ALPER TEMİZ - Tarım ve Orman Bakanlığı'nın en büyük kuruluşu olan Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü'nün (TİGEM) geçtiğimiz ay açtığı gübre ihalesi, ihale sonuç açıklama tarihinin üzerinden 15 gün geçmesine rağmen bir türlü sonuçlanmadı. Türkiye'de gübre ham maddesi üretilmemesine rağmen yerli ve milli gübre üretim belgesine sahip olan bir firmaya ihalede avantaj sağlanmıştı. "Tarım ve Orman Bakanlığı'nda bir garip ihale!" başlıklı haberimizde de değindiğimiz ihale sürecinde, çok çarpıcı bir gelişme yaşandı. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından verilen yerli ve milli gübre üretim belgesini, bu defa da TİGEM'in kendisi sorguladı. Edinilen bilgilere göre TOBB tarafından ilgili firmaya verilen yerli ve milli gübre üretim belgesinde, gübre üretim kapasite raporunun bulunmadığı ve başta amonyak gibi maddelerin ne kadar üretildiği ya da ayrıştırıldığına dair detaylı bilgilerin bulunmadığı ifade edildi ve belgenin TOBB'a geri gönderildiği iddia edildi.
Sonunda TİGEM'de sorguladı; belge neye göre verildi?
Eski bir TİGEM çalışanı tarafından şu detaylar aktarıldı, "İhale son tarihinin üzerinden epey zaman geçti ancak komisyon kararı henüz sonuçlanamadı. Geçen sene ihaleyi alan Karcan Tarım A.Ş, ihaleye yerli ve milli üretim belgesi sunarak ihaleyi almış. Haksız ve baştan sonra kadar yanlış bir avantaj elde etmişler. Aynı firma, bu yıl yerli ve milli üretim belgesi alamamış. Bir senede gübre üretiminden mi vazgeçtiler? Vazgeçemezler çünkü Türkiye'de yerli gübre üretimi bulunmuyor. Ham maddeyi ithal ediyoruz. Ancak bu yılki ihalede bu defa başka bir firma yerli ve milli üretim belgesi aldı, ihaleye girdi ve ihale süreci bitmesine rağmen TİGEM bir türlü sonucu açıklayamıyor. Bunun nedeni çok nettir; TOBB tarafından sağlanan yerli ve milli gübre üretimi belgesinin hiçbir bilimsel ve hukuki dayanağı yok. Belgeye ek olarak eklenmesi gereken kapasite raporu yok çünkü öyle bir üretim, Türkiye'de yok. Bu rapor Tarım İl Müdürlüğü'nce verilir. Bakanlığa da bildirimde bulunulur ve buna göre bir süreç işlenir.
Ancak son noktada tuhaf bir süreç yaşandı; TİGEM çıkan haberlerden sonra yerli ve milli gübre üretim belgeli firmanın belgesini TOBB'a geri gönderdi. Bu unsur hakkında daha detaylı ve gerçekçi bilgi talebinde bulundu. 2 asırdır varlığını sürdüren TİGEM, ihale bittikten sonra, ihaleyi vermek istediği firmayı araştırma ve tüm belgelerinin eksik mi yoksa tam mı olduğunu inceleme sürecine girişiyor. Şimdi ise TOBB'a, 'Bu yerli ve milli gübre üretim belgesi neye göre verildi?' diye geri yolluyorlar. Bu noktada esas skandal nokta TOBB'un bu belgeyi sağlayabilmesi ve sağlarken de neye göre ve hangi analizlere göre sağladığını bildirmemesidir. TOBB'a biz de soralım; bu belgeyi neye göre verdiniz? Türkiye'de tam olarak nerede ve hangi kapasitelerde azotlu gübre üretimi sağlanıyor? Geçen sene yerli ve milli gübre üretimi belgeli firmaya bu sene neden aynı belgeyi veremediniz? En önemlisi TİGEM'in size tekrar gönderdiği yerli ve milli gübre belgesine karşı hangi detaylı raporları sunacaksınız?"
TİGEM İhale Müdürlüğü'nden açıklama!
TİGEM ihale müdürlüğü, gündeme gelen iddialara karşı Son Mühür'e şunları aktardı, "Türkiye'de yerli gübre ve ham madde üretilip üretilmediğine biz değil TOBB karar verir. İhalenin sonucu en kısa sürede açıklanacaktır. Firmanın sahip olduğu yerli ve milli üretim belgesine dair en detaylı nedenleri, o belgeyi veren kurum, yani TOBB açıklayacaktır."
