SON MÜHÜR- GAMZE ESKİKÖY Türkiye genelinde 61 ihracatçı birliği ve 150 bin ihracatçıyı temsil eden Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), Bölgesel İhracat Buluşmaları kapsamında Ege İhracatçılar Birliği’nde (EİB) bir araya geldi. Toplantıda, ihracat sektörünün karşı karşıya olduğu sorunlar, ekonomik programların reel sektöre etkileri ve gelecek hedefleri konuşuldu.
"Üretim düşüşü konkordatoları arttırdı"
2024 yılında finansmana erişim zorlukları, üretimdeki daralma ve rekabet gücünün kaybı gibi sorunlarla bütün sektörlere ağır yük getirdiğini ifade eden EİB Koordinatör Başkanı ETHİB Yönetim Kurulu Başkanı, Jak Eskinazi, "Bu durumun en belirgin sonucu ise konkordato başvurularında yaşanan tarihi artış oldu. Üretim düşüşü şirket kapanmaları, konkordatoları artırdı. İhracatımızın düşmesiyle kapasite kullanım oranımız yüzde 84’lerden yüzde yüzde 77 seviyelerine gerilemiş durumda" dedi.
Eskinazi, Hazır giyim sektörü tekstil ile beraber bundan yaklaşık 2 yıl öncesinde 1,2 milyon kişiye istihdam sağlıyordu. Bizim tahminimize göre kayıp 300 binden fazla. Aynı dönemde sanayi istihdamındaki toplam kayıp 500 bin kişi. Yani, sanayide istihdam edilip ayrılan ya da işsiz kalan her 2 çalışandan 1’i tekstil ve konfeksiyon sektöründen ayrılmış. Son dönemde uygulanmakta olan ekonomik programın temel bir eksikliği olarak, reel sektör ve sanayiye yeterli desteğin verilmediği, ekonomi yönetiminin büyük oranda finansal bir perspektifle yürütüldüğü görülmektedir. Bu durum, reel sektörün çok ciddi bir çıkmaza girmesine neden olmaktadır" diye konuştu.
Rakamlar artsa da ihracatçı gülmüyor
Eskinazi, Her ne kadar ihracat istatistiklerinde bir artış görülse de, bu artışın sebeplerini derinlemesine değerlendirdiğimizde şunlar ortaya çıkıyor:
"Kazanılan pazarları kaybetme korkusu, sermayesini yitiren sanayi sektörlerinin daha ucuz kredi olan ihracat kredileri için ihracat taahhüdünü kapatma ihtiyacı, işyerini kapatmak isteyen imalatçıların kıdem tazminatını ödeyecek sermayeleri olmamasıdır. Bu yapısal sorunlar, ihracatçıların çok daha etkin bir destek mekanizmasına ihtiyacı olduğunu göstermektedir"
"2024'te rekabetçilik ile ilgili ciddi sorunlar yaşadık"
TİM Başkanı Mustafa Gültepe, “ Biz Türkiye’yi ihracatta dünyanın ilk 10 ülkesi arasına çıkarmak istiyoruz. Yeni dönemde bütün çalışmalarımızı, Bütün oyun planlarımızı, Bütün stratejilerimizi bu hedef doğrultusunda yapıyoruz. Tabi küresel ticaret dikensiz gül bahçesi değil. İşler her zaman yolunda gitmiyor. Sizin de bizzat yaşadığınız gibi sıkıntılı iki yıl geçirdik. 2023’te küresel talepteki daralmanın olumsuz etkilerini hissetmiştik. 2024’te ise rekabetçilikle ilgili ciddi sorunlar yaşadık. Yine de her iki yılı artıda tamamlamayı başardık. 2024’te yüzde 2,5 artıdayız" dedi.
İhracatçı ağlıyor
2024’te özellikle bazı sektörlerde rekabetçiliğin zarar gördüğünü söyleyen Gültepe, "Bu yıl aynı şekilde devam etmemeli. Hiç değilse bu yıl enflasyonla kurun paralel hareket etmesi gerekiyor. Enflasyonla mücadele tamam. Ama sanayiyi de unutmamalıyız. Üretimi ve ihracatı destekleyecek politikaların hızla devreye alınması gerekiyor. Aksi takdirde üretim ve ihracatımız sürdürülebilir olma özelliğini kaybeder.
Bu da ekonominin lokomotifi olan ihracatın yavaşlaması anlamına gelir. Elbette böyle bir ihtimali düşünmek bile istemiyoruz. Dolayısıyla 2025’te enflasyonla kurun paralel hareket etmesi gerekiyor. Bu bizim yüksek kur istediğimiz anlamına gelmiyor. Aksine hiçbir zaman böyle bir talebimiz olmadı. Biz, “Enflasyonla kur paralel hareket etmeli” diyoruz. Hatta yıllık enflasyonun beş puan altına bile razıyız. Oysa 2024’te 25 puan fark var. İhracatçı bu şartlarda nasıl rekabet etsin?" diyerek sözlerini noktaladı
