Ege Üniversitesi “Cumhuriyet ve Atatürk Günleri” etkinlikleri kapsamında Güneş Enerjisi Enstitüsü tarafından “Cumhuriyet Dönemi Eğitiminden Seçkiler” başlıklı panelde açılış konuşmasını yapan Dr. Öğr. Üyesi Bircan Dindar, “Türkiye’de ilkokul öğretmeni yetiştirmek üzere 17 Nisan 1940 tarihli 3802 Sayılı Yasa ile Köy Enstitüleri kuruldu. Türkiye’ye özgü olan bu eğitim projesi ve seferberliği 1936 yılında Atatürk ve özveriyle çalışan bürokratların planlamalarıyla başlayarak, 28 Aralık 1938’de Milli Eğitim Bakanı olan Hasan Ali Yücel yönetimi ile sürdürülmüştür. Buradan mezun olan öğrenciler, hem toplum eğitmeni hem öğretmenlik yaptılar. Öğrenciler aslında kendi evlerini, okullarını kışlalarını ve iş yerlerini inşa ettiler. Birlikte öğrenerek, yaparak, yaşayarak üretim ile eğitimi kaynaştırdılar” dedi.
"Pek çok ünlü aydın ve düşünür bu okullarda yetişmiştir"
Dr. Öğr. Üyesi Dindar, “Tüm Anadolu’nun okulsuz ve öğretmensiz olduğu göz önüne alınarak dönemin Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün himayesinde Mili Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel tarafından İsmail Hakkı Tonguç’un çabalarıyla köylerden ilkokul mezunu zeki çocukların bu okullarda yetiştirildikten sonra yeniden köylere giderek öğretmen olarak çalışması düşüncesiyle kuruldular.1940-1946 yılları arasında Köy Enstitülerinde 15 bin dönüm arazi tarıma elverişli hale getirilmiş, yüzbinlerce fidan dikilmiş ve üretim yapılmıştı. Köy Enstitüsü uygulaması, Hasan Ali Yücel’in 1946 da Milli Eğitim Bakanlığını bırakmasına kadar devam etmiştir. 1946’dan sonra Köy Enstitüsü Okullarının yerine Köy Öğretmen Okulları getirildi.1954 yılına kadar bu okullarda bin 308 kadın, 15 bin 943 erkek, toplam 17 bin 251 köy öğretmeni yetişmişti. Pek çok ünlü aydın ve düşünür bu okullarda yetişmiştir. Bununla beraber 8 bin 756 eğitmen, bin 599 sağlık memuru, milyonlarca öğrenci, sanatçı, bilim adamı ve yazar çıkmıştır” diye konuştu.
Panelde İlköğretim Müfettişi Öğretmen Ali Türcan, Köy Enstitüsünde yaşadığı anılarını anlatırken dinleyicileri duygulandırdı. Öğretmen ve Şair Günuğur İldem ise okuduğu şiirlerle dinleyicileri coşturdu. Konuşmaların ardından panele katılanlara “Teşekkür Belgesi” takdim edildi. Panel, misafirlere hazırlanan ikramların sunulmasıyla son buldu.
