Uykusuzluk, modern yaşamın getirdiği en yaygın sağlık sorunlarından biri olarak dikkat çekiyor. Hem fiziksel hem de zihinsel sağlık üzerinde olumsuz etkileri olan uykusuzluk hakkında Prof. Dr. Nevrez Koylan, önemli bilgiler paylaştı. Prof. Dr. Koylan, uykusuzluğun sadece kalp sağlığını değil, aynı zamanda hafızayı da ciddi şekilde etkilediğini belirtti.
Hafıza ve uyku arasındaki bağlantı
Prof. Dr. Nevrez Koylan, uykunun hafıza üzerindeki kritik rolüne dikkat çekerken hafızanın, bilgilerin kodlanması, depolanması ve geri çağrılması süreçlerinden oluştuğunu ve bu süreçlerin her birinde uyku önemli bir rol oynadığına dikkat çekti. Ayrıca "Uyku sırasında beyin, gün boyunca edinilen bilgileri pekiştirir ve organize eder. Yeterli ve kaliteli uyku, öğrenilen bilgilerin uzun süreli hafızaya aktarılmasında temel bir rol oynar," diyen Koylan, bu konuda bilimsel araştırmalardan örnekler verdi.
Uykusuzluk ve öğrenme üzerindeki etkiler
Prof. Dr. Koylan uykusuzluğun öğrenmeyi zorlaştırdığını ve duygusal dengeyi bozduğunu ifade etti. Harvard Üniversitesi'nin araştırmalarına göre, yetersiz uyku alan öğrencilerin öğrenme ve bilgi hatırlama yeteneklerinin düştüğünü, buna karşın yeterli uyku alan öğrencilerin akademik başarılarının arttığını belirten Koylan, Ayrıca, California Üniversitesi'nin çalışmaları, derin uyku evresinin deklaratif hafıza için kritik olduğunu ve uykusuzluğun bu süreci olumsuz etkilediğini ortaya koyduğu ifade etti. National Institutes of Health (NIH) tarafından yapılan diğer bir araştırmada ise, REM uykusunun eksikliğinin duygusal bilgilerin hatırlanmasını zorlaştırdığı ve duygusal dengenin bozulduğunu gösterdi.
Kalitesiz uyku ve kronik hastalıklar
Prof. Dr. Koylan, kalitesiz uykunun kalp sağlığını da tehdit ettiğini vurguladı. Uyku ve kronik hastalıklar arasındaki karmaşık ilişkiye dikkat çeken Koylan, uyku bozukluklarının diyabet, kardiyovasküler hastalıklar, obezite, depresyon, demans ve inflamatuar problemlerle bağlantılı olduğunu ifade etti. Uykusuzluğun, tip 2 diyabet ve demans riskini artırdığını belirten Koylan, ayrıca uyku apnesinin hipertansiyon, inme ve kalp ritm bozuklukları gibi risk faktörlerini artırdığını söyledi.
Uyku ve kilo ilişkisi
Koylan, uyku süresinin kısalmasının kilo artışına yol açtığını belirtti. Bu durumun, tüm yaş gruplarında gözlemlenebileceğini, ancak çocuklarda daha belirgin olduğunu söyledi. Uyku eksikliğinin hipotalamus üzerinde olumsuz etkiler yaratarak iştahı ve enerji oluşumunu kontrol eden mekanizmaları bozduğunu ekledi.
Sağlıklı uyku için öneriler
Prof. Dr. Nevrez Koylan, sağlıklı bir uyku düzeni için şu önerilerde bulundu:
- Düzenli Uyku Rutini Oluşturun: Her gün aynı saatte yatıp kalkmak biyolojik saatin düzenli çalışmasını sağlar.
- Uyku ortamını düzenleyin: Uyku ortamının sessiz, karanlık ve serin olması önemlidir. Ayrıca, rahat ve ortopedik yatak ve yastıklar uyku kalitesini artırabilir.
- Teknolojik cihazlardan sakının: Yatmadan önce telefon, tablet ve bilgisayar gibi cihazların kullanımını sınırlamak, uykuya geçişi kolaylaştırır. Mavi ışık melatonin üretimini engelleyebilir.
- Kafein Tüketimini Azaltın: Kafein içeren yiyecek ve içeceklerin tüketimi, uyku kalitesini olumsuz etkiler. Yatmadan önce bu tür maddelerden kaçınılmalıdır.
- Düzenli Egzersiz Yapın: Düzenli egzersiz uyku kalitesini artırabilir ancak yoğun egzersizlerin yatmadan hemen önce yapılmaması gerekir.
- Sağlıklı bir uyku düzeni, genel sağlık ve yaşam kalitesi için kritik öneme sahiptir. Uzmanlar, bu basit ama etkili önerilerle daha iyi bir uyku deneyimi sağlanabileceğini belirtiyor.
