Kat irtifakı, bir gayrimenkul üzerindeki bağımsız bölümlerin, yapının tamamlanma süreci boyunca arsa payları üzerinden hak sahipleri arasında paylaştırılması anlamına gelir. Bu sistem, Türkiye’de özellikle yapımı henüz tamamlanmamış binalar için kullanılır ve gayrimenkul hukuku açısından oldukça önemli bir yere sahiptir. Kat irtifakı, kat mülkiyeti hakkı ile karıştırılmamalıdır, zira bu iki kavram, binanın tamamlanma durumu ve yasal hakları açısından farklılık gösterir. Kat irtifakının geçerlilik süresi ve bu sürenin bitiminde ortaya çıkan durumlar hakkında detaylı bilgi haberimizde yer alıyor. İşte detaylar...
Kat İrtifakının Geçerlilik Süresi
Kat irtifakının geçerliliği, belirli bir yılla sınırlandırılmamıştır. Ancak, yasal olarak geçerli bir süre kapsamında kat mülkiyetine dönüşmesi gerekmektedir. Türkiye’de kat irtifakının geçerlilik süresi genellikle yapının tamamlanma süresi ile ilişkilidir. Kat irtifakının geçerli olduğu süre boyunca, ilgili mülk için "kat mülkiyeti" oluşturulmadığı sürece bu hak geçerliliğini korur. Bununla birlikte, kanuni açıdan beklenen, yapı tamamlandığında kat irtifakının "kat mülkiyetine" dönüştürülmesidir.
Kat mülkiyetine geçilmesi için yapının tamamlanmış olması ve yapı kullanma izin belgesinin alınması gereklidir. Yapı kullanma izni alındığında, tapu müdürlüğüne başvurularak kat irtifakı kat mülkiyetine dönüştürülebilir. Aksi durumda, süresi belirsiz olsa da yapının kat mülkiyetine geçişi sağlanmadığında, hukuki bazı sorunlar ortaya çıkabilir.
Kat İrtifakı Süresi Dolunca Ne Olur?
Kat irtifakı, bir yapının henüz tamamlanmadığı durumlarda bağımsız bölümlere ayrılarak hak sahiplerine devredilmesini sağlar. Ancak yapının tamamlanmasından sonra kat mülkiyetine geçilmediği durumlarda, kat irtifakının süresi dolmuş sayılmaz; fakat ilgili belediyeler tarafından ruhsatsız ya da eksik yapı statüsünde değerlendirilebilir. Bu durumda, belediyeler ya da diğer ilgili kurumlar tarafından yapı tamamlanıncaya kadar eksikliklerin giderilmesi veya yapı kullanma izninin alınması zorunluluğu getirilebilir.
Kat irtifakının süresi dolduğunda veya yapı kullanma izni alınmadığında, hak sahipleri belirli hak kayıpları ile karşılaşabilir. Örneğin, yapı tamamlanmış ve fiilen kullanılmaya başlanmış olsa bile kat mülkiyetine geçilmemişse, bu durum mülkün devrinde veya miras durumlarında çeşitli hukuki zorluklar yaratabilir. Ayrıca, banka gibi finansal kurumlar, kat irtifakı ile alınan bağımsız bölümler üzerine ipotek koyma işlemlerinde zorluk çıkarabilir. Bu tür durumların önüne geçmek için yapının kat mülkiyetine dönüştürülmesi önem taşır.
Kat Mülkiyetine Geçişin Önemi
Kat irtifakının süresiz olarak devam etmesi yasal olarak mümkün olsa da, hak sahiplerinin yasal mülkiyet haklarını tam anlamıyla kazanabilmeleri için kat mülkiyetine geçilmesi gereklidir. Kat mülkiyeti, binanın yasal olarak tamamlandığını, yapı kullanma izninin alındığını ve bağımsız bölümlerin tapuya tam olarak kaydedildiğini ifade eder. Kat mülkiyetine geçilmemesi durumunda, hak sahipleri yasal işlemlerde sıkıntı yaşayabilir.
