın üretildiği bitkidir. Akasya ağacının çiçeklenme dönemi genellikle Mayıs ayında başlar ve yaklaşık iki hafta sürer. Bu kısa sürede arıların nektar ve polen toplayabilmesi için sıcak ve kuru hava şartları gereklidir.
Akasya Balının Üretim Zorlukları
Akasya, arılar için değerli bir nektar kaynağı olmasına rağmen, her arı kolonisi kış uykusundan sonra bu kısa çiçeklenme sürecine tam olarak hazırlanamaz. Ayrıca Mayıs ayındaki hava koşulları oldukça değişken olduğu için üretim miktarı da arıcılar için her zaman öngörülebilir değildir. Ortalama olarak bir kovandan 8-12 kg bal elde edilebilse de, uygun koşullarda bir hektarlık akasya ekiminden 800 kilograma kadar bal toplanabilir.
Sarı akasya çiçek açtığında nektarın salınması ise tamamen hava durumuna bağlıdır. Özellikle bulutlu havalarda ve yağmur sonrası nektar salınımı artarken, maksimum verim 15 derece sıcaklıkta elde edilir. Kuru ve güneşli havalarda ise arılar polen toplamakla yetinir.
Akasya Balının Özellikleri
Yeni pompalanan akasya balı oldukça sıvı bir yapıya sahiptir. Balın rengi, akasya bitkisinin türüne göre değişir; beyaz akasya çiçeklerinden elde edilen bal neredeyse şeffafken, sarı akasyadan elde edilen bal limon sarısına kadar değişen tonlarda olabilir. Aroması zengin ve çiçeksi bir kokuya sahiptir, tadı ise vanilya ipuçlarıyla çok tatlıdır ve ağızda kalıcı bir tat bırakmaz.
Akasya balının en büyük avantajı, kristalleşmesinin oldukça uzun sürmesidir. Saflık derecesine bağlı olarak bu süreç 24 aya kadar uzayabilir. Balın bu özelliği, düşük sakkaroz ve yüksek fruktoz içeriğine sahip olmasından kaynaklanır. Kristalleştiğinde ise ince taneli bir yapıya sahip olur ve rengi beyazdan soluk sarıya kadar değişir.
Besin Değerleri ve İçerik
Akasya balı %40 fruktoz ve %36 glikoz içerir. Bu oranlar, balın tatlı ancak hafif olmasını sağlar. Ayrıca B vitaminleri açısından zengin olan bu bal, A ve C vitaminlerini de içerir. İçerisindeki mineraller arasında manganez, krom, bakır, çinko, bor, sodyum, iyot ve demir gibi önemli elementler yer alır.
100 gram akasya balı, yaklaşık %3 protein ve %78 karbonhidrat içermektedir. Kalori değeri ise 100 gramda 337 kcal’dır.
Akasya Balının Saklanması
Akasya balı, diğer bal türleri gibi serin, kuru ve karanlık bir ortamda, tercihen cam kaplarda muhafaza edilmelidir. Doğal koruyucu maddeler içerdiğinden, uzun süre tazeliğini ve besleyici özelliklerini kaybetmeden saklanabilir. Bal kristalleşmeye başlarsa, düşük ısıda su banyosu kullanılarak eritilmelidir. Ancak yüksek sıcaklıklara maruz bırakılmaması önemlidir, aksi takdirde balın faydalı bileşenleri zarar görebilir.