Türkiye'nin tarihi ve doğal güzellikleriyle ünlü şehirlerinden biri olan Bursa, ziyaretçilerine eşsiz bir kültürel deneyim sunuyor. Yeşilin her tonunu barındıran bu şehir, aynı zamanda Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk başkenti olarak tarihte önemli bir yere sahiptir. Bursa'nın bu zengin tarihini ve doğal güzelliklerini keşfetmek isteyenlerin mutlaka görmesi gereken yerlerden biri de Cumalıkızık Köyü'dür.
Cumalıkızık, Osmanlı döneminden günümüze kadar bozulmadan ulaşabilmiş nadir köylerden biridir. 700 yıllık bir geçmişe sahip olan bu köy, 2014 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne dahil edilmiştir. Osmanlı sivil mimarisinin en güzel örneklerini barındıran köy, taş döşeli dar sokakları, cumbalı evleri ve tarihi dokusuyla ziyaretçilerini adeta bir zaman yolculuğuna çıkarıyor.
Cumalıkızık ismi, köyün Osmanlı döneminde cuma namazları için toplanma merkezi olmasından kaynaklanmaktadır. "Kızık" ise Oğuz Türkleri'nin bir boyunun adıdır. Bu isim, köyün tarihi kökenlerine ışık tutmaktadır.
Cumalıkızık Köyü, sadece tarihi değil, aynı zamanda doğal güzellikleriyle de dikkat çekmektedir. Uludağ'ın eteklerinde yer alan köy, yemyeşil doğası ve temiz havasıyla şehir hayatından uzaklaşmak isteyenler için ideal bir kaçış noktasıdır. Köyde yürüyüş yaparken tarihi evlerin arasında dolaşabilir, taş sokaklarda geçmişin izlerini sürebilirsiniz.
Köy meydanında kurulan yöresel pazar da ziyaretçilerin ilgisini çeken bir diğer noktadır. Burada yerel halkın ürettiği doğal ürünler, el işi hediyelik eşyalar ve yöresel lezzetler satışa sunulmaktadır. Özellikle köy kahvaltısı, Cumalıkızık ziyaretinin vazgeçilmez bir parçasıdır. Taze peynirler, ev yapımı reçeller ve sıcacık bazlamalar ile donatılmış bu kahvaltı, damaklarda unutulmaz bir tat bırakır.
Cumalıkızık'ta Gezilecek Yerler
Cumalıkızık Köyü Müzesi’nde Cumalıkızık halkının geçmişten gelen yaşam tarzını, gelenek ve göreneklerini öğrenerek; tarihi bir yolculuğa çıkabilir, müzede sergilenen eserler ile tarihi havayı birebir yaşama şansını yakalayabilirsiniz. Eğer Cumalıkızık eskiden nasılmış, mahallede ne gibi eşyalar gereçler varmış merak ederseniz; mahallenin eski adetlerine, tarihine ışık tutan bir yer.Pazartesi hariç haftanın her günü saat 09:30-17:30 saatlerinde açık.
Kurtuluş Savaşı’ndan kalan bir rivayet de Cin Aralığı. Çıkmaz bir sokağın en sonundaki daracık geçit sokağın başından belli olmuyor. Zaten 3 karış genişliğinde var ya da yok. İşgalcilerin kovaladıkları askerler bu sokağa girince bir anda ortadan kayboldukları için onları cinler mi kaçırdı söyleminden buraya Cin Aralığı demişler. Bu aralığa girip fotoğraf çekilmek de buranın turistik aktivitesi.
Cumalıkızık’a ilk girdiğinizde otobüs durağının olduğu meydanda birçok tezgah göreceksiniz, burası Cumalıkızık’ın pazar yeri. Köyün yerlileri elleriyle yaptıkları reçelleri, gözlemeleri, erişteleri satıyor; mevsiminde ise köyün arka tarafında ve etrafındaki meyve bahçelerinden taze toplanan mis gibi hormonsuz kirazlar, çilekler, ahududular, böğürtlenler de cabası. Ayrıca birçok derde deva çaylar, otlar da bulabilirsiniz. Kestane de köyün bir diğer spesiyali. Kısacası bu tezgahlara bir göz atmadan geçmeyin deriz.