İSİG Meclisi, 2023 Eylül-2024 Ağustos eğitim öğretim yılında meydana gelen çocuk işçi ölümleri raporunu yayımladı. Raporda, hayatını kaybeden çocuk işçilerin çalıştığı sektörler, iller, ölüm nedenleri, cinsiyetleri gibi gruplar yer aldı.
En fazla çocuk ölümü tarım sektöründe
Rapora göre, 2023 Eylül-2024 Ağustos döneminde en az 66 çocuk çalışırken hayatını kaybetti. Son bir yılda tarım sektöründe 24 çocuk, sanayi sektöründe 17 çocuk, inşaat sektöründe 13 çocuk ve hizmet sektöründe 12 çocuk çalışırken hayatını kaybetti. Ölümlerin yüzde 20’si boğulma ya da zehirlenmeye bağlı. Diğer ölüm nedenlerinin başında yüksekten düşme ve ezilme-göçük var. En çok çocuk işçinin öldüğü kent İstanbul oldu. İstanbul’u sırasıyla Şanlıurfa, Adana, Kocaeli, Konya ve Ankara izledi.
"MESEM, mesleki eğitim değil sermaye için bedava işçiliktir"
MESEM kapsamında yaklaşık 1,5 milyon öğrencinin olduğu açıklanarak 'ucuz emek gücü vurgusu yapıldı. İSİG açıklamasında MESEM uygulamasına tepki gösterilerek "Çocuk işçilik “bir gün okulda dört gün işyerinde eğitim alma” uygulamasıyla meşrulaştırılıyor. MESEM’ler sermayenin ucuz emek rezervlerini doldurmanın dışında doğrudan patronlara finansman desteğinin de bir aracıdır. 2024 yılında bedavaya çalıştırılan öğrenci-işçiler için patronlara 1 milyar 698 milyon TL ödenirken, son üç yılda MESEM programlarına aktarılan kamu kaynağı 15 milyar liraya yaklaştı. MESEM’lerde yoğunlaşan “çocuk işçiliğin nesnel zeminini yoksulluk oluşturmaktadır”. Türkiye’de zaten binlerce çocuk aileleri geçinemediği için çalışmak zorundaydı. Bazen yazın çırak olarak bazen okul sonrası atölyeye giderek bazen de okulu bırakarak çalışıyorlardı." denildi.
Raporu paylaşan İSİG meclisi taleplerini şöyle sıraladı:
1- Çocuk işçilik yasaklanmalı, çocuk işçi çalıştıran patronlara en ağır cezalar verilmelidir.
2- Eğitim tamamen parasız olmalı ve müfredat aklın ve bilimin ışığında yenilenmelidir. Tüm Türkiye çapında okullarda bir öğün yemek verilmeli ve yoksul çocukların ihtiyaçları devlet tarafından karşılanmalıdır.
3- MESEM’ler bir eğitim-öğrenim işlevi görmemektedir. MESEM’li çocuklar işi bedava ve ağır koşullarda çalıştırılarak öğrenmektedir. Bu anlamda MESEM’leri revize etmek imkansızdır. MESEM’ler kapatılmalı ve mesleki eğitim yeniden yapılandırılmalıdır.
4- Beceri geliştirme programı adı altında hayata geçirilmeye çalışılan programlar iptal edilmelidir. Mesleki eğitim adı altındaki işçileştirme politikalarının 15 yaşın altına yayılması acilen engellenmelidir.
