Sekizde Tiyatro'nun kurucusu ve genel sanat yönetmeni Özlem Erben, programda tiyatronun son beş ayını değerlendirerek, heyecanlarının devam ettiğini ve çok verimli bir süreç geçirdiklerini belirtti. Erben, sahnenin yenilenmesinde eşinin büyük emeği olduğunu vurgulayarak, İzmir'deki en iyi ses ve ışık düzenine sahip sahnelerden birine olduklarını söyledi. Kendi yazdığı ve yönettiği "Canfeda Çıkmazı" adlı oyunun özgün yeni oyun ödülünü aldığını ve yeni sezona hazırladıkları metinlerle birlikte yoğun bir çalışma içinde olduklarını ifade eden Erben, sahnenin hobi grupları, okuma grupları ve çocuk atölyeleri gibi çeşitli etkinliklerle dolu dolu bir program sunduğunu belirtti.
Erben, Sekizde Sahne'nin Tarihi Kemeraltı Çarşısı'nda konumlandığını ve birçok etkinliğe ev sahipliği yaptığını vurguladı. Kamu hizmeti verdiklerini ve yerel yönetimlerden destek beklediklerini ifade eden Erben, sahneyi düşük bir kira ile sanatçılara sunduklarını ve bu konuda kendilerini iyi hissettiklerini belirtti. Devlet ve tiyatro ilişkisine dair eleştirilerde bulunan Erben, tiyatronun siyaset üstü bir sanat olduğunu ve devletin tüm tiyatroları desteklemesi gerektiğini söyledi. Son olarak, "Nihayet Bitti" adlı oyunun 28 Haziran'da sahneleneceğini ve yaz okulunda çocuklar için çeşitli atölyeler düzenlemeye başladıklarını duyurdu.
"İzmir'de ilk örneği Sekizde Tiyatro"
Özlem Erben, Sekizde Tiyatro'nun beş ay içinde sahnelerinde 10 film ve birçok tiyatro konuk ekibini ağırladıklarını dile getirdi. Sanata dair gerçekleştirdikleri ve çok çeşitli çalışmaları sanatseverlerle buluşturan kurumda, hızlı ve yoğun tempo karşısında başlangıçta beklemedikleri kadar güzel ve bereketli bir süreç geçirdiklerini ifade eden Erben, insanların sinema ve tiyatroya geldiklerinde aynı zamanda sergi deneyimi yaşadıklarını belirtti. Bu sayede halkın çoklu disiplinlerle tanıştığını ve bu tür bir yaklaşımın İzmir'de ilk kez gerçekleştirildiğini söyledi.
"5 ay içerisinde 10 tane film ve birçok tiyatro, konuk ekibi, tiyatro gösterimine alan açtığımızı gördük. Bu kadar hızlı bu kadar yoğun olabileceğini biz de tahmin etmemiştik ama çok güzel ve bereketli bir beş ay geçirdi sahne. İnsanlar sinema ve tiyatroya geldikleri zaman sergi ile karşılaştılar. Böylece çoklu bir disiplin alanı ile tanışmış oldu halk. Galiba ilk örneği biziz şu an İzmir’de."
Sahne her haliyle yaşıyor
Özlem Erben, eşi Atilla Erben'in büyük emekleriyle Sekizde Sahne'yi yeniden düzenlediklerini ve 120 kişilik, dönüştürülebilir bir Blackbox sahne haline getirdiklerini belirtiyor. Ayrıca, kendi yazıp yönettiği "Canfeda Çıkmazı" oyununun özgün yeni oyun ödülünü aldığını ve Eylül ayından itibaren sahnelenmeye devam edeceğini söyledi.
"Sahne konusunda eşim Atilla Erben’in emeği çok büyük. Yeni baştan yaratıldı orası, tekrar düzenlendi. Burada bizim için çözümler üreten arkadaşlarıma da çok teşekkür ediyorum. Şu an sahne her haliyle yaşıyor. Kanlı canlı bir organizma haline geldi orası. 120 kişilik bir sahne oluştu. Blackbox bir sahne. Dönüştürülebilir bir sahne. Işık donanımları, ses ışık düzeyi de iyi. Ses düzeni açısından İzmir’deki en iyi sahnelerden biri. Dopdolu bir süreç geçirdik.
Sahne uğurlu geldi. Kendi yazdığım ve yönettiğim bir oyun olan “Canfeda Çıkmazı” özgün yeni oyun ödülünü aldı. 16 defa sahneledik, Eylül ayı itibariyle de sahnelemeye devam edeceğiz. Yeni sezona hazırladığımız yeni metinlerimiz de var. Yoğun bir çalışma içerisindeyiz, başarılı arkadaşlarımız ve yeni oyunlarımız ile."
"Biz çok disiplinli bir yer kurmaya çalıştık bunu da başardık"
Sekizde Tiyatronun Tarihi Kemeraltı Çarşısının girişinde olduğunu belirten Erben, sahnenin etkinliklere de açık olduğunu belirtti. Erben, “Birçok etkinliğe de ev sahipliği yaptık bu yıl. Konferans, sempozyum, eğitim atölyeleri için, sahne kiralama mevcut ve ayrıca bizim toplantı salonumuz da var. Okuma grupları için bir alanımız var. Biz çok disiplinli bir yer kurmaya çalıştık bunu da başardık. Bir disiplin içerisinde çalışıyoruz bütün her şeyi. Alan alan her şeyin çerçevesi belirlendi. Faaliyetleri de düzenledim sahnenin. Hobi gruplarımız oluştu. Mesleği başka olan farklı mesleklerde emek veren. Tiyatroya da amatör ve alaylı olarak gönül vermiş, sanatın içerisinde olmak isteyen bu konuda kendini geliştirmek isteyen arkadaşlarımız için tiyatro grupları oluşturduk, iki sınıfımız oluştu çok yakında iki sınıfın iki oyunu da sergilenecek temmuz ayında. Hobi gruplarını ben çalıştırıyorum. Seneye daha fazla hobi grubumuz olacak."
Yeni çocuk atölyeleri
Erben, çocukların yazarlık ve oyunculuk deneyimlerini sahnede buluşturarak empati duygularını geliştirmelerini sağlayacak çalışmalara imza atacaklarının altını çizdi.
"Çocuklar için de dersler vermeye yeni başladım. Bir masaldan sahneye tiyatro atölyesi açtım. Kayıt alımlarını gerçekleştiriyorum. 1 Temmuz da başlayacak, ağustos ayının sonuna kadar devam edecek. Çocukların oyunculuk konusunda adım atabilecekleri bir atölye olarak düşünebiliriz. Bizim çocuklarla beraber seçtiğimiz hikayeleri onlarla birlikte oyunlaştıracağız. Böylece onlar kendini ifade etmeyi düşünceyi, bir hayali farklı türde ifade etme olanağı ile karşılaşmış ve bu deneyimi elde etme şansı yakalamış olacaklar. Çocuklar önce bir yazar olarak sonra bir oyuncu olarak bunu sahneyle buluşturma deneyimi elde etmiş olacaklar. Bu çocukların empati duygusunu da geliştirmiş olacak."
Sekizde Tiyatro'dan sanatseverlere müjde: Yaz boyunca sergi ve oyunlar
Erben, yaz boyunca sergi alanlarının yeni sanatçılara ve sergilere açık olacağını duyurdu. Her ay farklı bir sanatçının eserlerine ev sahipliği yapacak olan Sekizde Tiyatro, sanatseverlere zengin bir kültürel deneyim sunmaya devam edecek.
"Her ay bir arkadaşın sergisi oldu. Olmaya da devam edecek. Yaz sezonu boyunca da sergi alanımız yeni sergilere, sanatçılara açık olacak. Durmak yok, orası artık yaşayan bir organizma dediğim gibi. İlk zamanda izleyeceğimiz şeyler hobi grubunun çalışmaları olacak. Yaz sezonu içerisinde 3 oyun sergilenecek ilk önce izleyeceğiniz Sekizde Tiyatronun bünyesinden çıkan. Bunlar Sekizde Tiyatronun deneme topluluğunun oyunları olacak. Profesyonel ekibin de yeni sezona hazırlandığı üç oyun var. Şu an bu üç oyunun yoğun provaları içerisindeyiz."
Sekizde Sahne’den yerel yönetimlere çağrı| Destek bekliyoruz
Sekizde Tiyatro'nun kurucusu ve genel sanat yönetmeni Özlem Erben, beş aydır faaliyet gösteren Sekizde Sahne'nin yerel yönetimlerden destek beklediğini ifade etti. Erben, sahnenin 280 kişiye kamu hizmeti verdiğini ve uluslararası projelere ev sahipliği yaptığını belirtti. Ancak, Kültür Müdürlükleri tarafından henüz ziyaret edilmediklerini ve yeterince tanınmadıklarını dile getirdi.
"Sekizde Sahnenin 280 kişiye kamu hizmeti verdiği bir gerçek. Kültür müdürlüklerinden bir ziyaret bekliyorum. Beş aydır bu sahne faaliyet gösteriyor. Uluslararası işler yapmasına rağmen biz hala kültür müdürlükleri tarafından görünmüyoruz. Bize Ankara’dan, Bursa’dan, İstanbul’dan ekipler geldi sahne aldılar, onların da desteklenmesi gerekiyordu, duyulması gerekiyordu. Biz bu sahneyi tamamen kendi olanaklarımız ile dönüştürdük. Bir taşınmamızı satarak bunu gerçekleştirdik. Bize para verin demiyorum sadece festival süreçlerinde Sekizde Sahne görülebilir, oyunlar alınabilirdi. Bizim oyunlarımız ödüllü, ekibimiz profesyonel, bu işin okulundan mezun olmuş insanlardır. Ben neye dayanarak alınamadığımızı hala bilmiyorum. Bir kamu hizmeti veriyoruz ve yerel yönetimlerin görevidir bu esasında. Ben sahneyi açtığımdan bu yana sahneyi çok düşük bir miktara kiralıyorum. Bu konuda da kendimi hiç kötü hissetmiyorum. Bu işi yapanlara, emeğe, sahnelere duyduğum saygı ile de ilgili. Çok yüksek sahne kiraları bana bu sahneyi açtırdı. Ben kendime söz verdim ve hiçbir zaman yüksek sahne kirası ile karşılamayacağım ben sanatçı arkadaşlarımı, elimden geleni yapacağım ve inanın bunu gerçekleştirdim. Bakış açısını, seyirci zevkini öldürmeyen bir sahnemiz var bizim. 3 kişilik 4 kişilik oyunlar, dinletiler aynı zamanda ders gösterileri için de çok uygun."
Erben: "Tiyatro siyaset üstü bir sanattır"
Sekizde Tiyatro'nun kurucusu ve genel sanat yönetmeni Özlem Erben, tiyatro ve devlet ilişkisini eleştirerek, tiyatronun doğası gereği siyaset üstü bir sanat olduğunu vurguladı. Erben, tiyatronun politik bir sanat dalı olduğunu, ancak hiçbir siyasi makamın adı altında faaliyet göstermemesi gerektiğini söyledi.
Erben, Türkiye'deki devlet ve tiyatro ilişkisinin yeniden tanımlanması gerektiğini savundu. Avrupa'daki örneklere atıfta bulunarak, tüm tiyatroların ödenekli veya ödeneksiz ayrılmadan, kapasitelerine göre devletten destek aldığını belirtti.
"Ülkemizde devlet tiyatro ilişkisi farklı. Devlet tiyatro ilişkisi çok sağlıklı bir tiyatrodan kurulamıyor. Anlaşılması gereken şey şu. Tiyatro siyaset üstü bir şey. Tiyatronun kendisi politik. Doğal olarak hiçbir siyasal makamın adı altında faaliyet gösteremez. Kendine ait bir duruşu olduğu için. Tiyatronun kendine ait bir dili var. Siyaset üstü, politika üstü bir yerde duruyor, bir taraftan da hamuru insan olduğu için ve insan ilişkileri ve dünya düzeni oldu için insan üzeri bir noktada duruyor. Bu noktada devlet tiyatro ilişkini yeniden tanımlamak ve değerlendirmek gerekiyor. Her şeyden önce Avrupa’ya baktığınız zaman en basit yerden söylüyorum bunu devlet tiyatrosunun ve tiyatroların ödenekli ödeneksiz olarak ayrılmadığını tüm tiyatroların kapasitesince devletten destek gördüğünü görüyorsunuz. Orada ürettiği şeyin bir önemi yok. "
"Sahnede her düşünce açık olmalıdır"
Erben, tiyatronun kime hizmet edeceğinin para ve gücü elinde bulunduranların isteklerine göre belirlenmeye devam ettiği müddetçe, tiyatronun özgür kalamayacağını vurguladı.
Şimdilerde sanatçıların partisi olmaya başladığını, bu şekilde sanatın kara mizaha uyarlanamayacağını ve Sanatın ve bilimin partisi olmadığını, bilim ve sanat insanlarının partisi olmadığını, hangi parti olursa oluşun eleştirilmesi gerektiğini vurgulayan Sevinç Öztürk’ün sözleri üzerine Erben,” Yaşadığımız çağ kara mizah haline geldi. Tiyatronun tüm dönemlerde korkutucu hale gelmesi bu yüzden. Sahnede bu yüzden oyuncu özgür. O an ne yapabileceğini kestiremiyor hiçbir iktidar. O yüzden tiyatro hep tehlikeli geliyor. İktidarlar özeleştiri yapabilse hizmetin insana değil sana verildiği düşünülse birçok şey değişecek aslında. Her zaman fikirler ve düşünceler ile mücadele ederim. Aynı şekilde düşünmek zorunda değilsin. Bunlar aynı zamanda kültürel renklerdir. Sahnede her düşünce açık olmalıdır. Demokrasinin gereği de budur ya zaten. Tiyatro o zaman kime hizmet edecek. Para ve güç kimin elindeyse, onun istediği şekilde olmaya devam ettiği müddetçe tiyatro ne kadar özgür kalacak” ifadelerini kullandı.
Bütün sanatçı arkadaşlarımıza, emekçilerimize selam olsun
Son olarak, Erben, sahnenin kültürel etkinliklere ev sahipliği yapmaya devam edeceğini ve 28 Haziran’da "Nihayet Bitti" adlı oyunun sanatseverlerle buluşacağını belirtti. Ayrıca, yaz okulunda kalan çocuklar için tiyatro, oyunculuk ve yaratıcı yazarlık atölyeleri düzenleneceğini, piyano eğitimi verileceğini ekledi. Erben, tiyatroya verdikleri kamu hizmetinin yerel yönetimler tarafından da desteklenmesi gerektiğini vurguladı ve sanatçılara daha uygun koşullar sağlama sözünü yineledi.
"Sekizde Sahnenin en yakın oyunu “Nihayet Bitti” 28 Haziran’da Sekizde Sahne de sanatseverler ile buluşacak. Yaz okulunda kalan çocuklar için tiyatro, oyunculuk, yaratıcı yazarlık atölyeleri düzenlemeye başladık. Piyano eğitimi de verilmeye başlanacak sanatçı bir arkadaşımız tarafından. Sekizde Tiyatro’nun çalışmalarını gerçekleştiren bütün moderatörler alanınca uzman sanatçılardır o konuda herkesin içi rahat olsun. Bütün sanatçı arkadaşlarımıza, emekçilerimize selam olsun."
