Son Mühür - Osman Günden / Türkiye’de Mart 2025 enflasyon verileri açıklandı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), İstanbul Ticaret Odası (İTO) ve Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) tarafından yayımlanan veriler arasında yine belirgin farklar oluştu. Enflasyon oranlarındaki farklılıklar, özellikle vatandaşlar arasında kafa karışıklığına yol açtı.
TÜİK ve ENAG arasındaki fark dikkat çekti
Mart 2025'te TÜİK, yıllık enflasyonu %38,10 olarak açıkladı. Buna karşılık, ENAG aynı dönemde yıllık enflasyonu %75,20 olarak duyurdu. Aradaki bu büyük fark yine dikkat çekti. Ekonomi uzmanları, bu farkların farklı hesaplama yöntemlerinden ve verilerin sunulma biçimlerinden kaynaklandığını belirtiyor.
TÜİK’in verilerine göre, Mart ayında tüketici fiyat endeksi (TÜFE), bir önceki aya göre %2,46 arttı. Yıllık bazda ise %38,10’luk bir artış yaşandı. TÜİK’in verileri, özellikle gıda ve konut fiyatlarındaki artışların, enflasyonun en büyük belirleyicileri olduğunu ortaya koydu.
TÜİK’e göre enflasyon ve madde sepeti verileri
TÜİK, Mart 2025 itibarıyla açıklanan verilerde, enflasyonun özellikle gıda ve konut fiyatlarındaki artışlarla yükseldiğini ifade etti. TÜİK’e göre, yıllık enflasyonun %38,10’a çıkmasının en önemli nedenlerinden biri, gıda ve alkolsüz içeceklerin fiyatlarının %37,12 oranında artmış olması. Ulaştırma alanında ise %21,59’luk bir artış yaşandı. Konut fiyatları da yıllık bazda %68,63 oranında arttı.
TÜİK’in açıklamalarına göre, Mart ayında aylık enflasyon ise %2,46 oldu. Artışta en büyük etkilerin gıda ve alkolsüz içeceklerden kaynaklandığı belirtildi. Gıda ve alkolsüz içecekler grubunda aylık artış %4,94 oldu. Ulaştırma sektöründeki artış ise %0,25 seviyesinde kalırken, konut fiyatları da %2,10 oranında arttı.
Kira artışı ve gıda fiyatları yükselmeye devam ediyor
TÜİK verilerine göre, konut kiralarındaki artış yıllık %51,26 olarak kaydedildi. Gıda fiyatlarının ise yıllık artışı %37,12 olarak belirlendi. Yüksek artışlar, enflasyon oranının yükselmesindeki en önemli etmenler arasında yer aldı.
TÜİK’in açıkladığı rakamlar, 2023 yılı itibarıyla madde sepeti fiyat listesini yayınlamama kararını da gündeme getirdi. TÜİK, 4 Nisan 2022’de son kez madde sepeti fiyat listesini yayımlamıştı. Karar, Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) tarafından hukuki yollara başvurulmasına yol açtı. 31 Mart 2023 tarihinde Ankara 6. İdare Mahkemesi, DİSK’in talebi üzerine, TÜİK’in bilgilerin kamuoyuyla paylaşılmasına karar verilmesini istemişti. Ancak aradan geçen yaklaşık üç yıl boyunca, TÜİK, bu verileri hala açıklamamayı sürdürdü.
ENAG’ın verilerine göre enflasyon yine çok daha yüksek
ENAG, Mart 2025’te enflasyon oranını açıklarken, yıllık enflasyonu %75,20 olarak duyurdu. Aylık bazda ise ENAG, enflasyonun %3,91 arttığını belirtti. ENAG’ın verilerine göre, en yüksek enflasyon oranı %6,77 ile "haberleşme" grubunda gerçekleşti. Gıda ve alkolsüz içecekler grubundaki artış ise %5,38 olarak kaydedildi. Çeşitli mal ve hizmetler ise %4,59 oranında bir artış yaşadı.
ENAG’ın verileri, TÜİK’in açıklamalarından oldukça farklıydı. ENAG, daha yüksek bir enflasyon oranı açıkladığı için, bu verilerin doğruyu yansıttığını savunan birçok uzman, TÜİK’in verilerinin daha düşük tutulduğunu iddia ediyor. ENAG’ın bu yüksek oranlı açıklaması, Türkiye genelindeki enflasyon tartışmalarını daha da derinleştirdi.
İTO endeksine göre enflasyon da yüksek
İstanbul Ticaret Odası (İTO) da kendi endeksini yayımladı. İTO’nun verilerine göre, Mart ayında enflasyon aylık %3,79, yıllık ise %46,23 oranında arttı. İTO’nun verileri, toptan fiyatlar üzerinden yapılan hesaplamalara göre, aylık %2,30’luk bir artışı gösterdi. Yıllık bazda ise toptan fiyat artışı %46,12 olarak belirlendi. Rakamlar, enflasyonun hala yüksek seviyelerde olduğunu ortaya koydu.
Uzmanlar sıkı para politikasının gerekliliğini vurguluyor
Ekonomi uzmanları, enflasyonun kontrol altına alınabilmesi için sıkı para politikalarının devam etmesi gerektiğini vurguluyor. Uzmanlar, özellikle gıda ve kira fiyatlarındaki artışların, enflasyonun en büyük belirleyicileri olduğunu ifade ediyor. Ayrıca, gıda ve konut gibi temel harcama kalemlerindeki yüksek artışların, dar gelirli vatandaşları daha fazla olumsuz etkilediği belirtiliyor.
Vatandaşın kafası yine karışık
Mart 2025 enflasyon verileri, farklı kurumlar tarafından açıklanan rakamlarla arasındaki büyük farkla dikkat çekti. TÜİK, yıllık enflasyonu %38,10 olarak duyururken, ENAG %75,20’lik bir oran verdi. İTO ise %46,23 oranında bir artış açıkladı. Veriler arasındaki farklılıklar, vatandaşların hangi kaynağa güvenmesi gerektiği konusunda kafa karışıklığına yol açtı. Ekonomi uzmanları, enflasyonun kontrol altına alınabilmesi için sıkı para politikalarının devam etmesi gerektiğini belirtiyor.
