İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Kültürlerarası Sanat Derneği iş birliğiyle düzenlenen 8. İzmir Uluslararası Mizah Festivali, Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi’nde (AASSM) görkemli bir açılış töreniyle başladı. Festivalin direktörlüğünü Vecdi Sayar üstlenirken, açılışta Aziz Nesin, Orhan Kemal ve Can Yücel'in eserlerindeki mizah konuşuldu. Törende ayrıca usta müzisyen Timur Selçuk da şarkılar ve danslarla anıldı. Mercan Selçuk Dans Topluluğu, Selçuk’un diğer kızı Hazal Selçuk’un seslendirdiği mizahi Timur Selçuk şarkılarından bir seçki sundu. Müzisyen Haluk Çetin de Can Yücel şiirlerini şarkılarla buluşturdu.
Aziz Nesin Mizah Ödülleri de tören sırasında sahiplerini buldu. Sinema ve tiyatro dünyasının sevilen ismi Cengiz Bozkurt ile mizah tarihçisi Turgut Çeviker, ödüllerini Vecdi Sayar’dan aldı. Festivalde ‘Yalçın Çetin’ sergisi ve ‘Tasarımcıların Gözünden-Aziz Nesin Kitap Kapakları’ sergisi katılımcılardan büyük ilgi gördü. Açılışa, usta yazar Aziz Nesin’in oğlu Ali Nesin ve karikatürist Yalçın Çetin’in torunu Erce Çetin Özcan da katıldı.
"Mizah çok ciddi bir iştir"
Ödülünü aldıktan sonra konuşan Cengiz Bozkurt, ödülün kendisi için anlamına vurgu yaparak, “Hayatımda aldığım en anlamlı ödüllerden biri oldu. Aziz Nesin bu ülkenin insanını çok iyi tanıyan, kültürel kodlarına son derece hakim, onu ince, nükteli, alaycı ve mizahi bir dille inanılmaz şekilde resmeden ve tasvir eden yazar, düşünür ve ortak değerimizdi. Son zamanlarda sistematik biçimde birilerinin eserleri yok sayılmaya, unutturulmaya çalışılıyor ama Aziz Nesin ne kadar unutturulmaya, yok sayılmaya çalışılsa da kendine has üslubu ve diliyle zamanın içinden çıkıp hem çocukların hem de bizi yetişkinlerin önüne gelecek ve yaşayacaktır. Mizah benim hayatımda önemli yer tutuyor. Oynadığım filmlerin, oyunların büyük bölümü mizahi ögeler içeriyor. Bu anlamlı ödülü hayatın ince bir espriden ibaret olduğunu anlatmaya çalışan tüm mizahçılar adına alıyorum. Mizah çok ciddi bir iştir” dedi.
"Bugün karikatürcüler en zor dönemlerini yaşıyor”
Mizah ödülünü kazanan diğer isim Turgut Çeviker ise ödülünü mizah yazarları ve karikatüristlere ithaf etti. Çeviker “Bu ödülü Tanzimat Dönemi’nden bugüne modern teknoloji ile mizahi çalışmalarını kamuya ileten karikatürcülere, mizah yazarlarına, acı çeken insanlara ithaf ediyorum” dedi. Günümüzde karikatür sanatını değerlendiren Çeviker, “Abdülhamid döneminde karikatür, Osmanlı Türkiye’sinde en zor günlerini yaşamıştır. Bugünkü güçlük ondan farklı değil. Karikatürden korkuyorlar. Çekiniyorlar. Modern bir çağ mizahsız kendini doğuramaz. Mizah anlayışı olmayan bir şey, olmamış bir bedene benzer. Bugün karikatürcüler en zor dönemlerini yaşıyor” dedi.
Yalçın Çetin’in 100. doğum yılında anlamlı sergi
Festival kapsamında AASSM’de açılan ‘Yalçın Çetin’ sergisi, Türkiye’nin modern karikatür sanatına öncülük eden Yalçın Çetin’i anmak amacıyla Schneidertempel Sanat Merkezi tarafından hazırlandı. Serginin danışmanlığını Turgut Çeviker, küratörlüğünü ise mimar ve karikatürist Sevda Deniz Anıl üstlendi.
"Aziz Nesin Kitap Kapakları" sergisi ilgi gördü
Nesin Vakfı iş birliğiyle düzenlenen ‘Tasarımcıların Gözünden-Aziz Nesin Kitap Kapakları’ sergisi, 1955’ten günümüze Aziz Nesin kitaplarının kapak tasarımlarını bir araya getirdi. Sergiyi gezen Ali Nesin, babasının eserlerinin zamansız olduğuna vurgu yaparak, “Sergide Türk grafik sanatının ne kadar usta olduğunu bir kez daha gördüm. Babamın doğum günü geliyor. Çok yaşasın, yaşıyor da. Aziz Nesin eserleri zamanın ve coğrafyanın ötesindeydi, unutulmadı” dedi.
"Herkesin buna gönüldaş olduğunu düşünüyorum”
Festival direktörü Vecdi Sayar, etkinliklerin gençler için önemini ifade ederek, “Bu işi inatla devam ettireceğiz. Gençler belki sadece telefonlar meşgul oluyor. Bu tür etkinlikleri takip ihtiyacı hissetmiyor. Yalçın Çetin’i duyduklarından kuşkuluyum. Kaç Aziz Nesin kitabı okudular acaba, kaç Can Yücel şiiri okudular? Bu eksikliği hissetmiyorlarsa eminim bir genç gelip bir arkadaş gurubunda bunun bir eksiklik olduğunu hatırlatacaktır. Bu bir inat ve devamlılık işidir. Kamunun sahiplenmesi gereken bir eğitim sürecidir. Bazı festivaller vardır ki sadece eğlence değil, gençlerin yetişmesini teşvik için yapılır. Bu amaçla yola çıktık. Yol boyunca yol arkadaşlarımızın sayısı artıyor. Bugün burada olan herkesin buna gönüldaş olduğunu düşünüyorum. İzmirli sanatseverlerden bu tür etkinliklere destek olmalarını bekliyorum” ifadelerini kullandı.
Paneller ve tiyatro oyunları festivalde
Festival kapsamında birçok panel düzenlenecek. Ayrıca İzmir Şehir Tiyatroları, Ferhan Şensoy’un ‘Çok Tuhaf Soruşturma’ adlı oyununu sergileyecek. Film gösterimleri arasında Jiri Trinka’nın ‘Spalicek’, ‘Sirocco ve Rüzgarlar Krallığı’ ve Tolga Örnek’in ‘Mucize Aynalar’ gibi önemli yapımlar yer alacak.
Bu yılın festival afişi Agim Sulaj’dan
Festivalin afişi ise 2023 Aziz Nesin Mizah Ödülü sahibi, Arnavut asıllı İtalyan karikatürist Agim Sulaj’ın bir çalışması olarak belirlendi.
