GAMZE ESKİKÖY- İzmir Ticaret Borsası’nın ev sahipliğinde gerçekleştirilen 7. Akdeniz Pamuk Yolu Etkinliği’nde konuşan, İzmir Ticaret Borsası Başkan Yardımcısı Bülent Uçak, 7. Akdeniz Pamuk Yolu Etkinliği’nde Türkiye’nin pamuk üretimi ve ticaretindeki güncel durumu değerlendirdi. Uçak, 2024/25 sezonunda Ege Bölgesi’nde 189 bin ton pamuk üretimi hedeflediklerini belirtirken, pamuk fiyatlarının üreticileri memnun etmediğini ve ihracatın son yıllarda arttığını açıkladı. Uçak, sektörde yaşanan zorluklara rağmen, tohum ıslahı çalışmalarına öncelik verilmesi gerektiğinin altını çizdi.
“Hedef 189 bin pamuk”
Türkiye yıllara göre değişmekle birlikte 750 ila 1 milyon ton pamuk üretimi gerçekleştiren bir ülke. 1,5 ile 1,8 milyon ton arasında tüketimimiz olduğunu düşündüğümüzde hemen hemen ürettiğimiz kadar pamuğu ithal etmek durumundayız diyen İzmir Ticaret Borsası Başkan Yardımcısı Bülent Uçak, geçmiş yıllardaki lif pamuk üretimi hakkında bilgi verdi. Uçak,” 2023/24 sezonunda ülkemizde 477 bin hektar ekim alanından yaklaşık 780 bin ton lif pamuk üretimi gerçekleştirmiştik. Hasadın yeni tamamlandığı 2024/25 sezonunda ise üretimin yüzde 7 artış ile 830 bin ton olmasını bekliyoruz. Dünyanın en kaliteli pamuklarının yetiştiği Ege bölgemizde ise toplam üretimimizin yüzde 23’ü kadar, yani 189 bin ton pamuk üreteceğimizi tahmin ediyoruz” dedi.
“İklim koşulları kalitede sorun yaşatmadı”
İklim koşulları kalitede sorun yaşatmadığını söyleyen Uçak, “Türkiye'de ekim alanları yüzde 5 artarken, ortalama verim kuraklığında etkisi ile yüzde 7 geriledi. Başta Şanlıurfa, Diyarbakır ve Antakya olmak üzere diğer bölgelerimizde ise 640 bin ton üretim olacağını öngörüyoruz. Ancak önemli bir sorunumuz pamuk fiyatlarının üreticilerimizi memnun etmemesi. Bugünlerde fiyatlar Cotlook A Endeksine göre yaklaşık yüzde 5-10 daha düşük. Umarım bu durum gelecek yıl pamuk üretimimizi etkilemez” diye konuştu.
İthalatta düşük, ihracat yüksek
Uçak, “Sanayide yaşanan sıkıntı pamuk ithalat ve ihracat verilerimize de yansıyor. Nitekim, işlerin bugünden çok daha iyi olduğu 2021-22 sezonunda 1,2 milyon ton pamuk ithalatımız söz konusuyken, bu rakam 2022-23 sezonunda 883 bin tona, 2023-24 sezonunda ise 762 bin tona geriledi. 2023-24 sezonu itibariyle ABD’nin ithalatımızdaki liderliği (231 bin ton) devam ederken, Brezilya (219 bin ton) ikinci sırada, sezonluk ortalama yüzde 10-15 arasındaki payla komşumuz Yunanistan (79 bin ton) en çok pamuk ithal ettiğimiz üçüncü ülke durumunda. İşlerin iyi olmaması nedeniyle ihracatımız bu süreçte yükselmeye başladı. Sezonluk ortalama 70 bin ton seviyelerinde olan ihracatımız, 2022-23 sezonunda 182 bin tona, 2023/24 sezonunda ise 295 bin tona yükseldi” ifadelerine yer verdi.
Kahramanmaraş depremi olumsuz etkiledi
Son iki yıldır tekstil ve konfeksiyon sanayisinde işlerin gerilediğini ve bunların sebeplerini anlatan Uçak, “Ekonomide görünümün iyi olmadığı bir dönemde dünyanın son yıllarda yaşadığı en büyük felaketlerden birisi olan 6 Şubat Kahramanmaraş depremi 11 ilimizi kapsayan geniş bir alanda büyük yıkıma neden oldu. 50 binin üzerinde vatandaşımızı kaybettiğimiz, 104 milyar dolar ekonomik maliyeti olan deprem, tekstil sanayimizin en önemli üretim merkezlerinde meydana gelmişti. Depremin ekonomideki dengelerin tamamen bozulmasına neden oldu” dedi.
“Pamuk tüketimi yüzde 10’a geriledi”
Uçak, Mayıs ayında yapılan seçimlerden sonra enflasyonla mücadele amacıyla izlenen yüksek faiz, düşük kur politikası finansmana ulaşımı iyice sınırlamış, başta işçilik olmak üzere artan maliyetler sektörün rekabet gücünü iyice azaltmıştır. Tüm bunların sonucunda, son 1-2 yılda, sektörün toplam istihdamında, ihracatında, hammaddesi olan pamuk tüketiminde yüzde 10 seviyelerinde gerileme olurken bazı sanayicilerimiz üretimlerini Mısır başta olmak üzere farklı ülkelere taşıdı Tekstil sanayisinde yaşanan bu süreç doğal olarak pamuk sektörünü hem üretim hem de ticarette etkiledi” diye belirtti.
Tohum ıslah çalışmalarına ağırlık vermeliyiz
Tohum ve ıslah çalışmalarına ağırlık verilmesi gerektiğinin altını çizen Uçak, “Küresel iklim değişikliğinin pamuk üretiminde neden olduğu riskleri minimuma indirmek amacıyla susuzluğa ve kuraklığa dayanıklı, aynı zamanda tekstil sanayinin ihtiyacı olan kalite parametrelerine sahip tohum ıslah çalışmalarına ağırlık vermeliyiz.Rekabet gücümüzün korunabilmesi için yıllık en az 1 milyon ton pamuk üretim hedefimizi gerçekleştirecek çalışmalarımıza devam etmeli, daha çok proje üretmeli, bunun içinde işbirliklerimizi artırmalıyız” diyerek sözlerini noktaladı.
