İzmir Büyükşehir Belediyesi ESHOT Genel Müdürlüğü’nün 2025 yılı Bütçe ve Performans Programı, İzmir Belediye Meclisi'nde yapılan görüşmeler sonucunda 2010 yılından sonra ilk defa oy birliğiyle kabul edildi. ESHOT'un 2025 yılı bütçesi, 24 milyar 200 milyon TL olarak belirlenirken, gider bütçesi ise 13 milyar 300 milyon TL olarak öngörüldü. ESHOT, önümüzdeki yıl filosuna 120 yeni otobüs katacak ve 500 otobüs alımı için de ihale süreci başlatacak.
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay, Belediye Meclisi'nde yaptığı konuşmada, toplu ulaşımın İzmir için çok önemli bir konu olduğunu vurguladı. Başkan Tugay, "Toplu ulaşımı ESHOT bazlı planlarken bize gelen çok fazla yeni talep var. Bu talepleri karşılayacak yeni hatlar konması lazım. Otobüslerimiz aslında yaşça genç. Türkiye ortalamasına göre 5 yaş daha genç. Buna rağmen mümkün olan en yeni otobüslerle hizmet vereceğiz. Büyükşehir olunca köylerin hepsi büyük ölçüde otobüs istiyorlar haklı olarak. Bu taleplerin hepsini karşılamaya çalışıyoruz. Çok ciddi bir hat artışı var. 620 araç alımı hedeflendi. Bunların 2025 yılında 500 civarında alımını hesaplayıp bütçeye koyduk. İhalesi yapılacak ve nitelikli otobüsler alınacak." şeklinde konuştu.
“Gelirler giderlerin neredeyse dörtte birini karşılıyor”
Başkan Tugay, ESHOT’un ekonomik koşullara karşı yaptığı sübvansiyonlara da dikkat çekti. İzmir halkının cebinden çıkan paranın mümkün olduğunca düşük tutulması için çalışmalar yapıldığını belirten Tugay, "ESHOT’un bilet gelirinin çok üzerinde bir gideri yani sübvansiyonu var. Burada önemli kalemlerden birisi akaryakıt gideri. Bilet gelirleri, toplam giderlerin neredeyse 4’te 1’ini karşılıyor. Böyle bir tablo var. Son yaptığımız artış olmasaydı Türkiye’nin en ucuz toplu ulaşımını yapan belediyeydik. 2024 yılında ESHOT’un yatırımlarında yüzde 17,75’lik bir oran varken 2025 yılında 21,23’e çıkardık bu oranı," dedi.
“Havamızı kirletmeyen araçlarla toplu ulaşım istiyoruz”
Başkan Tugay, ESHOT’un gelecekteki otobüs alımlarıyla çevre dostu araçlara ağırlık vereceğini ve bu yönde önemli dönüşümler gerçekleştireceğini söyledi. "Akaryakıt giderini hem mali yönden azaltmak için hem de çevreci otobüslerimizin olması için dönüşümlerin ve elektrikli araçların artırılması planlanıyor. Çok geniş kapsamla arkadaşlarımız troleybüs ya da trambüs adı verilen bazı yeni elektrikli araçlar dahil olmak üzere hatta hidrojen yakıtlı araçlar hakkında konuştuk. Bu tür çalışmaları artırmaya çalışıyoruz. İstiyoruz ki havamızı kirletmeyen, karbon emisyonuna fazla neden olmayan toplu taşıma alternatifimiz olsun. Tabi ki raylı sistem projeleri geliştirilecek ama elimizdeki otobüsleri en verimli şekilde kullanmak için çaba gösteriyoruz." diye ekledi.
İZTAŞIT Projesi Ocak'ta Bayındır’da
Başkan Tugay, ESHOT’un sunduğu hizmetlerin çeşitlendiğini ve vatandaşlardan gelen talepleri karşılamak için yeni projeler ürettiklerini belirtti. "Bizim göreve gelişimizden beri 20 yeni hat tanımlamışız. 10 bin 930 durağımız var. Bu durakların yapımı, bakımı bile çok ciddi bir iş. 2024 yılında 139 otobüsümüzü baştan sona yeniledik. İZTAŞIT projemizi insanlarımız seviyor, istiyor. Gerçekten ihtiyacı olan yerlerde İZTAŞIT çalışması yapıyoruz. Ocak ayından itibaren Bayındır sisteme katılacak. 6 ilçede çalışmalarımız devam edecek 2025 yılı içinde 100 adet elektrikli otobüs alımı yapacağız. ESHOT’taki şoför arkadaşlarımızın mesleki gelişimi adına eğitimlerimiz oluyor. Hizmet kalitemizin artacağından eminim. ESHOT’taki tüm arkadaşlarıma teşekkür ediyorum," dedi.
2025 yılında 120 yeni otobüs filoya katılacak
ESHOT, 2025 yılında 120 yeni otobüs alımı yapacak. Başkan Tugay’ın verdiği bilgiye göre, 22 solo otobüs ve 20 midibüs olmak üzere toplam 42 araç, yeni yılın ilk çeyreğinde ESHOT filosuna katılacak. Ayrıca, 48 solo otobüs ile 30 midibüs de 2025 yılı içinde filoya dahil olacak. Yeni otobüslerde dijital kamera aynaları, şoförlerin anlık duygu durum analizi yapabilen güvenlik sistemleri, yolcu bilgilendirme ekranları ve daha fazla şarj noktası gibi teknolojik yenilikler bulunacak.
ESHOT, 2025 yılı içinde 200 adet solo ve 200 adet körüklü otobüs ile 100 adet elektrikli otobüs almak için ihaleye çıkacak. Bu yeni otobüslerin alınmasıyla birlikte, mevcutta 15 yaşın üzerinde olan ve artık işletme verimliliği bulunmayan 557 otobüs envanterden düşürülecek. ESHOT filosundaki otobüs sayısı 1740’a çıkarken, filo yaş ortalaması da 10,14’ten 6’ya çekilecek. İzmir’de toplu taşıma binişlerinin yüzde 62,5’i otobüslere yapılırken, otobüslerin toplam biniş payı yüzde 46,8 olarak gerçekleşiyor.
