Suriye'de silahlı muhalif gruplar, 27 Kasım Çarşamba günü başlattıkları operasyonla 61 yıllık Baas rejimini 12 gün içinde çatışma olmadan devirdi. Muhaliflerin ülkede kontrolü ele geçirmesinin ardından, İsrail de Golan Tepeleri'ndeki tampon bölgeyi işgal ederek Şam'a kadar yaklaşmış oldu. Ülkedeki durum neredeyse her saat hızla değişirken, Suriye'nin gelecekte karşılaşacağı olasılıklar merak ediliyor. BBC Rusça ekibine göre, uzmanlar üç ana senaryo üzerinde değerlendiriyor.
Ülkenin birleşmesi
Uzmanlar, Suriye'nin birleşmesinin en olumlu senaryo olduğunu vurguluyor. Bu senaryoya göre, HTŞ (Heyet Tahrir el-Şam), diğer siyasi güçlerin ülkeyi sorumlu bir şekilde yönetmesine olanak tanıyor. Böylece Suriye, ulusal uzlaşma sürecine girebilir ve bölgedeki diğer ülkelerin aksine, intikam, cinayet, yağmalama ve savaştan uzak duruluyor. HTŞ lideri Colani, Suriyeli grupları birleşmeye ve birbirlerine saygı göstermeye teşvik ediyor. Ancak Lozan Üniversitesi profesörü Joseph Dacher, Suriyeli grupların ülkeyi barışçıl ve dostane bir şekilde yönetmeye başlamasının, özgür seçimlerden sonra iktidarın bölünüp merkezsizleşmesinin şu an için pek muhtemel olmadığını ifade ediyor. Dacher, HTŞ'nin iktidarını pekiştirme çabalarına da dikkat çekiyor. Örneğin, HTŞ lideri Colani, geçiş dönemi için eski rejimin başbakanını atadı, ancak daha sonra İdlib Ulusal Kurtuluş Hükümeti'nden Muhammed el-Beşir'i başbakan olarak görevlendirdi. Dacher, bu gelişmelerin HTŞ'nin iktidarını güçlendirme amacını taşıdığını belirtiyor. Başlangıçta yalnızca İdlib ile sınırlı olan bölgedeki güç, artık Halep, Hama, Humus ve başkent Şam'ı da kapsıyor. Bu genişleme ile birlikte, HTŞ'nin bu bölgelerdeki gücünü paylaşması gerekeceği vurgulanıyor.
'Tek adam' iktidarı
İkinci senaryoya göre, HTŞ'nin Suriye'deki otoriter yönetimi daha da güçlenerek "tek adam" iktidarı kurma yönünde ilerliyor. Bu senaryoda, HTŞ lideri Colani, Suriye'de merkezi bir otorite oluşturarak tüm siyasi gücü elinde toplamayı hedefliyor. Böyle bir durumda, ülke üzerinde daha sıkı bir kontrol sağlanacak ve muhalefet gruplarının etkinliği sınırlandırılacak. Colani'nin bu şekilde Suriye'deki siyasi denetimi güçlendirmesi, diğer güçlerin ve halkın tepkisiyle karşılaşma riski taşıyor.
Dağılmış olan ülke
Üçüncü senaryoya göre, Suriye'nin durumu daha da karmaşık hale gelerek bölgesel çatışmalara ve etnik çatışmalara yol açabilir. Bu senaryoda, HTŞ'nin yönetimi, bölgedeki diğer gruplarla sürekli bir çatışma içinde olacak ve Suriye, siyasi ve askeri olarak dağılma tehlikesiyle karşı karşıya kalacak. Uzmanlar, bu durumun ülkede istikrar sağlanamayacağı ve sürekli bir iç savaş ortamının oluşacağını öngörüyor. Böyle bir gelişmenin Suriye'nin geleceğini uzun vadede tehdit edeceği ve bölgede yaşanan güç mücadelelerinin, Suriye'nin yeniden toparlanmasını zorlaştırarak daha fazla kaos yaratabileceği vurgulanıyor.
