11 Haziran 2022 tarihinde konut kiralarına yüzde 25 kira artışı sınırı getirilmiş ve bu sınırlama 1 Temmuz 2024 tarihine kadar uzatılmıştı. Ancak uygulama süresi boyunca birçok ev sahibi ve kiracı arasında anlaşmazlıklar yaşanmış ve bazı durumlarda hukuki süreçler başlatılmıştı. Uygulamanın sona ereceği tarih yaklaşırken, konuyla ilgili yeni bir karar henüz alınmış değil. Bu belirsizlik, kiracılar, ev sahipleri ve emlakçılar arasında endişe yaratmış durumda.
Taraflar, yüzde 25'lik kira artış sınırının son 2 yıl içinde etkili bir şekilde kullanılmadığını ve daha kapsamlı, daha uygulanabilir bir düzenleme ihtiyacı olduğunu vurguluyorlar. Kiracılar, makul ve adil kira artışları talep ederken, ev sahipleri de mülklerini sürdürülebilir bir şekilde kiraya verebilmek için yeni düzenlemelerin hayata geçirilmesini bekliyorlar. Bu süreçte alınacak kararların, konut kiralama piyasasının geleceği açısından kritik bir öneme sahip olduğu belirtiliyor.
“Bununla ilgili şijayetler çok fazla"
Tüketiciler Konfederasyonu Emlak Komisyonu Başkanı Bora Tren, konuyla ilgili olarak önümüzdeki dönemde uygulamanın uzatılmayacağı yönünde bir öngörüde bulundu. Uygulama uzatılmazsa, eski sisteme geri dönüleceğini belirten Tren, bu sistemin senelik enflasyon oranının 12 aylık ortalaması olan TÜFE oranında devam edeceğini ifade etti. Tren'e göre, mal sahipleri bu durumdan memnun olmazken, kiracılar ise genellikle olumlu karşılıyor. Ancak mal sahiplerinin koruma sağlamak adına çeşitli tedbirler aldığını belirten Tren, bu tedbirlerin özellikle kiracıları zorladığını vurguladı. Ayrıca, bazı mal sahiplerinin kendi gayrimenkullerini kiraya vermekten kaçındığını ve bu konuda önlemler aldıklarını da ekledi.
Şu anda konuyla ilgili olarak pek çok şikayet aldıklarını belirten Tren, durumun hem mal sahipleri hem de kiracılar arasında belirsizlik ve endişeye neden olduğunu söylüyor.
“Her bölgenin farklı dinamikleri var"
TÜKONFED Emlak Komisyonu Başkanı Bora Tren, konuya yönelik olarak kapsamlı çalışmalar yürüttüklerini ve gelecekte kira tespit davalarının artabileceğini öngördüklerini belirtti. Tren, özellikle bölgesel düzeyde çalışmalar yapılabileceğine dikkat çekti. Örneğin, Ankara ile İstanbul'un Etiler gibi semtlerinde kira artış oranlarıyla ilgili farklı sınırlamaların getirilebileceğini ifade etti. Her bölgenin kendine özgü dinamiklere sahip olduğunu ve bu nedenle bölgesel düzeyde çözümlerin daha etkili olabileceğini vurguladı.
“Bu kanınla iki taraf da farklı zorluklar içine girdi"
Avukat Alican Şatır ise, yüzde 25 kira artış sınırının getirilmesiyle birlikte kiracılar ve ev sahiplerinin zor durumda kaldığını ifade etti. Şatır'a göre, bu sınırın uygulanmasıyla kiracılar üzerinde olumsuz etkiler yaratan tehditkar beyanlar arttı. Kiracıların mülkten çıkarılacağı gibi baskılarla karşı karşıya kalmaları, hukuki süreçleri de karmaşık hale getirdi.
Şatır, 1 Temmuz itibarıyla yüzde 25 sınırının uzatılmayacağına inandığını belirtti. Bakan Mehmet Şimşek'in gerekli tedbirleri aldığını ve bu yönde adımların devam edeceğini vurgulayan Şatır, enflasyonun kontrol altına alınması gerektiği konusunda da kanaati olduğunu dile getirdi.
“Kira fiyatları gerilemiş olsa da sorunlar devam edecek"
1 Temmuz itibarıyla başlayacak sürece ilişkin olarak konuşan Avukat Alican Şatır, uzatılmaması durumunda kira artışlarıyla ilgili olarak Borçlar Kanunu'nda yer alan TÜFE ile önceki 12 aylık ortalamalara bakılacağını belirtti. Kiracılar ve ev sahipleri arasında anlaşma sağlanması durumunda, TÜFE'yi geçmeyecek şekilde kira fiyatlarının belirleneceğine dikkat çekti.
Şatır'a göre, bu durum belki kira fiyatlarını düşürebilir veya artırabilir. Ancak kira fiyatlarının bir miktar gerilediğini düşünse de, uyuşmazlıkların devam edeceği görüşünde. Devletin her şeyi çözeceğini beklemek yerine, insanların bu konuda duyarlı olmaları gerektiğini vurgulayan Şatır, bazı ev sahiplerinin aşırı yüksek kira fiyatları talep ettiğini ve bu durumun adil olmadığını dile getirdi.
Borçlar Kanunu'nun kiracıları uzun süre koruduğunu ve bu durumun istisnai hükümlerle desteklendiğini belirten Şatır, konut kiralama piyasasında dengeyi sağlamak için daha fazla adım atılması gerektiğini ifade etti.
“Mahkemelik olanlar oldu"
Emlakçı Halil Kasapoğlu, yüzde 25 kira artış sınırının kaldırılmasının doğru olduğunu, ancak bu değişikliğin kiracılar için nasıl bir etki yaratacağı konusunda endişelerini dile getirdi. Kasapoğlu'na göre, kiracılar yüzde 25 sınırına sıkı sıkıya bağlı kaldılar, ancak bu durum bazı ev sahiplerinin memnun olmadığı ve hatta mahkemelik olan tartışmalara yol açtığı bir ortam yarattı.
Evin ve semtin değerine göre kira belirlemenin önemli olduğunu vurgulayan Kasapoğlu, farklı semtlerin ve hatta aynı semt içindeki mahallelerin de kira fiyatlarının farklılık gösterebileceğini belirtti. Örneğin, caddeye daha yakın veya altyapıya erişimi daha kolay olan mahallelerin, kira değerlendirmelerinde dikkate alınması gerektiğini savundu. Bu şekilde yapılacak değerlendirmelerin daha doğru ve adil olacağı görüşünü paylaştı.
