ALPER TEMİZ - İzmir İli, Çeşme İlçesi, Boyalık Mahallesi'nde yer alan 551 ada, 119, 120, 121, 122 ve 172 parsellerindeki taşınmazlar, İzmir 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun kararı ile 1. derece arkeolojik sit alanı olarak tescil edildi. Kurul kararı, alanda Arkaik Dönem'den Geç Bizans Dönemi'ne kadar uzanan mimari kalıntıların tespit edilmesi ve bu kalıntıların kent tarihine ışık tutacak önemli ipuçları barındırması nedeniyle alındı.
Boyalık Mahallesi’nde tüzel kişilik adına kayıtlı olan ve 3. derece arkeolojik sit alanı olarak tanımlanan bu parsellerde yapılan sondaj kazıları sonucunda, özellikle 551 ada 172 parselde ortaya çıkan bir duvar kalıntısının, çevrede daha önce ortaya çıkarılan bir kilisenin koruma duvarı olduğu belirlendi. Önceki çalışmalarda 122 parselde Geç Bizans Dönemi'ne ait bir kilise kalıntısı ile Arkaik Dönem’den kalma nekropol kalıntıları, antik cam fırını ve kare planlı bir yapı gün yüzüne çıkarılmıştı. Kurul, bu arkeolojik bulguların bir arada yer alması nedeniyle, alanın kent tarihi açısından benzersiz bir değere sahip olduğunu belirtti. Bu bağlamda 551 ada, 119, 120, 121, 122 ve 172 parsellerinin 1. derece arkeolojik sit alanı olarak tescillenmesine ve bu alanların tapu kaydına "1. derece arkeolojik sit alanıdır" şerhi düşülmesine karar verildi.
Arkaik Dönem'den Bizans Dönemi'ne!
Bölgedeki Arkaik Dönem'den Bizans Dönemi'ne kadar izlenen yapılar, hem yapısal kompleksleri hem de çok katmanlı tarihsel dokusu ile önemli bir arkeolojik miras sunuyor. Kurul, ayrıca 551 ada, 123 ve 166 parsellerde yapılan çalışmalara yönelik de kararlar aldı. 166 parselde herhangi bir kültür varlığına rastlanmadığı tespit edilerek, yapılaşmaya dair onaylı koruma amaçlı imar planı doğrultusunda ilgili belediye tarafından değerlendirme yapılmasına karar verildi. Öte yandan 123 parseldeki Geç Bizans Dönemi'ne ait duvarın yerinde korunması, yapılacak yeni projelerde kalıntıların projeye işlenmesi ve bu kalıntılara 3 metre mesafe bırakılması gerektiği ifade edildi.
Yapılan bu tescille, alanda gelecekte yapılacak kazı ve inşaat çalışmalarının, ilgili Müze Müdürlüğü ve Restorasyon ve Konservasyon Bölge Laboratuvarı'nın denetiminde, belirlenen teknik ve yöntemlere uygun olarak yürütülmesi sağlanacak. Böylece, bölgenin mimari mirası korunarak gelecek kuşaklara aktarılması hedefleniyor. Kurulun kararında, 551 ada, 119, 120, 121, 122 parsellerde bulunan önceki çalışmalar kapsamında alınan 29.04.2010 tarihli ve 4945 sayılı kararın iptal edildiği belirtildi.