ALPER TEMİZ - Ulusal Süt Konseyi (USK) tarafından 9 Ağustos 2024 tarihinde açıklanan yeni çiğ süt fiyatları, üreticilerin tepkisini çekmeye devam ediyor. Konseyin yüzde 3,6 yağ ve yüzde 3,2 protein içeriğine sahip çiğ inek sütü için belirlediği tavsiye satış fiyatı, 14,65 TL olarak sabit tutulmuştu. Yağ ve protein oranlarındaki yüksek dizyemli ve fiyatı 16,20 olarak belirlenen sütlerde de sanayicilerin düşük fiyattan alım yapmaya başladığı öğrenildi. İlk önce 15,20 liradan almaya başlayan sanayici, yüksek yağ ve protein oranına sahip sütleri, 14,70 liradan almaya başladı. Bu fiyatın, USK'nın belirlediği en düşük yağ ve protein oranına sahip süt fiyatı seviyesine denk gelmesi, üreticinin kâr elde etmesinin neredeyse tamamen önüne geçtiği şeklinde yorumlandı. Geçtiğimiz günlerde üreticiler tarafından Son Mühür'e iletilen bilgilerde sanayicilerin yüzde 3,6'lık yağ oranına sahip sütü 13 lira civarında aldığı ortaya çıkmıştı. İzlenen ve yönemeliğe aykırı olan USK fiyatından daha düşük fiyatta süt alımları, üreticileri yeniden isyan ettirdi. "Sanayici bu defa da yüksek yağ oranına sahip sütte de düşük fiyatlar vermeye başladı" diyen bir üretici, "Biz, sömürülmemizin önüne geçilmesini istedikçe, sömürü şiddeti daha da artıyor" dedi.
"Konseyin olup olmaması sanayicilerin umurunda değil"
Üreticiler, sanayicilerin 1 Temmuz'dan bu yana konseyin belirlediği fiyatın altından süt almaya başladıklarını söyleyerek "Bu yıl yoğun bir şekilde damızlık ithal edildi ve piyasa zaten dolu olan arz fazlasıyla iyice tıkandı. Bu bilgiyi daha önce aktarmıştık. Ancak tüm isyanımıza rağmen sanayicilerin keyfii fiyat belirlemesine hiçbir müdahale edilmedi ve aksine, sanayici fiyatı bir lira daha düşürdü. O halde soruyoruz, USK neden var?" dedi.
"Fiyatları diledikleri gibi aşağıya çekebiliyorlar"
Eski Tarım Kredi Kooperatifleri Balıkesir Bölge Müdürü İshak Gündüz üreticilerin yaşadığı zorluklara dikkat çekerek, "Piyasada aslında süt miktarı az, ancak ithal damızlık hayvanların piyasaya sürülmesi nedeniyle arzda yapay bir fazlalık var. Yerli üreticilerin birçoğu ineklerini kesmek zorunda kaldı, ancak ithal damızlıklar üretimi artırınca piyasa dengesiz bir hale geldi. Dahası, sanayiciler üreticilere kendi firmalarından yem satın alma karşılığında süt almayı teklif ediyor. Üretici tamamen sanayicinin insafına bırakılmış durumda" ifadelerini kullandı. Gündüz, "Devlet süt üreticisine yardımcı olmak için süt topluyor. Bu toplanan sütler ise süt tozu haline getiriliyor. Ancak devlet bu topladığı sütlerden ortaya çıkan kaymağı, süt üreticisine geri iade ediyor. Bu nedenle üretici Bakanlığa süt vermek istemiyor. Sanayici ise bu noktada regülatör görevi görüyor. Bu nedenle üreticinin kendisine muhtaç olduğunu bilerek, fiyatları dilediği gibi aşağıya çekebiliyor" diye konuştu.
