Scripps Araştırma Enstitüsü'nden moleküler biyolog Jeanne Loring, "Bu hücrelerin uzayda hayatta kalması büyük bir sürpriz oldu. Çalışmamız, nörodejeneratif hastalıklardan etkilenen diğer beyin bölgelerinin incelenmesi için yeni deneyler yapılmasına olanak tanıyacak," dedi.
Organoidler, kendi kendini yenileyebilen, organ işlevi gösterebilen ve doğrudan doku veya kök hücrelerden elde edilen üç boyutlu hücre grupları olarak tanımlanıyor. Yapısal ve işlevsel açıdan, elde edildikleri dokuya benzerlik taşıyorlar.
Uzayda Geçirilen Bir Ay, Tıbbi Araştırmalara Yeni Kapılar Açtı
Uluslararası Uzay İstasyonu, mikro yerçekiminin insan hücreleri üzerindeki etkilerini incelemek için benzersiz bir fırsat sunuyor. Bu etkiler, yalnızca astronotların sağlığını değil, aynı zamanda Dünya'daki tıbbi araştırmalar için de büyük önem taşıyor. Mikro yerçekimi ortamı, hastalık modelleme ve ilaç geliştirme süreçlerinde yeni olanaklar yaratıyor.
ISS Ulusal Laboratuvarı'ndan moleküler biyolog Davide Marotta'nın liderliğindeki ekip, özellikle nörodejeneratif hastalıklarla ilişkili sinir hücrelerinin mikro yerçekiminden nasıl etkilendiğini araştırmak için bir proje başlattı.
Araştırmada, sağlıklı bireylerden ve multipl skleroz (MS) ile Parkinson hastalığına sahip kişilerden alınan hücreler laboratuvar ortamında yeniden programlanarak sinir hücrelerine dönüştürüldü. Bu hücreler, beynin bağışıklık hücreleri olan mikroglia içeren organoidler haline getirildi.
Organoidlerin bir kısmı Dünya'da bırakılırken, diğer kısmı özel kriyo tüplerinde ISS'ye gönderildi. Uzayda bir ay geçirdikten sonra geri getirilen organoidler, Dünya'daki kontrol grubuyla karşılaştırıldı.
Uzayda Gelişen Organoidler Beyne Daha Yakın Bir Yapı Gösteriyor
Uzayda gelişen organoidlerin daha hızlı olgunlaştığı ancak hücre çoğalmasının daha yavaş olduğu, stresle bağlantılı genlerin daha az ifade edildiği ve iltihaplanmanın düşük olduğu tespit edildi. Bu durumun, mikro yerçekimi ortamının insan kafatasındaki koşullara benzer olmasından kaynaklandığı düşünülüyor. Loring, uzayda organoidlerin beynin yapısına daha yakın bir şekilde geliştiğini belirtti.
Araştırmacılar, bir sonraki hedefin Alzheimer hastalığından etkilenen beyin bölgelerini incelemek ve sinir hücrelerinin uzayda nasıl bağlantı kurduğunu anlamak için yeni deneyler planlamak olduğunu belirtti. Loring, bu tür çalışmalarda sonuçların tahmin edilemediğini ve başlangıç aşamasında olduklarını vurguladı. Araştırma sonuçları, Stem Cells Translational Medicine dergisinde yayımlandı.
