ALPER TEMİZ - Arife ve Kurban Bayramı'nın ilk günü itibarıyla ATM'lere para çekmek için giden vatandaşlar, bankamatiklerden eli boş döndü. Şikayetlerini sosyal medyada gündeme getiren vatandaşlar "Çocuklarımıza harçlık veremedik, İBAN'a para gönderme yöntemi ile de harçlık vermek samimi olmuyor, nakit ile çalışan işletmelere zaten ödeme yapamadık. Kısacası çok mağdur olduk" şeklinde paylaşımlar yaparken, bankalar da yaşanan mağduriyeti doğruladı. Günde 15-20 ATM gezmek durumda kalan vatandaşlar, kurban pazarlarındaysa EFT yöntemi ile ödeme yapmak durumunda kaldı.
Yaşanan kriz ayın 15'inde maaş alan memurları da vurdu. En yüksek meblağdaki kağıt liranın 200'lük banknotlar olması ve liranın yaşadığı değer kaybı ile enflasyon; akıllara 500 TL ve 1000 TL'den oluşan banknotları tekrar getirdi. Yaşanan nakit krizinin sebebini ve sorunun çözüm kaynağı olarak görülen ancak bir türlü piyasaya sürülmeyen 500 ve 1000 liralık banknotların akıbetini Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Uzmanı Dr. Ayhan Bülent Topbaş anlattı.
"Nakit para operasyonları sekteye uğruyor"
"Bayram ve benzeri özel dönemlerde alışverişlerin hızlanması nakit ihtiyacını artırıyor" diyen Topbaş, "Bu dönemlerde vatandaşlar, normal zamandakinden daha fazla nakit kullanıyorlar. Bankalar da ATM'lerde sürekli nakit bulundurmakta zorlanıyor. Bununla birlikte ise yıllardır devam eden yüksek enflasyon ile yaşıyoruz. Bu durumun sonucu olarak banknotların değer kaybetmesi, bankaların nakit ile ilgili her türlü operasyonunu zorlaştırdı" diye konuştu.
"500 ve 1000 liralık banknotlarda ciddi bir gecikme söz konusu"
"Zorlaşan para operasyonlarına, ATM'lerin hazır tutulmasına yönelik operasyonlar da dahildir" diyen Topbaş, "Bir süredir 500 ve 1000 TL'lik banknotların piyasaya sürülmesi beklentisi vardı. Ama bunların genel ve yerel seçimler geçtikten sonra piyasaya sürüleceği tahmin ediliyordu. Çünkü bunların piyasaya sürülmesi iktidar için prestij kaybı vesilesi olabilirdi. Bununla birlikte seçimler geçtiği halde piyasaya sürülmemesi ciddi bir gecikme olarak değerlendirilebilir. Bankalar ve parayla uğraşan her kurum, mevcut banknotların değer kaybetmesi nedeniyle ağır operasyonel yük altında. 500 ve 1000 TL'lik banknotların piyasaya sürülmesi ATM'ler de dahil olmak üzere nakit operasyonlarındaki mevcut aşırı yükümüzü önemli ölçüde azaltacaktır" ifadelerini kullandı.
