Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılı enflasyon rakamlarını açıkladı. TÜİK verilerine göre, tüketici fiyatları Haziran ayında aylık yüzde 1,64 artarken, yıllık enflasyon yüzde 71,60 olarak gerçekleşti. Açıklanan verilerin ardından Garanti BBVA'dan enflasyon değerlendirmesi geldi.
Haziran 2024 - Yıllık TÜFE %71.6 ile beklentinin altında kaldı
Garanti BBVA'dan yapılan açıklamada 'Haziranda tüm ana gruplar yıllık manşet enflasyonu düşürücü etki yaptı' ifadeleri yer alırken şunlar kaydedildi:
Haziran ayında manşet TÜFE enflasyonu, %1.6 ile piyasa ve bizim beklentimizin (%2.2) altında gerçekleşti. Yıllık TÜFE enflasyonu %75.4’ten %71.6’ya düştü. Böylece önceki 7 ayda artan manşet enflasyon haziranda azaldı. Yıllık çekirdek enflasyon %75.0’ten %71.4’e, yıllık ÜFE enflasyonu %57.7’den %50.1’e belirgin indi. Manşet TÜFE’ye göre yılın ilk yarısında fiyatlar %24.7 arttı. Haziran ayında manşet enflasyonun beklentinin altında kalmasında çekirdek enflasyondaki sınırlı artış etkili oldu.
Aylık çekirdek enflasyonun 33 ayın en düşük seviyesinde gerçekleşmesinin yanı sıra çekirdek enflasyondaki eğilim de önceki aya göre belirgin zayıfladı. Enflasyon eğilimindeki düzelmede, yoğunlukla kurdan etkilenen ürünleri de içeren mal grubu etkili oldu. Yıllık hizmet enflasyonu 0.7 puanlık sınırlı düşüşle %95.3 ile yüksek kalmaya devam etti. Alt gruplar içinde konut, sağlık, eğitim gibi hizmete yönelik sektörlerde yıllık enflasyon artarken, diğer gruplarda yıllık enflasyon azaldı. Haziranda akaryakıt fiyatlarındaki düşüşün de katkısıyla enerji yıllık enflasyonu 5 puan indi. Baz etkisiyle ulaştırma ve alkollü içecek&tütün gruplarının yıllık enflasyona katkısı önceki aya göre toplamda 2.1 puan azaldı. Haziranda 1.7 puan düşen yıllık gıda enflasyonu (%68.2) manşet enflasyondaki azalışa destek oldu. Haziranda çekirdek enflasyon eğilimindeki iyileşme, üretici fiyat artışının yavaşlaması enflasyon görünümü için olumlu. Baz etkisinin daha kuvvetli olduğu temmuz ve ağustos aylarında yıllık enflasyondaki düşüş belirginleşecek.
Sonraki aylarda ise düşüş hız kaybedecek. Temmuzda elektrik fiyatlarına yapılan %38’lik artışın TÜFE enflasyonuna
doğrudan etkisi 0.67 puan. Küresel piyasa gelişmeleri, Türkiye’de tüketimdeki yavaşlama ve elektrik&doğalgaz gibi
kamunun belirlediği fiyatlar yılın ikinci yarısında enflasyon trendinde etkili olacak ana faktörler olarak ortaya çıkıyor.
2024 yılsonu enflasyon tahminimiz %43.
Haziranda tüm ana gruplar yıllık manşet enflasyonu düşürücü etki yaptı
Gıda aylık enflasyonu, haziranda %1.8 ile önceki 5 yıl ortalamasının (%0.3) üstünde, Haziran 2023’ün ise (%2.8) altında gerçekleşti. Yıllık gıda enflasyonu %69.9’dan %68.2’ye düştü. Yıllık enflasyon, işlenmemiş gıdada %70.5’e inerken, işlenmiş gıdada %65.9’a çıktı. Altın hariç dayanıklı mal grubunda aylık enflasyon 33 ay sonra ilk kez negatif (-0.5%) gerçekleşti. Baz etkisinin katkısıyla grupta yıllık enflasyon önceki aya göre 11 puan hızlı düşerek %46.9 oldu. Nominal bazda TL’nin sınırlı (kur sepetine göre %0.7) değer kaybettiği ayda enflasyon, kurdan etkilenen mal gruplarında yoğunlukla düşüşe işaret etti (TV grubu (-%4.8), telefon ekipmanı (-%1.2), otomobil (-1.0%), ev aletleri (%1.2), mobilya (%1.3)).
Baz etkisi ve akaryakıt fiyatlarındaki aylık düşüşün katkısıyla yıllık enflasyon enerjide %89.7’den %84.6’ya indi.
Ulaştırma ve haberleşme hizmetleri dışındaki alt gruplarda yıllık hizmet enflasyonu düştü. Yıllık enflasyon kirada %124, ulaştırmada %104, lokanta ve otellerde %91 ve haberleşmede %67 oldu. Yıllık çekirdek enflasyon %75.0’dan %71.4’e düştü. Mevsimsel etkilerden arındırılmış çekirdek enflasyon eğilimi zayıfladı. Özel kapsamlı enflasyon göstergelerinin tümü yıllık bazda önceki aya göre azaldı. Çeşitli faktörlerden
arındırılmış enflasyon göstergeleri %70-%73 aralığı ile önceki aya göre ortalama 3.4 puan düştü.
