Avrupa Birliği'nden gelen ürünlerin gümrük vergisi yüzde 18'den yüzde 30'a çıkarıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın imzasıyla yayımlanan karara göre, AB dışı ülkelerden gelen ürünlerin gümrük vergisi oranı yüzde 30'dan yüzde 60'a çıkarıldı. Bu karara özellikle Çin menşeli internet sitelerinden ekonomik ürünleri almak isteyen vatandaşlar tepki gösteriyor. Uygulamanın adil olmadığını kaydeden vatandaşlar “Özellikle Çin’den iki ürün aldığımız ücretlere Türkiye’den bir ürünü ancak alabiliyoruz” diyorlar.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, mikro ihracatçı sayısının arttırılması hedeflenirken, mikro ithalatçı sayısının artmasının istenmeyen bir durum oluşturduğunu ifade etmişti. Bakan Bolat açıklamasında Türkiye’de e-ticarette yapılan düzenlemelerin herhangi bir firmayı kayırma ya da zarar verme amacı gütmediğini, kanunların e-ticaret şirketlerinin ve pazaryerlerinin yurt dışı rakiplerine kıyasla rekabet gücünü korumayı hedeflediğini belirtti.
Ancak vatandaşlar Bakan Bolat gibi düşünmüyor. Özellikle Aliexpress, Temu ve amazon gibi pazarlarda uzun yıllardır alışveriş yapan vatandaşlardan Abdurrahman Özgül, “Kişisel kullanımı için sınırlı adetlerde alışveriş yapan insanlara ithalatçı muamelesi yapılması çok yanlış. Bu pazarlardan alınan ürün sayısına sınırlandırma getirilebilirdi. Yapılacaksa bir maddi üst limit ya da ebat limiti getirilebilirdi. Ancak kendisi için kişisel eşya alanlara sanki yurt dışından ürün getirip burada satıyormuş gibi davranılmasını çok yanlış buluyorum” dedi. Bir diğer vatandaş Özkan Keskin de uluslar arası pazarlara getirilen vergi artışından şikayetçi. Keskin, “Türkiye’den tek ürün alabilirken, aynı paraya uluslar arası pazarlardan iki üç ürün alabiliyorduk. Mevcut gümrük vergisiyle bile ucuzdu. Hatta daha geçen ay, eve terlik almak istedim. Yerel pazarlardan bir tane terlik parasına Temu’dan iki çift aldım. Ancak vergi mevzuatındaki değişiklik sonrası bu da artık mümkün olmayacak. Uzun kargo sürelerine rağmen insanlar, daha ekonomik olduğu için uluslar arası pazarları seçiyorlardı, artık hem bekleme hem artan vergiler, bu tercihi değiştirir” dedi.
Uluslar arası pazarların gerek güvenlik, gerekse kalite açısından sorunlu olduğunu iddia eden butik işletmecisi Hakan Alper de “İnternetten aldığınız herhangi bir ürünün ne geleceğini bilmeniz mümkün değil. Özellikle kıyafet ve ayakkabıda çok karşılaşıyoruz. Benim ayağım 36 diyor hanımefendi, Çin’den gelen 44 numara babet. Kimle muhatap olacaksınız? Kim değiştirecek? Ürün hiç gelmese kim yaptırım uygulayacak? Ayrıca paranın yurt içinde kalması için de internetteki pazaryerlerinin kısıtlanmasını doğru buluyorum” dedi.
GÜMRÜK VERGİSİ DÜNYADA NASIL?
Avrupa Birliği ülkeleri, ithalat ya da ihracatta yüzde 18 vergi uyguluyor. Ancak ithalat yapılan ülke AB üyesi değilse bu oran yüzde 20’ye çıkıyor. Amerika Birleşik Devletlerinde ise satın alınan ürün 800 doların altındaysa gümrük vergisine tabi değil, bu sınırı aşan ürünlerde ise en fazla yüzde 15’lik gümrük vergisi uygulanabiliyor. Kanada’da alınan ürünlerin yüzde 70’i gümrüksüz kabul edilirken en yüksek oran yüzde 6.1 olarak belirlenmiş. İngiltere’de ise 150 euro ve üzeri alışverişlerde KDV uygulanır.
