TBMM İçişleri Komisyonu'nda kabul edilen ve iç güvenlik alanındaki düzenlemeleri içeren Dahiliye Memurları Kanunu ile bazı diğer kanunlarda değişiklik yapılmasına dair teklif, Karayolları Trafik Kanunu'nda da değişiklik öngörüyor. Teklif, Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda, Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamesi'nde de değişiklik yapılmasını içeriyor. Buna göre, görev sırasında veya dışında, kurumun hiyerarşik düzenini bozacak, amir veya üstlerinin otoritesini zedeleyecek şekilde, amirlerin veya üstlerin eylem ve işlemlerine yönelik eleştirilerde bulunmak veya yazılı açıklamalar yapmak, disiplin cezası gerektiren fiiller arasında yer alacak.
Yeniden değerlendirilmeye alınacak
Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda yapılan düzenlemeye göre, bir disiplin cezası mahkeme tarafından, fiilin hatalı sınıflandırılması veya düzeltilebilir bir eksiklik bulunması gerekçeleriyle iptal edilirse, kararın kesinleştiği tarihteki yetkili disiplin kurulu veya disiplin amiri, kararın tebliğinden itibaren 6 ay içinde ceza verme yetkisi çerçevesinde yeniden değerlendirme yapacak. Ayrıca, teklifle Anayasa Mahkemesi kararı uyarınca Çarşı ve Mahalle Bekçileri Kanunu'nda da değişiklikler yapılıyor. Buna göre, polis memuru ve üstü rütbelerdeki personel, Emniyet Genel Müdürlüğü'nde görev yapan çarşı ve mahalle bekçilerinin rütbece üstü olacak ve aynı zamanda bağlı oldukları kadro ve kuruluşlara göre amir olarak yetkilendirilen diğer personel de çarşı ve mahalle bekçilerinin amiri sayılacak. Aynı şekilde, subay, astsubay ve uzman jandarma çavuşları, Jandarma Genel Komutanlığı bünyesinde görev yapan çarşı ve mahalle bekçilerinin rütbece üstü olacak ve yine amir olarak yetkilendirilen diğer personel, çarşı ve mahalle bekçilerinin amiri kabul edilecek. Anayasa Mahkemesi kararına dayanarak yapılan bu düzenlemeyle, çarşı ve mahalle bekçileri için aranan nitelikler de belirlenecek. Ayrıca, çarşı ve mahalle bekçilerinin önleyici ve koruyucu görevleriyle ilgili yetkileri de netleştirilecek. Buna göre, çarşı ve mahalle bekçileri, görev alanlarında bulunan konut, işyerleri veya araçların güvenliğini sağlamak için gerekli tedbirleri alacak, görev saatleri içinde tespit ettikleri kabahatleri önleyecek ve bu durumları genel kolluğa bildirecek.
56 saate kadar çalışma düzenlemesi
Çarşı ve mahalle bekçileri, durdurdukları kişilerin üzerinde veya araçlarında, yaşamı tehlikeye atabilecek bir silah veya eşya bulunduğuna dair yeterli şüphe taşıdıklarında, kendilerine veya başkalarına zarar verilmesini engellemek amacıyla, kişileri yoklama yöntemiyle elle dıştan kontrol edebilecek. Araçlar için ise yalnızca dışarıdan görülebilen bölümler kontrol edilebilecek. Ancak, kişinin elbiselerinin çıkarılması ya da aracın dışarıdan bakıldığında içerisi görünmeyen bölümlerinin açılması talep edilemeyecek. Çarşı ve mahalle bekçilerinin haftalık çalışma süresi 40 saat olarak belirlenmiş olup, personel eksikliği, görev yoğunluğu ve benzeri durumlar nedeniyle, valinin onayıyla bu süre en fazla 56 saate kadar artırılabilecek. Bu gibi durumların ortadan kalkmasının ardından fazla mesai süreleri, bekçilerin istirahat süresine eklenecek. Ayrıca, çarşı ve mahalle bekçileri, olağanüstü hal, terör olayları, toplumsal olaylar, doğal afetler, salgın hastalıklar, mevsimsel koşullar ve benzeri durumlarda güvenlik veya kamu düzenini etkileyecek zorunluluk hallerinde Bakan onayıyla belirtilen normal çalışma süresi dışında da görev yapabilecekler. Teklif, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede yapılan bir değişiklikle, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanı ile Başkan Yardımcısı'nın "Genel Müdür" kadrosunun hiyerarşik üstü olarak konumlarını belirliyor.
96 bin lira ceza
Bu düzenlemeye göre, yetkisiz olarak çakar ve tepe lambası kullanan sürücülere verilen cezalar artırılıyor. Işıklı ve/veya sesli uyarı cihazlarını izinsiz kullananlara 96 bin lira idari para cezası uygulanacak, sürücü belgeleri 30 gün süreyle geri alınacak ve araçları aynı süreyle trafikten men edilecek. Aynı hükmü bir yıl içinde iki ya da daha fazla kez ihlal eden sürücülere, her ihlal için 192 bin lira ceza kesilecek, sürücü belgeleri 60 gün süreyle geri alınacak ve araç yine 60 gün süreyle trafikten men edilecek. Eğer sürücü araç sahibi değilse, aynı cezai tutar tescil plakasına da kesilecek. Bu tür cihazlara mülki amir tarafından el konulacak ve mülki amir, cihazların kamuya mal edilmesine karar verecek. Sürücü belgeleri geri alınan kişiler, yasada belirtilen yetkili kişiler tarafından yapılan işlemler sonucu, 60 günün sonunda psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanının muayenesine tabi tutulacak ve sürücü belgesinin alınmasında engel bir durum olmadığı tespit edilirse, belge iade edilecek. Bu belge, aynı zamanda düzenleme kapsamında kesilen tüm trafik cezalarının ödenmesi koşuluyla geri verilecek. Ayrıca, Türkiye Noterler Birliği'nin araç sicil ve tescil sisteminde yer alan veriler, Emniyet Genel Müdürlüğü'nün yanı sıra Jandarma Genel Komutanlığı ile de anlık olarak paylaşılacak. Böylece, Jandarma'nın sorumluluk sahasında işlenen "terör, kaçakçılık ve göçmen kaçakçılığı" suçlarına karışan araçlar takip edilebilecek ve suçların önlenmesi, şüphelilerin yakalanması ve asayişin sağlanması hedeflenecek.
