İzmir’de Yenigaraj-Karşıyaka, Bornova-Karşıyaka ve Atatürk Mahallesi Karşıyaka minibüs güzergahında yapılan değişiklikler, hem yolcuları hem de minibüs şoförlerini mağdur ediyor. Yolcular, iş ve okul saatleri içinde yolda kalmaktan şikayet ederken, dolmuş şoförleri ise 15 dakikada gidecekleri mesafenin 45 dakikaya çıkmasından üstüne üstlük yolculara da dert anlatamamaktan yakınıyor. UKOME, 4 yıldır yürürlükte olan bir uygulamanın neden şimdi gündeme geldiğini sorgularken, İzmir Minibüsçüler Esnaf Odası Başkanı Mehmet Kayışdikici, bu sorunların tek sebebinin minibüsçülerin Karayolu Trafik Haftası’na katılmamış olması olduğunu iddia ediyor.
Önce ayakta yolcuya büyük ceza geldi
Son günlerde İzmir trafiği, İstanbul’u aratmayacak şekilde yoğun hale geldi. Okulların açılması ve tatilcilerin dönüşü, özel araç kullanımını yoğunlaştırırken, bu durum toplu taşımaya olan talebi de artırdı. Ancak yetkililerin trafik rahatlatma formülü, toplu taşımayı tercih edenler için bir çileye dönüştü. Minibüs şoförleri, her sabah yoğun stres altında işlerini yapmaya çalışırken, ayakta yolcu alma cezasıyla da karşı karşıya kaldı. Bu durum, özellikle sabah 7.30 ile 9.30 saatleri arasında daha belirgin hale geldi. Yolcuların dolmuş bulamaması ve şoförlerin büyük ceza riskiyle karşılaşması, her iki tarafı da olumsuz etkilemeye başladı.
Ardından güzergah üstü yol kapandı
Yeni uygulama ile Yenigaraj-Karşıyaka, Atatürk Mahallesi-Karşıyaka ve Bornova-Karşıyaka hatlarının güzergahı değiştirildi. Daha önce Naldöken Kavşağı’nı kullanabilen dolmuşlar, yeni düzenlemede bu noktayı geçemiyor. Minibüs şoförleri, Naldöken’e kadar gidip u dönüşü yapmak zorunda kalıyor ve bu da yolcu bekleme sürelerini uzatıyor. Yolcular, çoğu zaman minibüs bulmakta zorlanıyor ve binenler de güzergah uzamasından dolayı yolculuklarını 15 dakikada değil, 50 dakikada tamamlayabiliyor. Özellikle yağmurlu havalarda bu süre iki katına çıkıyor.
"Ne yapacağımızı şaşırmış durumdayız"
Minibüs şoförleri, “Biz de sıkıntı yaşıyoruz. Hatta en büyük sıkıntıyı biz yaşıyoruz. Çünkü yolcuyla birebir muhatap olan biziz. Belediye trafiği kapatıyor. Durumu belediyeye şikayet ettik. Bu ne mantığa ait bilmiyoruz. 7 buçuk 9 buçuk saatleri arası tam işçiler işine öğrenciler okuluna yetişeceği sırada bariyerler kapanıyor. Eskiden de kapanma vardı ama dolmuşları salıyorlardı. Şimdi salmıyorlar. Ekip koyuyorlar. Yolcular yolda kaldıkları için bize bağırıyor. Trafik ekipleri bize ceza yazıyor. Durak sırası yol uzadığı için zora giriyor. Yolcuya mı hesap verelim, trafik ekiplerine mi dert anlatalım yoksa rotamıza mı yetişelim biz de ne yapacağımızı şaşırmış durumdayız. Biz de insanız. Herkes bize yükleniyor. Buna hemen bir çözüm bulmalılar. Biz de bu işten para kazanıyoruz. Geçen ay izin verdikleri uygulamaya bu ay neden vermediklerini soracağımız bir yetkili bulamıyoruz. Yolcuya cevap veremiyoruz. Bizi bu mağduriyetten kurtarsınlar” diyorlar.
"Her sabah gideceğimiz yere geç kalıyoruz"
Yenigaraj-Karşıyaka güzergahını kullanan yolcular da şikayetlerini dile getiriyor. Bazıları, “Senelerdir bu güzergahı kullanıyorum. Son birkaç haftadır araç bulmakta zorlanır hale geldik. Gelen araç zaten çok geç geliyor. Bazen hiç gelmiyor. Bazen de gelse bile bizi almadan geçiyor. Biz işimize, çocuklar okuluna gidemiyor. Buna acil bir çözüm bulunsun” derken, diğer bir yolcu “Hattı kaldıracaklarsa kaldırsınlar, biz de başımızın çaresine bakalım. Burada oturanlar insan değil mi? Bu uygulamayı hangi akla hizmet değiştirdiler. Bir şeyi yapalım derken diğerini bozuyorlar. Birileri bir şeyler yapıyor ama sonucunu düşünmüyor. Olan hep bize oluyor” şeklinde tepki gösteriyor.
"4 yıldır uygulanmayan karar bu ay uygulanmaya başladı"
Minibüsçüler Esnaf Odası Başkanı Mehmet Kayışdikici, durumun başka bir boyutu olduğunu belirterek, “Bu uygulama 2020 yılında yapılan bir uygulama. 2024'te geçen hafta okullar açıldı, uygulamaya koyuldu. 4 sene önce alınan bir kararın neden şu an uygulanmaya konduğunu sorguluyoruz. Yolculardan muazzam bir şikayet var. Bizim de yolumuz uzadı. Bu çıkışta Anadolu Caddesi’ne Soğukkuyu Camii’nin köşesinden çıkarken konvoy oluyor. 15-25 dakika yol geriye atıyor. Bu uygulamanın senelerdir devreye geçmeme sebebinin bu olduğunu düşünüyoruz. Geçtiğimiz hafta Karayolu Trafik Haftası vardı. Biz oda olarak oraya bu sene katılamadık” dedi.
"Odanın parası yoktu, katılamadık"
Kayışdikici, “Odamızın parası yoktu katılamadık. Zaten daha önceden bu uygulama vardı. Sabah belli saatlerde trafiği rahatlatmak amaçlı özel araçlar çıkmıyordu. Ama biz minibüslere izin veriliyordu. Zaten bizim oraya 3 hat var 2 dakikada 3 dakikada bir aracımız Anadolu Caddesi’ne dönüş yapıyor. Sırf bu Karayolları Trafik Haftası’na katılım sağlamadığımız için böyle oldu” diye ekledi.
UKOME kararı bekleniyor
Başkan Kayışdikici, durum hakkında yetkililere durumu aktardıklarını belirterek, “Geçen gün UKOME teknik komisyonu ile bu konuyu görüştük. Orada drone ile bir çekim yapacaklarını söylediler. Şu anki mevcut düzeni araç çıkmazsa ne olur, çıkarsa trafik yoğunluğuna ne kadar zarar verir diye bakacaklarını söylediler. Çekimin sonucunu bekliyoruz” dedi.
"Gelen kaçıyor, üzerimizde baskı var, artık nitelikli çalıştıracak adam bulamıyoruz!"
Kayışdikici, minibüsçüler üzerindeki baskıya da dikkat çekerek, “Emniyet trafiği bizim minibüsçü esnafımıza muazzam bir baskı uyguluyor. Para cezaları hat safhada. Bugün siviller var radarcılar. İzmir’de 13-14 tane ekip var. Bu sivil ekip gidiyor bir otobüs durağında oturuyor. Geçen arabaları izliyor. Fazla yolculara bakıyor. Mesela bir araçta 14 kişi var, fazla aşırı yolcu alana eyvallah ama 1-2 tane fazla yolcu almış o saatte herkes işine yetişiyor. Sabah iş saati bir iki fazla yolcudan ne olacak? Kalkmışsın para cezası vermişsin. Para cezası verirken sizi fazla yolcudan bildiriyor. 65 a dediğimiz trafik maddesi fazla yolcudur. Herhangi bir 65 a ve buna benzer trafik puanlarından bir sene içinde 10 tane yediğiniz zaman 100 puanı tamamlanış olursunuz. Bunun sonucunda 2 ay ehliyetinizi alıyorlar. Bunun sadece 10 bine yakın masrafı var. Evrak masrafı artı iki ay şoför çalışmadığında hepsi zaten aldığı ondalıkla geçinen insanlar. İki ay çalışmadıklarında bitiyorlar. Bizim şuan en büyük sıkıntımız 65a yani fazla yolcu uygulamasıdır. Bundan 10 tane yazıldığında ehliyet 2 ay gidiyor. Son dönemde şoför arkadaşlarımız buna çok dikkat ediyor. Bir kaç arkadaşımızın emniyet kemeri takmadığından dolayı cezalar yazıldı. Ve bu arkadaşlarımızın emniyet kemerinden dolayı ceza puanlarını doldurdular. Şuan boştalar. Bunu nasıl ıspat edersin? Edemezsin. Bir arkadaşımıza emniyet kemeri yok diye ceza yazmışlardı. Biz mahkemeye bu sebepten ceza yazıldı dediğimizde bu cezalar siliniyor. Ama fazla yolcu cezası silinmesi gerekirken o silinmiyor. Trafik suçlarında pek çok şey kayıt altına alınmalı. 65a'dan bildirime istinaden yazıldığı zaman bize belge lazım, görüntü lazım ama hiç bir ıspat yok. Otururken ceza yazıyorlar. Geçmişte de yaşanılan örnekleri çok fazla. Sırf bu sebeplerden dolayı birçok şoför işi bırakıp kaçtı. Artık nitelikli adam bulamıyoruz. ” dedi.
UKOME: "Bu uygulama 4 senelik bir uygulamadır"
UKOME, konuya ilişkin yaptığı açıklamada ise, “Bu uygulama yeni bir düzen değil. Naldöken Kavşağı’ndaki trafik tıkanıklığı için 2020 yılında alınmış bir karar. Yani totalinde 4 senelik bir geçmişi var. Bu kavşağın kapatma kararı olduğu için zaten 4 yıldır hiçbir araç belirlenen saatlerde geçmemeliydi. Uygulamanın sorumlusu Trafik Hizmetleri Şube Müdürlüğü. Karar iki boyutlu. Birincisi belirlenen saatlerde kavşağın kapalı olması. İkincisi, minibüslerin belirli bir güzergahı olduğu için, kavşağın kapalı olduğu saatler içerisinde minibüsler Bahriye Üçok Bulvarı’ndan Bahçelievler istikametine dönüş yapacak, yol üzerinde yolcuları toplayacak ve Naldöken Kavşağı’ndan u dönüşü yaparak Soğukkuyu Camii’nin yanından Altınyol’a çıkacak. Bu uygulama tamamen güzergah bozulmasın ve yolcular mağdur olmasın diye eklendi. Yıllardır bu güzergah zaten bu şekilde işliyordu. Bu yeni bir şey değil. Hatta Naldöken Kavşağı’nda kapalı olan saatlerde bariyerler açılır ve o bariyerler kapalı olduğunda hiçbir araç girişi mümkün olmaz. Belli bir dönemde bu bariyerlerin sadece minibüsler için indirildiği doğrudur. Ancak okullar açıldığından beri trafik yoğunluğu oluşumunun engellenmesi adına Trafik Hizmetleri minibüsleri de uygulamaya dahil ederek u dönüşü çözümü ile duruma müdahale etti hepsi bu." sözleriyle konuya açıklık getirdi.